PROFILBARU.COM

Angeł Karalijczew
Ангел Каралийчев
Mnożko Gładnow, Kent, Naum Swetogorskij, Ilija Czernow
	; Angeł Karalijczew (1932)
Data i miejsce urodzenia	21 sierpnia 1902 ; Strażica
Data i miejsce śmierci	14 grudnia 1972 ; Sofia
Narodowość	bułgarska
Alma Mater	Uniwersytet Gospodarki Narodowej i Światowej
Dziedzina sztuki	literatura
	Ważne dzieła
	Ryż (Zboże), 1925; Imane (Majątek), 1927; Łyżowen swjat (Kłamliwy świat), 1932; Prikazen swjat (Bajkowy świat), 1929–33;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Angeł Karalijczew (ur. 21 sierpnia 1902 w Strażicy, zm. 14 grudnia 1972 w Sofii) – bułgarski pisarz.

Życiorys

Urodził się w 1902 roku we wsi (obecnie mieście) Strażica^[1]^[2]^[3]. Ukończył gimnazjum w Strażicy oraz liceum w Wielkim Tyrnowie^[3]. Zadebiutował w 1919 roku na łamach pisma Uczeniczeska misył wierszem „Orzeł” (Орелът)^[1]^[3]. Studiował początkowo chemię na Uniwersytecie Sofijskim im. św. Klemensa z Ochrydy, ale w 1928 ukończył studia na Uniwersytecie Gospodarki Narodowej i Światowej^[1]^[3]. Początkowo jego twórczość była bliska prozie tzw. wrześniowców, jednakże po 1925 roku odszedł od poglądów lewicowych^[4]. Sławę przyniósł mu zbiór opowiadań o tematyce wiejskiej „Zboże” (Ръж) wydany w 1925 roku^[1]^[3]^[4]. W tym samym roku wydał swoją pierwszą powieść dla dzieci „Miś” (Мечо)^[3]. Wydał kilkadziesiąt zbiorów opowiadań, reportaże z podróży oraz liczne powieści i opowiadania dla dzieci^[1]. Zmarł w 1972 roku w Sofii^[1]^[2]^[3].

Jego imię nosi szkoła w rodzinnym mieście Strażica^[5].

Twórczość literacka

Angeł Karalijczew początkowo pisał liryzowane opowiadania o tematyce wiejskiej w późniejszym okresie z elementami legendarnymi oraz baśniowymi^[4]. Jego utwory są praktycznie pozbawione fabuły oraz opisu natomiast akcja obraca się wokół jednego drobnego wydarzenia^[1]^[2]. Opracował 5 tomów bułgarskich bajek ludowych w dwóch cyklach „Bajkowy świat” (Приказен свят) wydany w latach 1929–1933 oraz „Bułgarskie bajki ludowe” (Български народни приказки) wydane w latach 1948–1952^[1]^[3]^[4]. Jego utwory zostały przetłumaczone na ponad 60 języków^[3].

Książki przetłumaczone na język polski

Jadwigi Nurkiewicz (wybór i tłum.), Worek z tykwami: opowiadania, 1961 .
Helena Madany (tłum.), Trzej bracia i złota jabłoń, 1970 .
Helena Madany (tłum.), Toszko małpka afrykańska, 1973 .
Jadwiga Nikołow (tłum.), Dzielny Czawdar (opowiadanie z tomu „Prikazen swjat”), 1973 .
Jadwiga Nikołow (tłum.), Odważny kogucik, 1973 .
Helena Madany (tłum.), Worek dyń, 1975 .
Alina Iwandżijska (tłum.), Białe jagniątko, 1977 .

Nagrody i wyróżnienia

Nagroda Dymitrowa (1963)^[2]^[3]
wpis na listę honorową Międzynarodowej Izby ds. Książek dla Młodych za zbiór bajek „Prikazen swjat” (1974)^[6]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h JózefJ. Magnuszewski JózefJ. (red.), Mały słownik pisarzy zachodniosłowiańskich i południowosłowiańskich, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 201 .
↑ ^a ^b ^c ^d IvanI. Dorovský IvanI. (red.), Slovník spisovatelů : Bulharsko, Praga: Odeon, 1978, s. 175-177 (cz.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j GeorgiG. Canev GeorgiG. (red.), Rečnik na b’’lgarskata literatura. T. 2, E-O, Sofia: Izdatelstvo na B’’lgarskata akademiâ na naukite, 1977 (bułg.).
↑ ^a ^b ^c ^d Karalijczew Angeł, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2018-09-03] .
↑ СУ "Ангел Каралийчев" гр. Стражица [online] [dostęp 2018-09-03] (bułg.).
↑ Międzynarodowa Izba ds. Książek dla Młodych (IBBY), Hans Christian Andersen Awards & IBBY Honour List 1956 – 1980 [online] (ang.).