Diodor Sycylijski (gr.Διόδωρος ὁ Σικελιώτης, Diodoros ho Sikeliotes; łac.Diodorus Siculus; ur. ok. 80 p.n.e. w Agyrium, zm. ok. 20 p.n.e.) – grecki historyk żyjący w epoce Cezara i Augusta.
Odbywał podróże po Europie, Afryce północnej i Azji Mniejszej. Przez długi okres przebywał w Rzymie. W latach 60–56 p.n.e. mieszkał w Aleksandrii.
Dzieło
Bibliotheca historica, 1746
Biblioteka historyczna (gr.Βιβλιοθήκη ἱστορική, łac. Bibliotheca historica) Diodora jest najdłuższym zachowanym dziełem historycznym starożytności. Tytuł miał wskazywać wszechstronność zawartych w nim informacji i mnogość wykorzystanych źródeł. Bibliotheca była pomyślana jako historia uniwersalna, obejmująca dzieje świata od czasów mitycznych do wyprawy Cezara do Brytanii w 54 r. p.n.e. Materiały do niej zbierał przez 30 lat. Wykorzystał, między innymi, wcześniejsze prace Ktezjasza, Hekatajosa z Abdery, Megastenesa, Efora, Hieronima z Kardii, Polibiusza, Posejdoniosa. Jego informacje na temat początków Rzymu pozwalają czasem uzupełnić Liwiusza. Dzieło składało się z 40 ksiąg. Do naszych czasów zachowały się księgi I–V i XI–XX – pozostałe we fragmentach.
Księgi I–VI: Historia świata (Ks. I–III świat niegrecki; Ks. IV–VI historia Greków), okres przed wojną trojańską.
Ze starożytnych Diodora cytował jedynie Pliniusz w swej Historii naturalnej (w księdze II i V). Chętniej sięgali po niego pisarze chrześcijańscy.
Krytyka
Wartość Biblioteki zależy od autora, z którego Diodor korzystał w danym miejscu[1]. Był on bowiem kompilatorem i nie przeprowadzał krytyki wykorzystywanych źródeł. Sam Diodor wyjaśnia, że czas okresu sprzed wojny trojańskiej nie był w stanie określić z uwagi na to, iż nie zachowała się do naszych czasów ani jedna wiarygodna tablica chronologiczna[2]. Co do okresu po wojnie trojańskiej Diodor odstępuje od źródeł w kwestii, w której należało trzymać ich się bardzo ściśle, mianowicie w kwestii chronologii.(...) Wobec tego na chronologii Diodora nie można polegać zupełnie[3].
Szczególnie ostra krytyka Diodora miała miejsce w XIX wieku[4]. Jaskrawo wyrażał się Mommsen: niewiarogodna głupota i jeszcze bardziej niewiarygodna niesumienność[5]. K. Meister podkreśla bezsensowne skracanie źródeł, bezmyślne powtórzenia, sprzeczności i niespójności, niezrozumiałe zmiany i nieścisłości przy powtarzaniu imion, wielką niedbałość w kwestiach chronologii[6].
Oceny takie są zbyt skrajne, podkreślić należy, że mimo wad dla lat 480–430 p.n.e. Diodor dostarcza nam jedynej ciągłej relacji z wydarzeń, a dla historii wczesnego hellenizmuBiblioteka pozostaje głównym źródłem[7].
Przypisy
↑K. Meister wymienił ponad dwudziestu autorów, z których korzystał Diodor
↑Diodor Sycylijski, De rebus a heroibus et semideis actis (Czyny i dzieła herosów i półbogów, Biblioteka Historyczna IV), Wstęp: Sylwester Dworacki, UAM, Poznań 2010, s. 14. ISBN 978-83-232-2223-1.
↑Klaus Meister, Die griechische Geschichtsschreibung. Von Anfängen bis zum Ende des Hellenismus, Stuttgart 1990, s. 180nn. ISBN 3-17-010264-8.
