EUREF-POL – sieć 11 punktów geodezyjnych, dla których zostały określone współrzędne geodezyjne w nawiązaniu do europejskiej sieci geodezyjnej ETRF (European Terrestrial Reference Frame – Europejski Układ Odniesienia), i która (zgodnie z rozporządzeniem z 14 lutego 2012 roku w sprawie osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych) pełniła funkcję podstawowej bazowej osnowy geodezyjnej[1].
Historia
Pierwsze prace nad modernizacją polskiej podstawowej osnowy geodezyjnej zostały poczynione w latach 70. XX wieku, jednak możliwość powiązania krajowych osnów geodezyjnych z sieciami zachodnioeuropejskimi pojawiła się dopiero po 1989 roku. W 1991 roku powstał raport Sekcji Sieci Geodezyjnych Komitetu Geodezji PAN, O potrzebie i zasadach założenia zintegrowanej podstawowej sieci geodezyjnej w układzie EUREF, który umożliwił rok później rozszerzenie ERTF na terytorium Polski. Wykonano pomiary 11 punktów, które były punktami odniesienia Krajowej Sieci Dopplerowskiej, bądź obserwatoriami astronomiczno-geodezyjnymi: (Grybów, Józefosław, Borówiec, Lamkówko, Borowa Góra, Zubowice, Rogaczew, Studnice, Czarnkowie, Masze, Rozewie). Punkty polskiej części sieci zostały tak dobrane, że została stworzona możliwość powiązania istniejącej sieci astronomiczno-geodezyjnej z układem ETRF i wykorzystanie wcześniejszych prac z zakresu geodezji satelitarnej[2].
Następnie sieć EUREF-POL zagęszczono 348 punktami geodezyjnymi (sieć POLREF) rozmieszczonymi równomiernie na obszarze całego kraju, jako uzupełnienie bazy (zagęszczenie osnowy do boków o długości 30–50 km). Wszystkie pomiary wykonano techniką GPS[2]. Ostateczne współrzędne geodezyjne punktów (B, L, H) wyznaczono w układzie ETRF'89 (data 89 oznacza rok wykonania pomiarów europejskich, tzw. epoka 1989 – co jest istotne biorąc pod uwagę ruchy względne płyt tektonicznych) na elipsoidzieGRS 80[1].
Sieć EUREF-POL oraz POLREF jako sieci podstawowej osnowy geodezyjnej, stanowią dla obszaru Polski bazę odniesienia dla wszelkich prac geodezyjno-kartograficznych. Jednocześnie została stworzona podstawa do zapewnienia ciągłości prac badawczych w zakresie geodynamiki w Polsce[2]. Stacje EUREF-POL służą do monitorowania stabilności układu europejskiego[3].
Sieci EUREF-POL i POLREF stały się podstawą ponownego wyrównania dawnej sieci astronomiczno-geodezyjnej i triangulacji wypełniającej (sieci I klasy), a następnie także sieci poziomej II klasy[3].
Wykaz współrzędnych geodezyjnych punktów sieci EUREF-POL
Numer EUREF
Nazwa stacji
Szerokość geodezyjna B
Długość geodezyjna L
Wysokość geodezyjna H
0216
Borówiec
52° 16' 33.99702"
17° 04' 29.49237"
116 863 m
0217
Borowa Góra
52° 28' 29.96067"
21° 02' 06.75802"
139 906 m
0301
Rozewie
54° 49' 39.01589"
18° 19' 35.36004"
70 807 m
0302
Lamkówko
53° 53' 32.63073"
20° 40' 11.77537"
187 049 m
0303
Masze
53° 53' 09.78874"
22° 42' 02.36910"
210 368 m
0304
Czarnkowie
53° 42' 14.42353"
16° 07' 46.50919"
238 935 m
0306
Józefosław
52° 05' 50.17978"
21° 01' 53.52405"
141 653 m
0307
Studnica
51° 13' 37.97920"
16° 02' 32.82329"
203 857 m
0308
Rogaczew
50° 49' 47.44862"
19° 34' 38.19211"
303 612 m
0309
Zubowice
50° 36' 10.52287"
23° 35' 01.59054"
318 016 m
0310
Grybów
49° 37' 43.04100"
20° 56' 49.10280"
408 373 m
Współrzędne w układzie EUREF-89 (na epokę 1989.0).