Fujara słowacka

Jozef Mikulasek - twórca fujar słowackich

Słowacki muzyk i twórca instrumentów Ľubomír Párička gra na fujarze

Fujara słowacka

Fujara słowacka^[a], także fujara pasterska, fujara^[b], słowacka fujara pasterska – regionalny instrument słowacki, wywodzący się z kultury pasterskiej.

Opis

Rodzaj fletu o znacznych rozmiarach^[1], średnio od 1,5 do 2 metrów (największy znany egzemplarz mierzy 4 metry). Pochodzi z terenów zwanych Podpolaniem, tj. z otoczenia masywu górskiego Polany w środkowej Słowacji, leżącego na wschód od Zwolenia i Bańskiej Bystrzycy. Głównym ośrodkiem produkcji fujar pozostaje dziś rejon miasta Detva.

Fujara pasterska wykonywana jest zazwyczaj z drewna bzu czarnego powlekanego olejem lnianym i składa się z:

• części zasadniczej (o średnicy do 5 cm), w jej dolnej części znajdują się trzy otwory palcowe;
• łącznika,
• części dodatkowej z ustnikiem (o średnicy do 3 cm).

Fujara pasterska nierzadko jest misternie zdobiona, zazwyczaj ornamentem roślinnym.

Gra na instrumencie wymaga przybrania postawy stojącej. Opiera się w głównej mierze na mikrotonach i przegłosach wydobywanych przy pomocy specjalnych technik gry, wśród których najbardziej charakterystyczną jest tzw. rozfuk.

W 2005 roku fujara słowacka została proklamowana arcydziełem ustnego i niematerialnego dziedzictwa ludzkości, a w 2008 roku wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO^[2][3].

Galeria

• 
  Jano Adamek
• 
  Fujary Lubomira Paricki
• 
  Fujary Lubomira Paricki
• 
• 
  Lubomir Paricka
• 
  Jano Adamek
• 
  Jano Adamek
• 
  Lubomir Paricka
• 
  Warsztat Lubomira Paricki
• 
  Jozef Mikulasek i Jano Adamek

Zobacz też

• fujara – ujednoznacznienie

Uwagi

1. Polska nazwa stosowana m.in. przez muzycznych profesjonalistów w celu odróżnienia od innych instrumentów o podobnej nazwie.
2. W Polsce nazwa używana tylko w jednoznacznych kontekstach.

Przypisy

1. AnnaA. Nacher AnnaA., MarekM. Styczyński MarekM., Ucho jaka. Muzyczne podróże od Katmandu do Santa Fe, Kraków: Bezdroża, 2003, ISBN 83-918869-3-X, OCLC 69513066 . Brak numerów stron w książce
2. UNESCO: Masterpieces of the Oral and Intangible Heritage of Humanity. Proclamations 2001, 2003 and 2005. unesco.org, 2006. s. 85. [dostęp 2016-01-06]. (ang.).
3. UNESCO: The Fujara and its Music. unesco.org. [dostęp 2016-01-06]. (ang.).

Linki zewnętrzne

• UNESCO: The Fujara and its Music. [w:] Youtube [on-line]. [dostęp 2016-01-06]. (ang.).
• Folkart Slovakia: Fujara overtone bass flute. [dostęp 2016-01-06]. (słow.).