Aparat strydulacyjny, narząd strydulacyjny (łac.organum stridentium) – narząd głosowy, który służy pajęczakom, skorupiakom, wijom oraz owadom do wytwarzania dźwięków, najczęściej poprzez pocieranie o siebie dwóch powierzchni różnych części ciała z pewną częstotliwością.
Narządy strydulacyjne są różnie zbudowane oraz umiejscowione w różnych miejscach ciała:
chrząszcze (Coleoptera) pocierają o siebie lewe i prawe odnóża lub śródtułowie o przedplecze,
kózkowate (Cerambycidae) pocierają o siebie krawędzie środkowego i ostatniego segmentu tułowia,
świerszcze (Gryllidae) pocierają o siebie lewą i prawą pokrywę,
niektóre poczwarkimotyli (Lepidoptera) – sąsiednie segmenty odwłoka,
u szarańczowatych (Acrididae) narządy strydulacyjne umieszczone są na skrzydłach – jest to zgrubiała żyłka, nazywana struną oraz na wewnętrznej części tylnych nóg, których guzkowata powierzchnia nazywana jest smyczkiem. Dźwięk powstaje wtedy, gdy owad poruszając nogą pociera smyczkiem o strunę skrzydła.
Narządy te są zwykle silniej rozwinięte u samców lub występują tylko u nich. Wydawane przez nie dźwięki mają zwabić samice. Dźwięk jest charakterystyczny dla każdego gatunku.
↑Michael J. Roberts: Spiders of Britain and Northern Europe. London: HarperCollinsPublishers, 1995, seria: Collins Field Guide. ISBN 0-00-219981-5. (ang.). Brak numerów stron w książce
Bibliografia
Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-61492-24-5. Brak numerów stron w książce