Apoloniusz z Tiany
|
| Data i miejsce urodzenia
|
15
Tyana
|
| Data i miejsce śmierci
|
98
Efez
|
| Zawód, zajęcie
|
filozof
|
|
|
Apoloniusz z Tiany, Apollonios z Tyany (ur. 15 w Tianie w Kapadocji, zm. w 98 w Efezie) – neopitagorejski filozof, mędrzec założyciel szkoły pitagorejskiej w Efezie.
Życiorys
Przez współczesnych uważany za pośrednika między bogami i ludźmi, cudotwórcę, czarownika i proroka. Wiele podróżował (m.in. Azja Mniejsza, Syria, Grecja, Rzym i Indie[1]), zdobywając rozległą wiedzę o religiach i filozofii wschodniej. Doktrynę braminów usiłował pogodzić z nauką Pitagorasa. W dzisiejszej ocenie uznaje się go za religijnego wyznawcę neopitagoreizmu i teozoficznego gnostyka. Był autorem biografii Pitagorasa oraz księgi zatytułowanej O ofiarach (zachowany fragment). Zachowały się także Listy Apoloniusza, jednak autorstwo ich bywa podważane[2]. Przypisywano mu również odnalezienie i opublikowanie Tablicy szmaragdowej – jednego z doniosłych tekstów alchemicznych i ezoterycznych (jakkolwiek współczesne badania uznają ją za utwór pochodzenia arabskiego, najwcześniej poświadczony u Balinusa (VIII w.), czasem określanego jako „pseudo-Apoloniusz z Tiany”[3]).
Jego działalność wśród społeczeństwa przyczyniła się do jego sławy jako cudotwórcy: miał nauczać, uzdrawiać chorych i reformować kulty. Zdumiewające współczesnych dokonania zyskały mu sławę człowieka obdarzonego boskością (sam podawał się za Syna Bożego). Jego życie i dokonania w Żywocie Apolloniosa z Tyany przedstawił Flawiusz Filostrat na polecenie cesarzowej Julii Domny w III stuleciu n.e. jako idealny obraz greckiego filozofa.
Przypisy
- ↑ Krzysztof Kubiak. Indusi na morzach. „Polityka pomocnik historyczny - Dzieje Indii”. 3, s. 114, 2017. Warszawa: Polityka sp. z o.o. s.k.a.. ISSN 2391-7717.
- ↑ Giovanni Reale: Historia filozofii starożytnej. T. 4. Lublin: Wydawnictwo KUL, 1999, s. 397. ISBN 88-343-2570-2.
- ↑ KatharineK. Park KatharineK., LorraineL. Daston LorraineL., The Cambridge History of Science: Volume 3, Early Modern Science, Cambridge: Cambridge University Press, 2006, s. 502 .
