Bitwa o Nowe Kramsko
| powstanie wielkopolskie
|
Kamień upamiętniający poległych powstańców
|
| Czas
|
2–3 lutego 1919
|
| Miejsce
|
Nowe Kramsko
|
| Terytorium
|
zachodnia Wielkopolska
(obecnie województwo lubuskie)
|
| Przyczyna
|
konieczność zdobycia broni i amunicji
|
| Wynik
|
taktyczne zwycięstwo Polaków
– powstańców wielkopolskich,
zdobycie broni
(potem wieś utracono)
|
| Strony konfliktu
|
|
|
| Siły
|
|
|
| Straty
|
6 zabitych,
17 rannych
|
40 zabitych,
50 rannych
|
|
| brak współrzędnych
|
Bitwa o Nowe Kramsko – bitwa powstania wielkopolskiego, stoczona w nocy z 2 na 3 lutego 1919 pod wsią Nowe Kramsko[1].
Geneza
Wieś zajęli spieszeni ułani niemieckiego 10 Pułku z Sulechowa (Celichowy) w sile około 150 ludzi. Dodatkowo na południe od pobliskiego przysiółka Kolesin rozlokowała się bateria niemieckich armat. O obu tych wydarzeniach informację otrzymali powstańcy i postanowili nie tylko usunąć Niemców z obu tych miejscowości, ale również pozyskać wrogie armaty, bardzo potrzebne wojskom polskim[1].
Przygotowania
Oddziały powstańcze skoncentrowano w Babimoście (trzy kolumny w sile 150 ludzi). Kolumna pierwsza przejść miała wzdłuż torowisk linii Babimost-Sulechów i odciąć drogę Niemcom od północy. Najsilniejsza kolumna druga (środkowa) miała przejść przez Kuligowo do drogi Wojnowo – Nowe Kramsko i zaatakować wieś od południa. Kolumna trzecia miała się oddzielić od drugiej przy drodze z Wojnowa, przebyć po lodzie zamarznięte jezioro Wojnowskie i od Starego Kramska uderzyć na baterię armat w Kolesinie[1].
Bitwa
Zgodnie z planem atak rozpoczęto o godzinie 4:00 rano 3 lutego 1919 roku. Niemcy, mimo że zaskoczeni, stawili silny opór. Zwycięstwo przyniósł odważny atak trzeciej kolumny, która nie zastawszy w Kolesinie spodziewanych tam armat, uderzyła na Nowe Kramsko od południowego zachodu. Kolumna północna (pierwsza) była za słaba i nie powstrzymała odwrotu Niemców, którzy wydostali się z okrążenia. Wieś znalazła się w rękach powstańców, jednak w obliczu zmasowanego kontrataku Niemców zdecydowano się ją opuścić. Sukcesem było jednak zdobycie znacznych ilości broni i amunicji: siedem ciężkich karabinów maszynowych, dwa lekkie, 40 karabinów ręcznych, wóz amunicyjny z dużym zapasem amunicji i kuchnia polowa. Wzięto 25 jeńców, zabito 40 Niemców i 50 raniono (w tym czterech oficerów). Straty polskie to sześciu zabitych i 17 rannych[1].
Przypisy
