Fender Stratocaster – gitara elektryczna produkowana od 1954 przez firmę Fender, do dziś cenionego potentata w ich produkcji. Powstała z ewolucji poprzedniego modelu firmy – Telecaster, pierwszej gitary pozbawionej pudła rezonansowego. Nazwa wywodzi się z lotnictwa od Boeinga B-52 Stratofortress. Opatentowanie projektu kosztowało Leo Fendera 249,50$, co jest równowartością ok. 1850 dzisiejszych dolarów. Pierwsze modele były produkowane tylko w kolorze sunburst (czyli przypalanym).
Budowa
Korpus gitary Stratocaster wykonany jest z lipy, olchy (obecnie), jesionu (najbardziej cenione modele) lub jesionu bagiennego, niektóre wersje (najczęściej Custom Shop) posiadają klonowy top. Gryf zwykle wykonany jest z klonu, a podstrunnica z palisandru lub klonu, a w niektórych wersjach z hebanu[1] albo – jak w sygnowanym przez Steviego Raya Vaughana Stratocasterze – drewna egzotycznego pau ferro (Caesalpinia ferrea). Najczęściej stosowany mostek to jednostronne tremolo, pozwalające na obniżenie dźwięku. Stosowano również stały mostek typu hardtail. Rzadko w Stratocasterach występuje mostek typu Floyd Rose. W wersjach japońskich stosowane są 3 typy dwustronnych mostków ruchomych.
Gitara ta ma charakterystyczny układ 3 jednocewkowych przetworników. Przetwornik przy mostku jest ułożony ukośnie, a nie w poprzek strun, jak dwa pozostałe, co ma na celu sprawienie, aby gitara w miejscu, gdzie drgania struny nie są już takie mocne jak przy gryfie, pobierała chociaż trochę więcej dolnych częstotliwości. Istnieją także alternatywne wersje o innych układach przystawek, np. model HH z dwoma humbuckerami, czy Fat Strat z dwoma singlami i humbuckerem pod mostkiem.
Istnieją także wersje 12–strunowe.
Gitara nieznacznie zmieniała się przez już ponad 60 lat produkcji. Zmieniał się kształt główki, elektronika, powstały różne serie i modele Stratocastera. Instrument ten, mimo upływu tych lat, zachował jednak swój charakter. Ze względu na popularność tego modelu powstało i nadal powstaje wiele jego kopii.