Delta Crucis

Delta Crucis

δ Cru
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór	Krzyż Południa
Rektascensja	12^h 15^m 08,719^s[1]
Deklinacja	−58° 44′ 56,15″[1]
Paralaksa (π)	0,01162 ± 0,00096″[1]
Odległość	281 ± 25 ly 86,0 ± 7,7pc
Wielkość obserwowana	2,752 ± 0,009^m[1]
Ruch własny (RA)	−35,81 ± 0,12 mas/rok[1]
Ruch własny (DEC)	−10,36 ± 0,12 mas/rok[1]
Prędkość radialna	22,2 ± 2,0 km/s[1]
Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy	gwiazda zmienna typu Beta Cephei
Typ widmowy	B2 IV[1]
Masa	8,5 M☉[2]
Promień	4,9 R☉[2]
Wielkość absolutna	−1,922 ± 0,037^m[3]
Jasność	5600 L☉[2]
Okres obrotu	<1,3 d[2]
Prędkość obrotu	194 km/s[2]
Temperatura	22 550 K[2]
Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół	Centrum Galaktyki
Półoś wielka	6521[4] pc
Mimośród	0,1411[4]
Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 1 Cru 2MASS: J16142073-0341393 Cordoba Durchmusterung: CD−58°4466 Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 455 Boss General Catalogue: GC 16724 Katalog Henry’ego Drapera: HD 106490 Katalog Hipparcosa: HIP 59747 Katalog jasnych gwiazd: HR 4656 SAO Star Catalog: SAO 239791 Imai; CPD−58°4189

Delta Crucis (Imai, δ Cru) – gwiazda w gwiazdozbiorze Krzyża Południa, znajdująca się w odległości około 281 lat świetlnych od Słońca.

Nazwa

Gwiazda ma nazwę własną Imai, którą nadał jej lud Mursi z Etiopii. Wiąże się ona z kalendarzem astronomicznym tej grupy etnicznej, pomagającym w określeniu czasu wystąpienia zjawisk w przyrodzie. Co roku kiedy ta gwiazda znika z wieczornego nieba (w końcu sierpnia), rzeka Omo wzbiera na tyle, że kładzie trawy imai rosnące na jej brzegach, a potem opada^[5][6]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2018 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Imai na określenie Delta Crucis^[5].

Charakterystyka

Jest to czwarta co do jasności gwiazda konstelacji. Podobnie jak Acrux i Mimosa, Delta Crucis jest gwiazdą typu widmowego B; choć te trzy gwiazdy nie są związane grawitacyjnie, łączy je pochodzenie. Jest to podolbrzym, który zakończył syntezę wodoru w hel w jądrze i zamienia się w olbrzyma. Jego jasność jest 5600 razy większa niż jasność Słońca, przy czym dużą część promieniowania gwiazda ta emituje w zakresie ultrafioletu. Delta Crucis wykazuje się kilkuprocentowymi zmianami jasności z okresem 3,7 h. W związku z silnym wiatrem gwiazdowym Delta Crucis traci materię w tempie około 1000 razy większym niż Słońce. W przyszłości gwiazda ta odrzuci zewnętrzne powłoki i stanie się białym karłem, podobnym do Syriusza B^[2].

Zobacz też

• lista gwiazd w gwiazdozbiorze Krzyża Południa
• lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach

Przypisy

1. Delta Crucis w bazie SIMBAD (ang.)
2. Jim Kaler: Delta Crucis. STARS. [dostęp 2016-08-10]. (ang.).
3. Obliczona na podstawie wielkości obserwowanej i paralaksy.
4. Anderson E., Francis C.: HIP 59747. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-09-24]. (ang.).
5. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-12-03].
6. Clive L.N. Ruggles: Ancient Astronomy: An Encyclopedia of Cosmologies and Myth. ABC-CLIO, 2005, s. 275. ISBN 978-1-85109-477-6.