Czelabińsk został założony w 1736 roku jako twierdza. Prawa miejskie otrzymał w 1787 roku. Od końca XIX wieku rozpoczął się rozwój przemysłu. Podczas II wojny światowej był to jeden z najważniejszych ośrodków produkcyjnych zaplecza frontu, zwany Tankogradem (miastem czołgów)[3]. Obecnie miasto jest ważnym ośrodkiem przemysłowym, kulturalnym (galerie sztuki) i naukowym (5 szkół wyższych).
15 lutego 2013 roku, nad okolicami Czelabińska przeleciał meteor o średnicy ok. 17 m i masie rzędu 10 tys. ton. Podczas przelotu nastąpił rozpad meteoru na wysokości 30-50 km nad powierzchnią Ziemi, a towarzysząca zdarzeniu fala uderzeniowa spowodowała znaczne szkody, głównie wybijając szyby z okien. Około 1,5 tys. osób zostało rannych.
Czelabińsk jest jednym z największych ośrodków przemysłowych na Uralu. Ośrodek hutnictwa żelaza i metali nieżelaznych (głównie cynku), produkcja ciężkich ciągników i ciężarówek, przemysł materiałów budowlanych, spożywczy, odzieżowy; gazociąg biegnący z Gazli, duża elektrownia cieplna. W okolicach eksploatacja węgla brunatnego.