PROFILBARU.COM

Alexander Kazhdan
Александр Петрович Каждан
Data i miejsce urodzenia	3 września 1922 ; Moskwa
Data i miejsce śmierci	29 maja 1997 ; Waszyngton
Zawód, zajęcie	historyk

Alexander Kazhdan (Každan, ros.: Александр Петрович Каждан, ur. 3 września 1922 w Moskwie, zm. 29 maja 1997 w Waszyngtonie) – radziecki i amerykański historyk, bizantynolog.

Życiorys

Kształcił się w Instytucie Pedagogicznym w Ufie i na Uniwersytecie Moskiewskim. Ze względu na uwarunkowania ideologiczne początkowo pisał pracę na temat historii agrarnej późnego Bizancjum (opublikowaną dopiero w 1952). Ze względu na nagonkę antysemicką w końcówce rządów Stalina zmuszony był pracować jako nauczyciel (Iwanow 1947–1949 i Tuła 1949–1952). Po śmierci Stalina w 1953 roku został zatrudniony w kolegium w Wielkich Łukach. W 1956 roku znalazł zatrudnienie w Instytucie Historii Akademii Nauk ZSR, gdzie pracował aż do emigracji (1978). Opublikował ponad 500 pozycji. Zajmował się historią społeczno-gospodarczą Bizancjum. Był też badaczem dziejów Ormian. W 1975 jego syn, matematyk David Kazhdan wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie otrzymał stanowisko na Uniwersytecie Harvarda. Spowodowało to natychmiastową zmianę w sytuacji Kazhdana. Jego żona Musja została zwolniona z pracy, a on sam zaczął być szykanowany. W październiku 1978 Alexander i Musja opuścili Związek Radziecki, po otrzymaniu wizy imigracyjnej do Izraela. Stamtąd udali się do USA, gdzie w lutym 1979 naukowiec znalazł zatrudnienie w Dumbarton Oaks. Tam pracował aż do śmierci. Jego największym osiągnięciem podczas pobytu w USA było wydanie pod jego redakcją Oxford Dictionary of Byzantium (1991, 3 tomy). Sam napisał wiele artykułów dla tego dzieła. Kazhdan zmarł w Waszyngtonie w 1997 roku. Jego śmierć przerwała pracę nad monumentalną historia literatury bizantyjskiej. Pierwszy tom (lata 650–850), został opublikowany w 1999 roku.

Wybrane publikacje

Аграрные отношения в Византии XIII—XIV вв, М. 1952.
Религия и атеизм в древнем мире, М. 1957.
Очерки истории Византии и южных славян, М. 1958.
Деревня и город в Византии IX—X вв. Очерки по истории византийского феодализма, М. 1960.
От Христа к Константину, М. 1965.
Византийская культура (X—XII вв.), М. 1968 (tłum. niem.: Byzanz und seine Kultur, Berlin 1973, tłum włos.: Bisanzio e la sua civiltà, Bari 1983).
Книга и писатель в Византии, М. 1973 (tłum włos.: La produzione intellettuale a Bisanzio. Libri e scrittori in una società colta, Napoli 1983).
Социальный состав господствующего класса Византии XI—XII вв, М. 1974 (tłum. włoskie: L’aristocrazia bizantina. Dal principio dell’XI alla fine del XII secolo, Palermo 1997).
Армяне в составе господствующего класса Византийской империи в XI—XII вв, Ереван 1975.
People and Power in Byzantium. An Introduction to Modern Byzantine Studies, Washington, 1982.
Studies on Byzantine Literature of the XIth and XIIth Centuries, Cambridge—New York—Paris 1984.
Change in Byzantine Culture in the XIth and XIIth Centuries, Berkeley 1985.
(redakcja) The Oxford Dictionary of Byzantium, ed. by. Alexander Kazhdan, t. 1-3, New York – Oxford: Oxford University Press 1991.
Authors and Texts in Byzantium, Aldershot–Brookfield 1993.
A History of Byzantine Literature. 650–850, Athens, 1999.
Два дня из жизни Константинополя, СПб 2002.
Никита Хониат и его время, СПб 2005.
A History of Byzantine Literature. 850–1000, Athens 2006.

Bibliografia

Anthony Cutler, Some talk of Alexander, „Dumbarton Oaks Papers” 46 (1992), s. 1–4.
Simon Franklin, Bibliography of works by Alexander Kazhdan, „Dumbarton Oaks Papers” 46 (1992), s. 5–26.
Angeliki E. Laiou, Alice-Mary Talbot, Alexander Petrovich Kazhdan 1922-1997, „Dumbarton Oaks Papers” 51 (1997), s. XII-XVII.