Flandryjski multimetryczny indeks makrobezkręgowców

Flandryjski multimetryczny indeks makrobezkręgowców (MMIF, niderl. Multimetrische Macro-invertebratenindex Vlaanderen) – wskaźnik stosowany w Regionie Flamandzkim w monitoringu jakości wód powierzchniowych do oceny ich stanu ekologicznego.

Wskaźnik MMIF został opracowany na potrzeby oceny jakości wód na podstawie stanu makrozoobentosu zgodnie z wymaganiami ramowej dyrektywy wodnej. Jest średnią kilku innych wskaźników biotycznych, które są zaadaptowanymi do flamandzkich warunków wskaźnikami stosowanymi w biomonitoringu hydrobiologicznym. Dane do obliczenia wskaźnika uzyskuje się, pobierając siatką hydrobiologiczną próbę zoobentosu ze strefy przydennej cieku i licząc osobniki należące do poszczególnych taksonów wskaźnikowych. Pobór prób może odbywać się w sezonie wegetacyjnym – od kwietnia do listopada^[1][2].

Na liście operacyjnej do obliczania wskaźnika MMIF znajduje się 225 taksonów – zwykle rodzin lub rodzajów. Taksony o najniższej wartości punktowej mają największą tolerancję ekologiczną, a o najwyższej – są najbardziej wrażliwe na presje. Te pierwsze (1 punkt) to rureczniki i larwy bzygowatych, a te drugie (10 punktów) to Margaritifera, Epeorus, Heptagenia (sensu lato), Rhitrogena i kilkanaście rodzajów widelnic^[1].

Wskaźniki wchodzące w skład MMIF to^[1]:

• liczba stwierdzonych taksonów (TAX)
• wskaźnik EPT – liczba stwierdzonych taksonów jętek (Ephemeroptera), widelnic (Plecoptera), chruścików (Trichoptera)
• liczba taksonów wrażliwych (NST) innych niż uwzględnione we wskaźniku EPT
• wskaźnik Shannona-Wienera (SWD) – wskaźnik różnorodności biologicznej
• wskaźnik MST – średnia wartość wskaźnika tolerancji stwierdzonych taksonów.

Ostateczny wskaźnik przyjmuje wartości od 0 (stan najbardziej zdegradowany) do 1 (stan referencyjny). W pierwotnej wersji podział na klasy jakości wód przyjęto na zasadzie równego podziału zakresu. Granice klas wyznaczały wartości 0,2, 0,4, 0,6 i 0,8. W wyniku interkalibracji z innymi wskaźnikami stosowanymi w środkowej Europie wartości te zachowano dla cieków płynących przez poldery, podczas gdy dla innych typów cieków i jezior przyjęto granice 0,3, 0,5, 0,7 i 0,9^[1].

Wskaźnik jest najlepiej skorelowany z zanieczyszczeniami substancjami biogennymi – różnymi związkami azotu i fosforu (przy czym korelacja z azotanami nie jest istotna statystycznie) i wskaźnikami zanieczyszczeń substancjami organicznymi (także wskaźnikami warunków tlenowych)^[1].

W Walonii w tym samym celu stosuje się dostosowany do lokalnych warunków francuski wskaźnik Indice Biologique Global Normalisé^[3].

Zobacz też

• Polski Wielometryczny Wskaźnik Stanu Ekologicznego Rzek

Przypisy

1. WimW. Gabriels WimW. i inni, Multimetric Macroinvertebrate Index Flanders (MMIF) for biological assessment of rivers and lakes in Flanders (Belgium), „Limnologica - Ecology and Management of Inland Waters”, 40 (3), 2010, s. 199-207, DOI: 10.1016/j.limno.2009.10.001  (ang.).
2. Method: Multimetric Macroinvertebrate Index Flanders [Multimetrische Macro-invertebratenindex Vlaanderen] [online], WISER  (ang.).
3. Decyzja Komisji (UE) 2018/229 z dnia 12 lutego 2018 r. ustanawiająca, na podstawie dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, wartości liczbowe do celów klasyfikacji w systemach monitorowania państw członkowskich będące wynikiem ćwiczenia interkalibracyjnego, i uchylająca decyzję Komisji 2013/480/UE, Komisja Europejska, 20 lutego 2018  (pol.). Brak numerów stron w książce