Aleksandyr Rajczew

Aleksandyr Rajczew
Data i miejsce urodzenia

11 kwietnia 1922
Łom

Pochodzenie

bułgarskie

Data i miejsce śmierci

28 października 2003
Sofia

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor

Odznaczenia
Order Stara Płanina (Bułgaria)

Aleksandyr Rajczew (bułg. Александър Райчев; ur. 11 kwietnia 1922 w Łomie[1][2], zm. 28 października 2003 w Sofii) – bułgarski kompozytor.

Życiorys

W latach 1943–1947 studiował kompozycję w konserwatorium w Sofii u Panczo Władigerowa[1]. W latach 1949–1950 był uczniem Zoltána Kodálya i Jánosa Viskiego (kompozycja) oraz Jánosa Ferencsika (dyrygentura) w akademii muzycznej w Budapeszcie[1][2]. Od 1950 roku był wykładowcą konserwatorium w Sofii, w latach 1970–1978 był rektorem tej uczelni[2]. Od 1980 do 1990 roku był przewodniczącym związku kompozytorów bułgarskich[2].

Otrzymał tytuł Ludowego Artysty Bułgarii (1971) i dwukrotnie nagrodę im. Georgi Dimitrowa[2]. Odznaczony Orderem Stara Płanina I klasy (1997)[2]. W 1990 roku został wybrany na członka Académie royale des sciences, des lettres et des beaux-arts de Belgique(inne języki)[2].

Twórczość

Czołowe miejsce w twórczości Rajczewa zajmują dzieła symfoniczne, często mające charakter programowy[2]. Jego muzyka wyrasta z tradycji neoromantycznej, sięgał jednak także po nowsze techniki kompozytorskie, widoczne w motoryce, polifonizacji faktury i nawiązaniach do muzyki ludowej[2]. W utworach wokalno-instrumentalnych oraz scenicznych często odwoływał się do tematyki narodowej, w tym dotyczącej walki z okupacją turecką w XIX wieku i antyfaszystowskiego ruchu oporu w czasie II wojny światowej[2].

Ważniejsze kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • 6 symfonii (I „Toj ne umira” na chór i orkiestrę 1949, II „Nowijat Prometej” 1958, III „Ustremi” 1965, IV na orkiestrę smyczkową 1968, V na orkiestrę kameralną 1972, VI 1994)
  • Koncert fortepianowy (1947)
  • Sonata-poemat na skrzypce i orkiestrę (1954)
  • uwertura Swetył den (1966)
  • uwertura Sijajna zora (1970)
  • Leninski pokolenija (1970)
  • moments symphoniques Leipzig 33 (1972)
  • Koncert na orkiestrę (1979)
  • Rapsodia bałkańska (1983)
  • trylogia Misli za majstora na orkiestrę smyczkową (1985)
  • Uwertura jubileuszowa (1986)
  • uwertura Lewski (1988)
  • Melancholijna partita na orkiestrę smyczkową (1992)
  • Koncert skrzypcowy (1992)

Utwory wokalne

  • Liturgia prawosławna na chór (1993)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • oratorium Drużba na głosy solowe, chór i orkiestrę (1954)
  • oratorium Dimitrow e żiw (1954)
  • oratorium Oktombri 50 (1967)
  • oratorium-kantata Byłgarija – biała, zelena, czerwena (1977)
  • Septemwrijski rekwiem na 4 mezzosoprany i orkiestrę (1973)
  • kantata-ballada Moj mili Lass (1974)
  • kantata Warna (1979)
  • Snowidenije za starinnija trakijski grad Kabile na chór i orkiestrę kameralną (1991)

Opery

  • Most (1964, wyst. Ruse 1965)
  • opera radiowa Waszeto prisytwije (1969, wyk. Radio Sofia 1969, wyst. Błagojewgrad 1980)
  • Chan Asparuch (1981, wyst. Ruse 1981)

Musical

  • Sławejyt na Orchideja (1961, wyst. Sofia 1962)

Balety

  • Chajduszka pesen (1952, wyst. Sofia 1953)
  • Izworot na bełonogata (1978, wyst. Sofia 1978)

Przypisy

  1. ↑ a b c d Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2908. ISBN 0-02-865530-3.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 8. Część biograficzna pe–r. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2004, s. 292–293. ISBN 978-83-224-0837-7.