Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń – publiczna placówka o charakterze naukowo-badawczym i edukacyjnym z siedzibą w Krakowie w Forcie „Skotniki”[2][1].
Pierwotnie planowano inną nazwę: Centrum Dokumentacji Przymusowych Migracji Polaków w Krakowie[3], jednak uwzględniając prośby Sybiraków, przyjęto obecną nazwę[4]. Centrum zostało powołane we współpracy wojewody małopolskiego i Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, 12 stycznia 2011 roku, a swoją działalność zainaugurowało 3 marca 2011 roku. W zamyśle, Centrum jest w pewnym stopniu „odpowiedzią” na tworzone w Berlinie Centrum przeciwko Wypędzeniom[5]. Pierwszym dyrektorem centrum został dr Hubert Chudzio[3][2].
Organizacyjnie i formalnie Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń, działa w ramach krakowskiego Uniwersytetu Pedagogicznego[6]. Składa się z trzech jednostek wewnętrznych[7]:
Instytutu Badań nad Przymusowymi Migracjami Polaków
Biblioteki i Archiwum Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń
Zadania Centrum
Zgodnie z paragrafem 10 Statutu Centrum, jego zadania obejmują[8]:
prowadzenie badań naukowych w zakresie tematyki przymusowych migracji,
wydawanie publikacji i materiałów naukowych związanych z tematyką działalności Centrum,
kształcenie i rozpowszechnianie wiedzy o przymusowych migracjach, m.in. poprzez prowadzenie zajęć, kursów, szkoleń, staży i praktyk,
organizacja i prowadzenie jednostek wspomagających kształcenie, takich jak Archiwum Przymusowych Migracji i Muzeum Przymusowych Migracji,
utrwalanie wspomnień świadków historii,
gromadzenie relacji i dokumentów dotyczących przymusowych migracji oraz ich opracowywanie,
współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego, instytucjami nauki i kultury, stowarzyszeniami, w tym ze Związkami Sybiraków i innymi stowarzyszeniami przymusowo wysiedlonych,
działalność edukacyjno-promocyjna, m.in. wydawanie książek, filmów, organizacja wystaw i inne.
