Cztery pieczęcie – aksjomaty (tezy) wspólne wszystkim buddyjskim szkołom:
- Wszystkie złożone zjawiska (lub "to, co jest wytworzone", twory) są nietrwałe (według tradycji sanskryckiej określa się tę pieczęć sarvasamskaranityata).
- Żadne naznaczone skazą (splamieniami i prowadzącą do nich karmą) rzeczy i zdarzenia nie dają zadowolenia, przynoszą jedynie cierpienie (dukkha). Inaczej: rzeczy splamione (nieczyste) są marne (sarvasastravaduhkhata).
- Wszelkie zjawiska są pustością i są pozbawione własnego istnienia (niesamoistne) (sarvadharmasunya asvamika).
- Nirwana jest prawdziwym spokojem (pokojem) (nirvanaśanta).
Każdy system, który uznaje owe cztery pieczęcie, jest pod względem filozoficznym szkołą buddyjską. Ich przyjęcie za prawdziwe opiera się o proces poznawczy (doświadczenie i rozumowanie zwieńczone konkluzją) lub o uznanie kanonu pism świętych (sutr)[1].
Przypisy
- ↑ Kurpiewski Wiesław (2006), Filozofia pradżniaparamita. Droga bodhisattwy, Wydawnictwo A: Kraków, s. 57.
