Aleje Trzech Wieszczów w Krakowie

Obszar zachodniej części Alei Trzech Wieszczów wraz z wnętrzem urbanistycznym pIacu Inwalidów

nr rej. A-1570/М z 24 listopada 2020[1]
Aleja Zygmunta Krasińskiego. Widok na północ z ul. Zwierzynieckiej
Państwo	Polska
Miejscowość	Kraków Al. Zygmunta Krasińskiego Al. Adama Mickiewicza Al. Juliusza Słowackiego pl. Inwalidów
Położenie na mapie Krakowa Aleje Trzech Wieszczów
Położenie na mapie Polski Aleje Trzech Wieszczów
Położenie na mapie województwa małopolskiego Aleje Trzech Wieszczów
50°04′09,0″N 19°55′35,0″E

Aleje Trzech Wieszczów – zwyczajowa nazwa trzech krakowskich alei, które otaczają centralny obszar miasta od zachodu i północnego zachodu, stanowiąc fragment II obwodnicy Krakowa.

Przed powstaniem alej znajdował się w ich miejscu nasyp zbudowanej w latach 1887–1888 kolei obwodowej, a po jego zewnętrznej stronie – zespół bastionów Twierdzy Kraków.

W 1905 roku Miasto wykupiło od wojska teren obwałowań. Linia fortów do 1909 roku stanowiła granicę miasta Krakowa. W tymże roku do miasta przyłączono kilka wsi położonych na zachód od linii fortyfikacji. Na miejscu likwidowanych wewnętrznych fortyfikacji i zlikwidowanej w 1911 linii kolei cyrkumwalacyjnej postanowiono przeprowadzić szeroki bulwar obwodowy. Połączono kilka biegnących wzdłuż wałów i istniejących wcześniej ulic. Powstał szeroki, reprezentacyjny bulwar z dwoma pasami ruchu oddzielonymi pasem zieleni będącym aleją spacerową. Wewnętrzny (bliższy centrum) pas ruchu służył pojazdom konnym, zewnętrzny pojazdom mechanicznym. W roku 1912 alejom nadano obecne nazwy.

Po 1945 roku, wraz ze wzrostem natężenia ruchu samochodowego kilkakrotnie poszerzano pasy ruchu.

Nazwa Aleje Trzech Wieszczów obejmuje:

• Aleja Zygmunta Krasińskiego – od Mostu Dębnickiego oraz skrzyżowania z ul. Tadeusza Kościuszki i ul. Zwierzyniecką do skrzyżowania z al. Ferdinanda Focha i ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego.

• Aleja Adama Mickiewicza – od skrzyżowania z al. Ferdinanda Focha i ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego do pl. Inwalidów i skrzyżowania z ul. Karmelicką^[2].

• Aleja Juliusza Słowackiego – od pl. Inwalidów i skrzyżowania z ul. Karmelicką do skrzyżowania z ul. Warszawską.

Funkcjonalnym przedłużeniem Alej Trzech Wieszczów w kierunku północnym jest aleja 29 Listopada, a przedłużeniem w kierunku południowym jest ul. Marii Konopnickiej. Tworzą one z Alejami jeden z głównych ciągów komunikacyjnych miasta, między północną i południową częścią Krakowa.

Organizacja ruchu

Jezdnie w przeciwnych kierunkach rozdzielone są szerokim pasem zieleni i mają po trzy pasy ruchu, z tym że zewnętrzny zarezerwowany jest dla autobusów, taksówek, policji, straży miejskiej, motocykli oraz pojazdów elektrycznych, a przed skrzyżowaniami służy także skręcającym w prawo.

Sama nazwa Aleje Trzech Wieszczów jest nazwą zwyczajową, kolokwializmem. Formalnie nie ma takiej alei w Krakowie.

• 
  Aleja Juliusza Słowackiego
  widok na północ od skrzyżowania z ul. Łobzowską.
• 
  Aleja Juliusza Słowackiego (rok 2020).
  Widok na południe od skrzyżowania z ul. Mazowiecką do skrzyżowania z ul. Łobzowską. Zabytkowa zachodnia pierzeja.
• 
  Ta sama okolica w roku 1904, nasyp kolei cyrkumwalacyjnej i ul. Kilińskiego (przyszła Aleja Juliusza Słowackiego).
  Widok na południe od skrzyżowania z przyszłą ul. Mazowiecką, z okna pracowni Stanisława Wyspiańskiego przy ul. Krowoderskiej 79.
• 
  Aleja Adama Mickiewicza, widok na południe od skrzyżowania z ul. Karmelicką.

Przypisy

1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2020-12-03] .
2. JerzyJ. Kossowski JerzyJ., LeszekL. Ludwikowski LeszekL., Ulicami Krakowa, Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne, 1968, s. 116-118 .

Bibliografia

• Praca zbiorowa Encyklopedia Krakowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 2000, ISBN 83-01-13325-2
• Interaktywny Plan Centrum Krakowa. krakow.zaprasza.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-05-16)].
• Zdjęcia satelitarne Alei Trzech Wieszczów w Zumi.pl. zumi.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-03)].