Budynek dawnego Gimnazjum im. Króla Fryderyka II – budynek szkolny przy obecnej ul. Jedności Narodowej 117 wzniesiony dla Gimnazjum im. Króla Fryderyka II, będący następnie siedzibą kolejno: III Liceum Ogólnokształcącego, Szkoły Podstawowej nr 56, Gimnazjum nr 15, wreszcie Centrum Kreatywności Talent oraz Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 2 we Wrocławiu.
Historia szkoły
Pierwszą siedzibą szkoły był budynek przyległy do kalwińskiego kościoła przy obecnej ul. Kazimierza Wielkiego[1]. W kolejnych latach szkoła rozbudowywała się o internat (w latach 1767-1768)[2], a według polskojęzycznych źródeł o nowy budynek szkolny[3][4]), zaprojektowany prawdopodobnie przez Carla Langhansa[1]. Szybki przyrost liczby uczniów wymusił dokupienie w 1775 roku dodatkowego budynku przy ulicy Karlstrasse 28 (obecnie ul. Kazimierza Wielkiego 28), co również nie przyniosło spodziewanego długotrwałego efektu[3]. W 1828 szkoła przeniosła się do nowo wybudowanego budynku na posesji pod obecnym adresem pl. Wolności 8/Kazimierza Wielkiego 29[5].
W 1892 roku[6] sporządzono nowe plany dla zupełnie nowej szkoły, na działce w północnej części Wrocławia przy obecnej ul. Jedności Narodowej 117. Budowę rozpoczęto w 1893 roku według projektu Bayera i Brinckmanna z Berlina[7]; wśród projektantów wymienia się również Georga Büttnera[7][8], który był wówczas pruskim urzędnikiem budowlanym i pełnił prawdopodobnie funkcję nadzoru nad projektem. Koniec budowy przypadł na rok 1896. W tym czasie wzniesiono budynek szkolny z salą gimnastyczną oraz wybudowano osobną willę dla dyrektora[5] (budynek rozebrano). Podczas II wojny światowej w szkole, od 1942 roku, znajdował się Reserve Lazarett XII[9].
Budynek szkolny, trzykondygnacyjny, został założony na planie litery „T” (wg innego źródła – wydłużonego prostokąta)[10][a]. Umieszczona w środkowej części budynku klatka schodowa rozdzielała sale lekcyjne umieszczone po zachodniej i wschodniej stronie. Na II piętrze w skrzydle wschodnim znajdowała się aula, pierwotnie z organami[10]; oba skrzydła miały mniejsze klatki schodowe[10].
Korytarz i klatka schodowa ozdobione były glazurowaną cegłą. Architektura gmachu nawiązywała do powstających w tym samym okresie szkół zaprojektowanych przez Richarda Plüddemanna, utrzymanych w stylu neogotyckim[5]. Projekt zakładał zastosowanie wielobarwnych cegieł klinkierowych, sklepień krzyżowych i gwiaździstych na korytarzach, w klatkach schodowych i w holu oraz segmentowych okien, trójkątnych szczytów z blendami i filarami[5]. Elewację budynku wykonano z czerwonej cegły klinkierowej akcentowanej cegłą innego koloru układaną w różne wzory[10]. Wejście do budynku znajduje się w osi budynku elewacji frontowej, nad nim umieszczony jest wizerunek orła pruskiego[b], a jeszcze wyżej wzniesiono wieżyczkę z zegarem[10].
Przed szkołą znajdował się dziedziniec szkolny ogrodzony kutymi kratami i z bramą zaznaczoną filarami, na których znajdowało się dawne godło szkoły[5]. Za szkołą wybudowano salę gimnastyczną oraz willę dyrektora (nie zachowała się)[10].
Po 1945
Po zakończeniu działań wojennych w 1945 roku, w nieuszkodzonym budynku od 10 lipca 1945 roku umieszczono jeden z trzech punktów Państwowego Urzędu Repatriacyjnego, który zajmował się przesiedleńcami oraz Polakami przybywającymi z Zachodu[12]. W latach 1946–1965 (od 2 października 1946 roku[13]) w budynku mieściło się III Liceum Ogólnokształcące[14].
Po przeniesieniu LO do nowego gmachu przy ulicy Składowej 5, w budynku otworzono Szkołę Podstawową nr 56, a po zmianach w systemie edukacji Gimnazjum nr 15 im. Profesorów Lwowskich.
W 2012 roku budynek szkolny, dzięki dotacjom z Funduszu Europejskiego i Urzędu Miasta, został poddany remontowi; pod nadzorem konserwatora zabytków wymieniono całą stolarkę okienną i naprawiono zegar[15]. Od drugiego dziesięciolecia XXI wieku w budynku siedzibę mają Centrum Kreatywności Talent i Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2 we Wrocławiu[c].
Uwagi
↑Wg Atlasu architektury Wrocławia budynek jest wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta[5], co wydaje się informacją błędną. Autorką obu artykułów o budynku jest Agnieszka Zabłocka-Kos. Wątpliwości rozwiewa zachowany rzut planu szkoły oraz widok budynku z lotu ptaka z wyraźną bryłą w kształcie litery "T".
↑Orła po 1945 roku zatynkowano. W 2012 roku został na nowo odkryty po pracach konserwatorskich[11]
↑W 2018 roku w budynku szkoły znajdował się obwód nr 55 do wyborów samorządowych[16]. W 2019 roku w budynku planowano m.in. utworzyć ośrodek dla niepełnosprawnych[17] lub przenieść doń Liceum Ogólnokształcące nr X[18]
Maria Zwierz: Wrocławskie szkoły: historia i architektura. Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2004.
Lucyna Harc: Szkoły protestanckie we Wrocławiu w okresie nowożytnym. w: Wrocławskie szkoły. Historia i architektura. Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2004.
Agnieszka Gryglewska: Budynki wrocławskich szkół epoki wilhelmińskiej w: Architektura Wrocławia: Gmach. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 1998.
Marek Ordyłowski: Życie codzienne we Wrocławiu 1945-1948. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991.
Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!