Dzierżno (niem. Sersno, 1936–45 Stauwerder[2][3][4]) – część miasta i dzielnica Pyskowic położona na południowy zachód od centrum miasta, nad jeziorem Dzierżno.
Liczy około 300 mieszkańców.
Nazwa
Nazwa miejscowości wywodzi się od polskiej nazwy dzierżawa[5]. Heinrich Adamy w swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 r. we Wrocławiu jako najstarszą nazwę wymienia Dzierżniów podając jej znaczenie Lehngut czyli w języku polskim dziedziczna dzierżawa[5]. Nazwa została później fonetycznie zgermanizowana na Dziersno[5].
W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 r. we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod nazwami Nieder oraz Ober Dzierśno[6].
Historia
Na terenie obecnej dzielnicy funkcjonowały w przeszłości odkrywkowe kopalnie piasku, w miejscu których utworzono później zbiorniki poeksploatacyjne Dzierżno Małe w 1938 roku na rzece Dramie i Dzierżno Duże w 1964 roku na Kłodnicy[7] (nazywane również Taciszowskim). Były to piaskownie:
- "Rzeczyce" (istniejąca od 1938 do 1961 r.,)
- "Pyskowice" (istniejąca od 1913 do 1963 r.)[8]
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Dzierżno, po jej zniesieniu włączona do miasta Pyskowice, oprócz przysiółka Czerwionka, który włączono do miasta Łabędy[1].
Turystyka i rekreacja
W Dzierżnie nad zalewami wodnymi rozwija się turystyka i rekreacja stanowiąca doskonałą ofertę wypoczynkową dla mieszkańców okolicznych większych miast Górnego Śląska. W 2021 r. Jezioro Dzierżno Małe w kategorii najpiękniejsze jeziora i stawy metropolii wygrało internetowy plebiscyt pod nazwą "Skarby Metropolii", organizowany przez Radio Piekary[9].
Najpopularniejszym miejscem do odpoczynku są wybrzeża jezior oraz wyspa Tumidaj na Dzierżnie Małym. Rozwijają się tutaj ośrodki żeglarskie, yacht klub, hotele i restauracje oraz place kempingowe[10].
Galeria
-
Jezioro Dzierżno Duże (Rzeczyce), widok w stronę Kleszczowa.
-
Jezioro Dzierżno Duże (Rzeczyce), paronama w stronę Pyskowic/Gliwic Łabęd.
-
Była stacja kolei piaskowych w Pyskowicach (ul Piaskowa).
-
Zakłady naprawy taboru kolejowego ASCO Rail w Pyskowicach (ul Piaskowa).
-
Budynek mieszkalny z czasów prosperity kolei piaskowej w Pyskowicach, ul. Piaskowa 1.
-
Ulica Piaskowa, widok w stronę dawnej stacji piaskowej w kierunku wyjazdu na Dzierżno.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Dz.U. z 1959 r. nr 66, poz. 399.
- ↑ GOV :: Sersno, Stauwerder, Dzierzno [online], gov.genealogy.net [dostęp 2019-01-26] .
- ↑ Stauwerder ist ein Ort in Deutsches Reich - Ehemalige Ostgebiete [online], ehemalige-ostgebiete.de [dostęp 2019-01-26] .
- ↑ Standort Stauwerder [online], www.lexikon-der-wehrmacht.de [dostęp 2019-01-26] .
- ↑ a b c HeinrichH. Adamy HeinrichH., Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 78, OCLC 456751858 (niem.).
- ↑ Knie 1830 ↓, s. 128.
- ↑ Dzierżno, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-06-04] .
- ↑ Kolej Piaskowa | Stacja Pyskowice [online], stacjapyskowice [dostęp 2021-09-01] (pol.).
- ↑ Pyskowice - Aktualności - Dzierżno Małe Skarbem Metropolii [online], www.pyskowice.pl [dostęp 2021-09-01] (pol.).
- ↑ Pyskowice - Dzierżno i Drama [online], www.pyskowice.pl [dostęp 2021-09-01] (pol.).
Bibliografia