Boskie małżonki Amona

Hemet Neczer – Boska Małżonka w hieroglifach

Boska małżonka Amona, także Boska adoratorka Amona – urząd i tytuł, wywodzący się z początku XVIII dynastii, początku Nowego Państwa Tebańskiego.

Pojawienie się tytułu

Pierwszą kobietą noszącą ten tytuł, który potwierdzają źródła egipskie była Ahmes-Nefertari, wielka małżonka Ahmosego. Być może także tytuł ten nosiła Ahhotep I, której tytuł potwierdza jedynie inskrypcja na jej trumnie.Tytuł ten nosiła także Hatszepsut, a po objęciu przez nią faktycznej władzy królewskiej, jej córka Neferure.

Początkowo tytuł miał znaczenie symboliczno-religijne. Funkcją kobiet o tym tytule było towarzyszenie bogu stwórcy w Kosmogonicznej Prokreacji. Kobiety te nazywano także Ręką Boga: według wierzeń bogowie powstali w wyniku masturbacji kreatora, dlatego ręka posłużyła mu za partnerkę.^[1]

Kobiety u władzy

Faktyczną władzę, porównywalną z władzą królewską, osiągnęły Boskie małżonki w Trzecim Okresie Przejściowym, w czasach panowania XXIII i XXV dynastii. W czasach tych posiadały one władzę polityczną i kontrolę nad świątyniami Egiptu, odgrywając ogromna rolę w polityce dynastycznej faraonów. Pierwszą z nich była Szepenupet I, córka Osorkona III. Wywodziła się z królewskiego rodu z Tanis, a więc była pochodzenia libijskiego. Jej następczynie były córkami władców kuszyckich, władających Egiptem w czasach XXV dynastii, oraz władców saickich z okresu XXVI dynastii. Imiona boskich małżonek zapisywane były w kartuszach. Swą władzę sprawowały przez ponad dwa stulecia, niemalże całkowicie likwidując wpływy i znaczenie arcykapłanów Amona w Tebach. Boskie małżonki Amona ślubowały zachować dziewictwo do końca życia, a sukcesja następowała poprzez adopcję swej następczyni.

Trzeci Okres Przejściowy – Boskie małżonki Amona
Boska małżonka	Lata panowania p.n.e.	Imię własne	Imię tronowe	Córka
Szepenupet I	754-714	Szepenupet MeriMut	HenemetibAmon	Osorkona III i Karoaczet
Amenardis I	740-720	Amenardis	HatneferuMut	Kaszty i Pabatmy
Szepenupet II	710-650	Duatneczer Szepenupet	HenutneferuMut Iritre	Pianchiego i Peksater
Amenardis II	670-640	Amenardis	MeritTefnut	Taharki
Nitokris I	656-586	Nitokris MeriMut	NebetneferuMut	Psametycha I
Anchnesneferibre	595-525	AnchnesneferibRe	HekaneferuMut	Psametycha II i Tahut
Nitokris II	525-???	Nitokris	HemneczerAmon	Ahmosego II

Pełna lista boskich małżonek Amona

• Ahhotep I? – żona Sekenenre Tao II, matka Ahmosego (prawdopodobnie),
• Ahmes-Nefertari – córka Sekenenre Tao II, siostra-żona Ahmosego,
• Sitkamose – córka Kamose (tytuł otrzymała prawdopodobnie pośmiertnie),
• Meritamon – córka Ahmosego, siostra-żona Amenhotepa I,
• Ahmes-Sitamon – córka Ahmosego,
• Hatszepsut – córka Totmesa I,
• Isis – matka Totmesa III (tytuł otrzymała pośmiertnie),
• Neferure – córka Hatszepsut i Totmesa II - żona Totmesa III,
• Hatszepsut-Meritre – żona Totmesa III,
• Ahmes-Meritamon – córka Totmesa III,
• Tiaa – żona Amenhotepa II, matka Totmesa IV,
• Sitre – żona Ramzesa I, matka Setiego I,
• Tuja – żona Setiego I, matka Ramzesa II,
• Nefertari – żona Ramzesa II,
• Tauseret – żona Setiego II,
• Iset – żona Ramzesa III,
• Tentipet – żona Ramzesa IV,
• Isis – córka Ramzesa VI,
• Titi – żona? Ramzesa X,
• Maatkare – córka Pinodżema I,
• Henuttaui – córka Pinodżema II,
• Karoma III – córka lub wnuczka Osorkona II,
• Taszacheper? – córka Osorkona II, prawdopodobnie,
• Szepenupet I,
• Amenardis I,
• Szepenupet II,
• Amenardis II,
• Nitokris I,
• Anchnesneferibre,
• Nitokris II.

Przypisy

1. AgnieszkaA. Krzemińska AgnieszkaA., Boże małżonki Amona, „Pomocnik historyczny” (03/2018), 2018, ISSN 2381-7717 . Brak numerów stron w czasopiśmie

Encyklopedie internetowe (tytuł):

• Britannica: topic/Gods-Wife-of-Amon