Fregaty typu 120

Fregaty typu 120

Kraj budowy	Niemcy
Użytkownicy	Deutsche Marine  Turecka Marynarka Wojenna
Wejście do służby	1961
Zbudowane okręty	6
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	2090 t standardowa 2750 t pełna[1]
Długość	109,8 m
Szerokość	11 m
Zanurzenie	4,6 m
Napęd	siłownia w układzie CODAG o mocy 36 000 KM, napędzająca 2 śruby
Prędkość	34 węzłów
Załoga	230
Uzbrojenie	2 działa uniwersalne 100 mm 6 dział plot 40 mm 2×IV wyrzutnie rbg 375 mm 4 wyrzutnie torped pop kaliber 533 mm

Fregaty typu 120 – zachodnioniemieckie fregaty, które wchodziły do służby w Bundesmarine na początku lat 60. Okręty były pierwszymi na świecie jednostkami w których zastosowano kombinowaną siłownię składającą się z silników Diesla i turbin gazowych (CODOG).

Historia

Fregaty typu 120 wraz z niszczycielami typu Hamburg i okrętem szkolnym „Deutschland” były pierwszymi dużymi okrętami zbudowanymi po II wojnie światowej w Niemczech. Głównym zadaniem fregat było zwalczanie okrętów podwodnych. Budowa pierwszego okręty z serii F220 "Köln" rozpoczęła się w 1958 w stoczni Stülcken-Werft w Hamburgu. Jednostka weszła do służby w 1961. Okręty były pierwszymi na świecie jednostkami w których zastosowano kombinowaną siłownię składającą się z silników Diesla i turbin gazowych (CODAG). Wybrano układ składający się z dwóch turbin gazowych każda o mocy 12 000 KM i 4 silników wysokoprężnych, z których każdy miał moc 3000 KM^[1]. Każda z turbin zużywała 63 metry sześcienne powietrza na sekundę i dlatego na okręcie zainstalowano duże boczne kanały do pobierania powietrza. Uzbrojenie i wyposażenie było ujednolicone z równolegle budowanymi niszczycielami typu 101 i okrętem szkolnym „Deutschland”.

Do 1989 wszystkie okręty tego typu zostały wycofane ze służby z tego 1 złomowano, 1 pozostawiono jako hulk a 4 sprzedano tureckiej marynarce wojennej.

Zbudowane okręty

• F220 "Köln" – wejście do służby 15 kwietnia 1961, wycofanie ze służby 17 grudnia 1982 obecnie zacumowany jako hulk w centrum szkoleniowym Deutsche Marine.
• F221 "Emden" – wejście do służby 24 października 1961, wycofanie ze służby 30 czerwca 1983 i sprzedany do Turcji gdzie otrzymał oznaczenie D361 "Gemlik", uległ zniszczeniu w pożarze
• F222 "Augsburg" – wejście do służby 7 kwietnia 1962, wycofany ze służby 30 marca 1988 i złomowany w Hamburgu.
• F223 "Karlsruhe" – wejście do służby 15 grudnia 1962, wycofany ze służby 28 marca 1983 i sprzedany do Turcji gdzie otrzymał nazwę D360 "Gelibolu"
• F224 "Lübeck" – wejście do służby 6 czerwca 1963, wycofany ze służby 1 grudnia 1988 i sprzedany do Turcji gdzie służył jako magazyn części zamiennych.
• F225 "Braunschweig" – wejście do służby 16 czerwca 1964, wycofany ze służby 4 lipca 1989 i sprzedany do Turcji gdzie otrzymał nazwę D361 "Gemlik".

Opis

Uzbrojenie

Główne uzbrojenie stanowiły dwie armaty uniwersalne kalibru 100 mm na dziobie i rufie^[1]. Były to francuskie automatyczne działa Mle 1953 firmy Creusot-Loire, umieszczone w jednodziałowych bezobsługowych zdalnie sterowanych wieżach, o długości lufy 55 kalibrów (L/55). Szybkostrzelność była regulowana i mogła wynosić 10, 40 lub 90 strzałów na minutę; lufa miała chłodzenie wodne^[2]. Masa pocisku wynosiła 13,5 kg, donośność skuteczna 12 000 m^[2]. Kąt podniesienia lufy wahał się od -15° do +80° i mogły one zwalczać cele powietrzne na wysokości do 6000 m^[2]. Zapas amunicji na niszczycielach typu 101 wykorzystujących działa tego samego typu wynosił 66 pocisków na działo, z tego 6 w wieży, 42 w komorze amunicyjnej i 18 w komorze przejściowej^[2].

Lekkie uzbrojenie przeciwlotnicze stanowiło sześć dział automatycznych 40 mm Bofors L/70, na dwóch zdwojonych i dwóch pojedynczych podstawach^[1].

Okręty miały na pokładzie cztery pojedyncze wyrzutnie torped kalibru 533 mm przeciw okrętom podwodnym^[1]. Uzbrojenie przeciwpodwodne uzupełniały dwa poczwórne miotacze rakietowych bomb głębinowych kalibru 375 mm firmy Bofors^[1]. Mogły wystrzeliwać bomby trzech typów o masie od 230 do 250 kg, różniące się zasięgiem (M50 o zasięgu 300-830 m, Erika o zasięgu 600–1600 m i Nelli o zasięgu 1520–3600 m)^[2].

Przypisy

1. Conway’s... 1995 ↓, s. 144.
2. Freivogel 2000 ↓, s. 6-7

Bibliografia

• Conway’s All the world’s fighting ships, 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1995. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
• Zvonimir Freivogel: Die Zerstörer der HAMBURG-Klasse. Die letzten ihrer Gattung. Wölfersheim-Berstadt: Podzun-Pallas-Verlag, 2000, seria: Marine-Arsenal. Sonderheft Band 21. ISSN 3-7909-0713-8. (niem.).