Cmentarz komunalny w Krzyżu

Cmentarz komunalny
w Krzyżu

Kwatera Żołnierzy Radzieckich
Państwo	Polska
Miejscowość	Tarnów
Adres	ul. Krzyska
Typ cmentarza	komunalny
Stan cmentarza	czynny
Powierzchnia cmentarza	8,0243 ha
Liczba grobów	ok. 10 900
Data otwarcia	1928
Zarządca	Miejski Zarząd Cmentarzy w Tarnowie
Położenie na mapie Tarnowa Cmentarz komunalny w Krzyżu
Położenie na mapie Polski Cmentarz komunalny w Krzyżu
Położenie na mapie województwa małopolskiego Cmentarz komunalny w Krzyżu
50°02′02,9″N 20°59′33,4″E

Cmentarz komunalny w Krzyżu – czynny cmentarz w Tarnowie, w dzielnicy Krzyż. Cmentarz komunalny składa się z dwóch części położonych po obu stronach ulicy Krzyskiej. W pobliżu znajduje się rzymskokatolicki cmentarz parafialny.

Historia

Decyzję o budowie cmentarza podjęto w 1927 roku. Zlokalizowano go w gminie Krzyż obok cmentarza szpitalnego, który został do niego włączony^[1]. We wrześniu rozpoczęto prace przy drenowaniu. Do końca roku zaplanowano ukończenie prac na terenie 1,5 ha z 7, 5 ha całości. Dreny umieszczono na głębokości 3 metrów^[2]. Cmentarz został otwarty 5 listopada 1928 roku i od tego dnia odbywały się na nim pochówki. Koszt pochówku dla dzieci do lat 5 ustalono na 8 złotych, a dorosłych i dzieci starszych na 12 złotych. Za murowany grobowiec w 1928 roku trzeba było zapłacić 25 złotych od 1 m². Na cmentarzu zakazano sadzenia drzew na grobach i obok nich. Zadrzewienie cmentarza według planu miał wykonać zarząd cmentarza. Na nowym cmentarzu wybudowano kaplicę przedpogrzebową, w której można było złożyć bezpłatnie zwłoki do momentu pogrzebu^[3]. W 1983 wybudowano kaplicę cmentarną. Na terenie cmentarza znajdował się również cmentarz wojenny nr 203 – Tarnów-Krzyż z lat I wojny światowej. Po II wojnie światowej został on zajęty przez pochówki cywilne.

1 marca 2000 otwarto nową część cmentarza komunalnego. Pierwszy pochówek odbył się na niej 28 kwietnia 2000. 10 maja 2000 została ona poświęcona przez biskupa tarnowskiego Wiktora Skworca.

W 2011 i 2015 na cmentarzu odkryto groby żołnierzy wyklętych zamordowanych przez komunistów. Do tego czasu miejsce pochówku tych osób pozostawało nieznane^[4].

Wybrane kwatery

• Kwatera Żołnierzy Polskich – spoczywa w niej ok. 99 żołnierzy polskich poległych w latach 1939–1945
• Kwatera Żołnierzy Rosyjskich i Radzieckich – spoczywa w niej 301 żołnierzy rosyjskich i radzieckich poległych w latach 1914–1915 i 1942–1945
• Kwatera Żołnierzy Radzieckich – spoczywa w niej 366 żołnierzy radzieckich poległych w 1945 oraz zmarłych w niemieckim obozie jenieckim w Tarnowie. W 1948 pochowano w niej szczątki ekshumowanych czerwonoarmistów, których mogiły znajdowały się w powiatach brzeskim i tarnowskim
• Kwatera NN – spoczywa w niej 359 osób, których personaliów nie udało się ustalić. Są to ofiary niemieckiego zamachu bombowego na dworcu kolejowym w Tarnowie w 1939 oraz ofiary z czasów narodowosocjalistycznej okupacji: zamordowani przez gestapo, zastrzeleni podczas ucieczek i zmarli znalezieni na ulicach miasta
• Aleja Zasłużonych – powstała w 1978 jako miejsce pochówku osób zasłużonych dla ustroju komunistycznego. Aleja nie cieszyła się sympatią tarnowian. Po zmianie ustroju niektóre rodziny przenosiły zmarłych do mogił na innych kwaterach
• Kwatera niemiecka – nieistniejąca kwatera żołnierzy niemieckich poległych i zmarłych w latach 1939–1945. W 1945 została ona zrównana z ziemią. W 1997 dokonano ekshumacji i wydobyto 115 szczątków żołnierzy

Pochowani

Przypisy

1. Z miasta, „Słowo Tarnowskie” (14), 31 sierpnia 1927, s. 4 .
2. Rozpoczęcie robót kolo nowego cmentarza, „Słowo Tarnowskie” (18), s. 3 [dostęp 1927-09-28] .
3. Nadesłane, „Słowo Tarnowskie” (39), 27 października 1928, s. 3-4 .
4. Gazeta Krakowska Tarnów: rozwikłano tajemnicę pochówku żołnierzy wyklętych. Na jednej z mogił stoi inny grób

Bibliografia

• Miejski Zarząd Cmentarzy w Tarnowie. Cmentarz w Krzyżu. mzc.tarnow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-03)].