Elsa Goveia (ur. 12 kwietnia1925, zm. 18 marca1980) – czołowa historyczka i badaczka Karaibów, pierwsza kobieta profesorka w nowo utworzonym University College of the West Indies, pierwsza profesorka studiów zachodnioindyjskich na Wydziale Historii UCWI, jedna z pionierek badań historycznych nad niewolnictwem i Karaibami. Jej przełomowa praca, Slave Society in the British Leeward Islands at the End of the XVIII Century (1965), była pionierskim badaniem niewolnictwa i pierwszą publikacją, która przedstawiła koncepcję „społeczeństwa niewolników”[1].
Życiorys
Urodziła się w Gujanie Brytyjskiej w klasie średniej, w mieszanej portugalsko i afro-gujańskiej rodzinie[1][2]. Była jedną z dwóch córek. Po zdobyciu stypendium uczęszczała do St. Joseph High School w Convent of Mercy w Georgetown. W 1944 zdobyła krajowe stypendium Gujany Brytyjskiej i kontynuowała naukę, studiując historię na University College London. W 1947 zdobyła Nagrodę Pollarda w dziedzinie historii Anglii. Studiowała w Instytucie Badań Historycznych w Londynie pod kierunkiem Eveline Martin do 1950, kiedy wróciła na Karaiby i przyjęła posadę w nowo utworzonym University College of the West Indies jako asystentka[3]. Doktorat obroniła w 1952[4].
Została wykładowczynią na Wydziale Historii UCWI[4]. Zanim zaczęła działać, historycy Karaibów koncentrowali się na ekonomii niewolnictwa i jego implikacjach politycznych[3] bez uwzględniania szerszego kontekstu[5]. Goveia przeanalizowała socjologiczny wpływ niewolników, wolnych czarnych i innych członków społeczeństwa oraz sposób, w jaki funkcjonowali zarówno jako odrębne społeczności, jak i jako część całości. Uznała, że cała kultura została zbudowana na „społeczeństwie niewolników”, w którym relacje były definiowane nie tylko przez kolor skóry, ale także przez utrzymywanie struktury opartej na wyższości i niższości. Sprzeciwiała się milczeniu i zawstydzaniu z powodu niewolnictwa. Argumentowała, że tylko poprzez uznanie przeszłości i konfrontację z nią „istoty ludzkie mogą zmienić to, co stworzyły istoty ludzkie”[3]. Kiedy historycy koncentrowali się głównie na osiągnięciach i rozwoju, jakie kolonizatorzy wnieśli do kolonii, Goveia pisała z perspektywy skolonizowanych. Była to innowacja w nauce, kwestionująca historiografię regionu[3][5][6].
Od 1952 na prośbę Panamerykańskiego Instytutu Geografii i Historii[4][6] podjęła badanie historiografii na temat tzw. Indii Zachodnich. Książkę Study on the Historiography of the British West Indies wydano w 1956[4][7]. Prace nad historią Karaibów prowadziła przez wiele lat. Zwieńczyła je w 1965 wydaniem przełomowej pracy Slave Society in the British Leeward Islands at the End of the Eighteenth Century[6][8][9]. Poza tym publikowała eseje i analizy, np. The West Indian Slave Laws of the Eighteenth Century, które ukazały się w serii opublikowanej przez UCWI zatytułowanej Chapters in West Indian History[10].
W 1958 Goveia została mianowana starszą wykładowczynią, a w 1961 profesorką historii Indii Zachodnich. Została pierwszą (i jedyną) kobietą profesorką na UCWI, a także pierwszą urodzoną na Karaibach profesorką historii Indii Zachodnich[11]. Od 1961 zmagała się z problemami zdrowotnymi, które ograniczyły jej aktywność zawodową[3][10].
W 1985 zainaugurowano serię wykładów ją upamiętniających, które koncentrują się na historii Karaibów[12]. W 1989 czytelni w bibliotece kampusu University College of the West Indies w Monie na Jamajce nadano jej imię[13]. Od 1995 Stowarzyszenie Historyków Karaibów przyznaje nagrodę jej imienia naukowcom i naukowczyniom, którzy zasłużyli się w badaniu historii Karaibów[14].
Przypisy
↑ abFranklin W.F.W.KnightFranklin W.F.W., HenryH.LouisHenryH., Jr.J.GatesJr.J., Dictionary of Caribbean and Afro-Latin American biography, Oxford 2016, ISBN 0-19-993580-7, OCLC952785428 [dostęp 2022-12-05]. Brak numerów stron w książce
↑BritishB.AcademyBritishB., Oxford UniversityO.U.PressOxford UniversityO.U., Oxford dictionary of national biography., wyd. Online ed, Oxford 2004–, ISBN 978-0-19-861412-8, OCLC56568095 [dostęp 2022-12-05]. Brak numerów stron w książce
↑ abRobin W.R.W.WinksRobin W.R.W., Alaine M.A.M.LowAlaine M.A.M., Historiography, New York: Oxford University Press, 2001, ISBN 978-0-19-154241-1, OCLC780534735 [dostęp 2022-12-05]. Brak numerów stron w książce
↑ abcB.W.B.W.HigmanB.W.B.W., General history of the Caribbean, t. 6: Methodology and historiography of the Caribbean, London 1999, ISBN 92-3-103832-X, OCLC38332241 [dostęp 2022-12-05]. Brak numerów stron w książce
↑DavidD.LambertDavidD., White Creole culture, politics, and identity during the age of abolition, Cambridge: Cambridge University Press, 2005, ISBN 978-0-521-84131-3, OCLC57574589 [dostęp 2022-12-05]. Brak numerów stron w książce
↑BridgetB.BreretonBridgetB., Review: Finding Aids for Studying the British Caribbean, „Latin American Research Review”, 14 (1), 1979, s. 252–255.
↑ abBrian L.B.L.MooreBrian L.B.L., Slavery, freedom and gender : the dynamics of Caribbean society, Kingston, Jamaica: University of the West Indies Press, 2003, ISBN 976-640-137-3, OCLC56533001 [dostęp 2022-12-05]. Brak numerów stron w książce