Jeden z nielicznych obszarów wyspy pozbawiony pokrywy lodowej i największy niepokryty lodem teren w archipelagu. Występuje tu ponad 60 jezior, gęsta sieć wodna z licznymi strumieniami i licznymi mniejszymi i płytszymi zbiornikami słodkowodnymi, co czyni go prawdopodobnie najważniejszym obszarem dla badań limnologicznych na Szetlandach Południowych lub nawet w całym regionie Półwyspu Antarktycznego.
W 1966 roku został desygnowany jako Szczególnie Chroniony Obszar Antarktyki (ang. Antarctic Specially Protected Area, ASPA) – a od 2002 roku desygnowany jako ASPA 126: Byers Peninsula, Livingston Island, South Shetland Islands. Obszar Byers Peninsula jest również ostoją ptaków IBA z uwagi na zamieszkujące go duże kolonie ptaków morskich – rybitw antarktycznych i mew południowych.
Nazwa
Półwysep został nazwany na cześć nowojorskiego armatora Jamesa Byersa, który w sierpniu 1820 roku bezskutecznie próbował przekonać rząd Stanów Zjednoczonych do założenia osady w Szetlandach Południowych i zajęcia archipelagu[1]. Sam w latach 1820–1821 na wyspy wysłał flotę łowców fok, która najpierw miała bazę na Rugged Island, a później w Yankee Harbour na Greenwich Island[1].
Geografia
Półwysep o powierzchni ok. 60,6 km² na zachodnim krańcu Wyspy Livingstona[2], w kształcie litery „Y”[3]. Z trzech stron oblewają go wody oceanu a na wschodzie ogranicza Rotch Dome[3]. Nieregularna linia brzegowa półwyspu liczy 71 km i charakteryzuje występowaniem licznych cypli, klifów, wysepek i skał przybrzeżnych, a także szerokich plaż – na północy rozciągają się Robbery Beaches, na zachodzie President Beaches a na południu – South Beaches, najbardziej rozległe w całym archipelagu[3] (12 km długości i 900 m szerokości[4]).
Byers Peninsula to jeden z nielicznych obszarów wyspy pozbawiony pokrywy lodowej[4]. Obszar bez pokrywy lodowej rozciąga się na osi wschód-zachód na ok. 9 km oraz na ok. 18,2 km z północnego zachodu na południowy wschód, co czyni go największym niepokrytym lodem terenem w archipelagu Szetlandów Południowych[3]. Półwysep jest raczej plaski, łagodnie opadający, z kilkoma niewielkimi wzniesieniami dochodzącymi do 65–265 m[3]. Część środkową wypełnia szeroki płaskowyż o wysokości 105 m, z kilkoma stożkami wulkanicznymi, m.in. Chester Cone (188 m) i Negro Hill (143 m)[3]. Na północnym zachodzie leży grzbiet Ray Promontory, którego północny kraniec wieńczy Start Hill (265 m) – najwyższe wzniesienie półwyspu[3].
Geologia
Półwysep zbudowany jest ze skał osadowych i wylewnych z okresu od górnej jury do dolnej kredy[3]. Skały te stanowią część łuku magmowego z okresu mezozoiku i kenozoiku, który jest odsłonięty w całym regionie Półwyspu Antarktycznego, a najbardziej na Byers Peninsula[3]. Wschodnią część półwyspu tworzą dolnokredowe tufy, brekcje, zlepieńce, piaskowce i mułowce; zachodnią – kredowe mułowce, piaskowce i zlepieńce, poprzecinane częstymi intruzjami wulkanicznymi[3]. Obszary przybrzeżne zdominowane są przez holoceńskie żwiry i aluwia, przede wszystkim South Beaches i wschodnia część Robbery Beaches[3].
Hydrosfera
Na półwyspie występuje ponad 60 jezior[3], m.in. Midge Lake, Limnopolar Lake i Basalt Lake[4], gęsta sieć wodna z licznymi strugami wodnymi oraz liczne mniejsze i płytsze zbiorniki słodkowodne (zamarzające zimą do dna)[3]. Z tego względu półwysep jest prawdopodobnie najważniejszym obszarem dla badań limnologicznych na Szetlandach Południowych lub nawet w całym regionie Półwyspu Antarktycznego[3].
Największym i zarazem najgłębszym jeziorem jest Midge Lake (587 × 112 m), którego głębokość maksymalna dochodzi do 9 m[3]. Wszystkie jeziora śródlądowe są ubogie w składniki odżywcze i bardzo przejrzyste[3]. Charakteryzują się grubą warstwą osadów przykrytych gęstym Drepanocladus longifolius[3]. Pozostają zamarznięte przez 9–11 miesięcy w roku do głębokości 1,0–1,5 m[3]. W większości jezior odnotowano występowanie skorupiaków takich jak karłowaty widłonóg Boeckella poppei czy krewetka Branchinecta gainii[3].
W sąsiedztwie brzegu występują słone jeziora lagunowe, przede wszystkim na President Beaches, które charakteryzują się bogatszą bioróżnorodnością – występują tu m.in. glony, skorupiaki, okrzemki i skąposzczety[3].
Większość strumieni wypływa sezonowo z pól śnieżnych, a ich głębokość nie przekracza 5–10 cm[3]. Większe strumienie mają do 4,5 km długości, do 20 m szerokości i 30–50 cm głębokości w swoim dolnym biegu[3]. W większości strumieni odnotowano występowanie sinic, glonów, okrzemek i widłonogów[3].
Klimat
Byers Peninsula leży w strefie morskiego klimatu polarnego – wilgotność powietrza utrzymuje się na poziomie 90%, występuje duże zachmurzenie, częste opady i mgły[3]. Nie prowadzono tu badań meteorologicznych przed rokiem 2001, lecz przyjmuje się, ze warunki klimatyczne na półwyspie zbliżone są do tych panujących w bazie Juan Carlos I na Hurd Peninsula[3]. Średnia temperatura latem to +1,1ºC, a zima -6ºC, przy czym maksymalna temperatura latem to +9ºC, a minimalna zima – poniżej -26ºC[3]. Wiatry wieją przeważnie z południowego zachodu i z północnego wschodu. Ich prędkość dochodzi do 24 km h-1, a podczas sztormow do ponad 140 km h-1[3].
Przez większą część roku półwysep pozostaje przysypany śniegiem, który ulega stopieniu latem[3].
W 1966 roku półwysep został desygnowany jako Szczególnie Chroniony Obszar Antarktyki (ang. Antarctic Specially Protected Area, ASPA) – a od 2002 roku desygnowany jako ASPA 126: Byers Peninsula, Livingston Island, South Shetland Islands[6].
Historia
Po odkryciu Wyspy Livingstona 19 lutego 1819 roku przez angielskiego żeglarza Williama Smitha (1775–1847)[7], wyspa i całe Południowe Szetlandy szybko stały się celem wypraw amerykańskich i brytyjskich łowców fok, m.in. Josepha Herringa, Jamesa P. Sheffielda i Jamesa Weddella[4]. Obozy łowców fok znajdowały się m.in. na Byers Peninsula w pobliżu Nikopol Point, Sealer Hill, Negro Hill, Rish Point, Sparadok Point, Lair Point i Varadero Point, oraz na przylądku Cape Shirreff i Elephant Point[4]. Podczas prac archeologicznych odkryto pozostałości 25 schronisk na samym półwyspie Byers Peninsula[4]. Polowania nie podlegały żadnej regulacji i w ciągu paru lat wybito prawie wszystkie foki, co zmusiło łowców do wycofania się z regionu[4]. Wyspa Livingstona przez lata pozostała opuszczona[4].
Półwysep został sfotografowany z powietrza przez uczestników Falkland Islands and Dependencies Aerial Survey Expedition (FIDASE) w latach 1956–1957 i następnie zbadany z lądu przez Falkland Islands Dependencies Survey (FIDS) w latach 1957–1958[1].
Na South Beaches znajduje się międzynarodowy obóz badawczy – International Field Camp – złożony z dwóch chatek z włókna szklanego – utrzymywany przez Hiszpanię, lecz otwarty dla wszystkich badaczy[3][8].