Centrum Dialogu im. Marka Edelmana – istniejąca od 2010 miejska instytucja kultury w Łodzi, której celem jest prowadzenie działalności w zakresie popularyzowania wielokulturowego i wieloetnicznego dziedzictwa miasta ze szczególnym uwzględnieniem kultury żydowskiej oraz innych kultur mających znaczący wpływ na jego rozwój[1]. Jej patronem jest Marek Edelman.
Centrum prowadzi działalność edukacyjną, organizuje wydarzenia wielokulturowe, realizuje działania na rzecz upamiętnienia ocalałych i Sprawiedliwych wśród Narodów Świata i ich rodzin, a także spacery, wykłady otwarte, wystawy, koncerty czy przedstawienia. W zakres działań instytucji wchodzi także działalność wydawnicza. Projekty przygotowywane przez Centrum mają charakter zarówno międzynarodowy jak i lokalny.
Centrum Dialogu im. Marka Edelmana to publiczna instytucja kultury, prowadząca działania edukacyjne, której celem jest kultywowanie wielokulturowego i wieloetnicznego dziedzictwa Łodzi, z uwzględnieniem wpływu, jaki historia wywiera na współczesność. Centrum Dialogu kładzie szczególny nacisk na żydowskie dziedzictwo Łodzi i relacje polsko-żydowskie. Misją Centrum jest działalność otwarta na przyszłość, zarówno wśród lokalnej jak i narodowej i międzynarodowej publiczności. Działalność prowadzona jest na polach edukacji, publikacji, organizacji projektów artystycznych i wydarzeń upamiętniających. Centrum realizuje swoje działania także poprzez współpracę z organizacjami polskimi i międzynarodowymi[2].
Do zadań statutowych Centrum należy:
popularyzowanie dorobku różnych kultur
promowanie wielokulturowego i wieloetnicznego dziedzictwa Łodzi, ze szczególnym uwzględnieniem kultury żydowskiej
upowszechnianie idei tolerancji oraz przeciwdziałania przejawom rasizmu, ksenofobii i braku szacunku dla ludzi odmiennych światopoglądów, pochodzenia i kultury
prowadzenie działalności edukacyjnej na temat wielokulturowości, adresowanej do społeczności polskiej i zagranicznej
prowadzenie działalności szkoleniowej i edukacyjnej dla dzieci, młodzieży i dorosłych oraz wymiany międzynarodowej
działanie na rzecz upamiętnienia Ocalałych i Sprawiedliwych oraz ich rodzin
popularyzacja dzieł artystycznych, upowszechniających ideę wielokulturowości i wieloetniczności
Działalność edukacyjna i kulturalna
Centrum kładzie nacisk na edukację. Tematyka poruszana podczas zajęć edukacyjnych prowadzonych przez pracowników instytucji jest bardzo szeroka i dotyka zarówno tematyki lokalnej, jak i ponadlokalnej. Główne tematy to Łódź wielokulturowa, Litzmannstadt Getto i Jan Karski.
Centrum organizuje także liczne imprezy kulturalne, między innymi wystawy czasowe, koncerty, przedstawienia oraz spotkania. Wydarzenia te najczęściej nawiązują do wielokulturowego dziedzictwa Łodzi. Wydarzenia to zarówno produkcje własne, jak i projekty realizowane we współpracy z instytucjami, ambasadami czy organizacjami pozarządowymi.
Centrum wydaje publikacje związane z historią Łodzi. Publikuje zarówno wydawnictwa o charakterze edukacyjnym jak i literaturę faktu.
Park Ocalałych
Park Ocalałych powstał w 2004 w związku z organizowanymi przez miasto Łódź uroczystościami 60. rocznicy likwidacji Litzmannstadt Getto. Pomysłodawczynią posadzenia w Łodzi szpaleru drzew symbolizujących tych, którzy przeżyli Holokaust, była ocalała z łódzkiego getta – Halina Elczewska. Ideę tę podjął ówczesny prezydent Łodzi Jerzy Kropiwnicki. 30 sierpnia 2004 pierwsze drzewka posadziło 387 osób, które przyjechały na uroczystości z całego świata. Park zaprojektowały Grażyna Ojrzyńska i Maria Herszel. Znajduje się w dolinie rzeki Łódki, na pograniczu dawnego getta, pomiędzy ulicami: Wojska Polskiego, Oblęgorską i ogródkami działkowymi przy ul. Źródłowej; zajmuje powierzchnię 8,5 ha. Jego osią kompozycyjną jest 150-metrowa aleja Arnolda Mostowicza, łącząca pomnik Sprawiedliwych wśród Narodów Świata z Kopcem Pamięci, na szczycie którego znajduje się pomnik Jana Karskiego[3].
Wydarzenia upamiętniające
Jednym z głównych zadań Centrum jest organizacja wydarzeń upamiętniających historię Łodzi, w szczególności związanych z łódzką społecznością żydowską. Organizuje wydarzenia związane z likwidacją Litzmannstadt Getto, likwidacją obozu cygańskiego w tym getcie[4][5], deportacji Żydów z Austrii, Czech, Niemiec i Luksemburga do łódzkiego getta, a także wiele innych wydarzeń rocznicowych związanych z historią Łodzi wielokulturowej.
↑Kaczyński Łukasz, „Obcy” może oswoić nasze lęki. O ciekawości wobec „obcego”, unikaniu przypinania łatwych etykietek oraz wizji działalności Centrum Dialogu im. M. Edelmana opowiada jego dyrektor Joanna Podolska; [w:] „Kocham Łódź” (dod. do „Polska. Dziennik Łódzki”), 9 listopada 2012, s. 19.