Borów Polski

Borów Polski

wieś
Zamek w Borowie Polskim
Państwo	Polska
Województwo	lubuskie
Powiat	nowosolski
Gmina	Nowe Miasteczko
Liczba ludności (2024)	112[2]
Strefa numeracyjna	68
Kod pocztowy	67-124[3]
Tablice rejestracyjne	FNW
SIMC	0912362
Położenie na mapie Polski Borów Polski
Położenie na mapie województwa lubuskiego Borów Polski
Położenie na mapie powiatu nowosolskiego Borów Polski
Położenie na mapie gminy Nowe Miasteczko Borów Polski
51°42′00″N 15°40′19″E[1]

Borów Polski – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie nowosolskim, w gminie Nowe Miasteczko.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Nazwa

Borov poloicali 1220, Windisch Bohrau 1791–1938, Windischborau 1938–1945, Borów Mały 1945–1948, Borów Polski od 1948.

Historia

Pierwsze informacje o wsi pochodzi z 1220 roku, kiedy to w dokumencie biskupa wrocławskiego Wawrzyńca napisane zostało, że dziesięcina należna biskupowi oddana została na parafię w Solnikach. Wieś przez wiele wieków związana była z rycerskim rodem Rechenbergów. Kożuchów wraz z okolicznymi wsiami otrzymali oni w 1516 roku od króla Czech. W roku 1649 wioskę przejął zakon jezuitów, który osiedlił się w otyńskim zamku zamieniając go w klasztor.

Właściciele wsi

• koniec XIII wieku- ród de Pensa
• 1391-1649 ród von Rechenbergów
• 1649-1787 zakon jezuitów
• 1787- książę Biron Piotr
• 1868 von Laucken-Wackenitz

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[4]:

• kościół filialny pod wezwaniem św. Klemensa, późnogotycki z XV wieku, XVI-XVII wieku

• kaplica pod wezwaniem św. Anny, z około 1600 roku
• Ruiny zamku gotyckiego z XIV wieku rozbudowanego w XVI wieku. Gotycki zamek powstał w końcu XIV w. na planie prostokąta o wymiarach 22,5 na 23,5 m. Budowę siedziby przypisuje się Heinrichowi II von Rechenberg, wymienionemu w dokumencie z 1391 roku. W 1459 roku zamek zostaje zniszczony przez mieszczan wrocławskich^[5]. W latach 1548–1550 rozbudowano zamek o skrzydło renesansowe od strony wschodniej na polecenie Georga von Rechenberga. Tablica erekcyjna odnaleziona na terenie zamku, wskazuje, że modernizację przeprowadzono w dwóch etapach: w pierwszym – przebudowano zapewne dom gotycki i mury kurtynowe. W drugim – zni­welowano fosę przy wschodniej ścianie gotyckiej budowli, dostawiając do niej nowe skrzy­dło. Nowa renesansowy budynek był czterokondygnacyjny. Do południowo-wschodniego na­rożnika została dostawiona także czterokondygnacyjna, cylindryczna wieża. Hans von Rechenberg, wnuk Georga, przenosi się na stałe do Otynia, a tym samym Borów przestaje pełnić rolę rodowej siedziby. Po śmierci ostatniego z von Rechenbergów linii borowsko-otyńskiej w roku 1610, Johanna Georga, przez 30 lat trwał konflikt o dziedzictwo borowsko-otyńskich dóbr pomiędzy Melchiorem von Rechenbergiem ze Sławy a Heleną von Sprintzenstein. Dobra w końcu posiadł mąż Heleny- Johann von Sprintzenstein, który zapisuje je w testamencie jezuitom. Po przejęciu majątku w 1649 roku przez jezuitów niezamieszkany zamek zaczął popadać w ruinę. Około 1800 roku runęła renesansowa wieża. W 2. poł. XIX wieku zachowana cześć renesan­sowa została zaadaptowana na spichlerz, w związku z czym budowla została nakryta dachem i otrzy­mała nowe stropy. Funkcje spichlerza zamek pełnił do 1968 roku kiedy to zawalił się dach i stropy. Od tego momentu zamek należący do Gminy Nowe Miasteczko ulega dalszej dewastacji. W latach 2001–2002 na terenie założenia przeprowadzono prace archeologiczne, w trakcie których cały teren uporządkowano. Obecnie obiekt jest ponownie zaniedbany^[6].

• 
  Kościół pw. św. Klemensa
• 
  Zamek w Borowie Polskim wewnątrz

Demografia

Liczba mieszkańców miejscowości w poszczególnych latach^[7]:

Rok	Ilość mieszkańców
1998	116
2002	130
2009	130
2011	133
2021	109
2024	112

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 9185
2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 85 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
4. Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 49. [dostęp 2013-02-02].
5. Borów Polski [online], Polskie Zabytki [dostęp 2018-05-09] .
6. Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków - Borów Polski - Zamek [online], www.lwkz.pl [dostęp 2018-05-09]  (ang.).
7. Wieś Borów Polski (lubuskie) » mapy, GUS, nieruchomości, regon, kod pocztowy, atrakcje, edukacja, kierunkowy, demografia, zabytki, tabele, statystyki, linie kolejowe, liczba ludności, drogi publiczne [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-03-03]  (pol.).

Bibliografia

• Andrzejewski, T., Motyl, K., Siedziby rycerskie w księstwie głogowskim. Zamki i dwory Rechenbergów i Schönaichów, Nowa Sól 2002
• Garbacz, K., Szlakiem zabytkowych miast. Przewodnik po południowej części województwa lubuskiego., Zielona Góra 2005, str 186-187
• Kowalski, Stanisław, Zabytki województwa zielonogórskiego, Zielona Góra 1987
• Lutsch, H., Verzeichnis der Kunstdenkmäler der Provinz Schlesien [Bd. 3]: Die Kunstdenkmäler des. Reg.-Bezirks Liegnitz Breslau: Wilh. Gottl. Korn. 1891, str 70-71
• Zespół pod redakcją Iwony Perut-Gierasimczuk, Czas architekturą zapisany, Zielona Góra 1998