Alain Robbe-Grillet (ur. 18 sierpnia 1922 w Breście, zm. 18 lutego 2008 w Caen) – francuski pisarz, scenarzysta i reżyser filmowy. Członek Akademii Francuskiej.
Życiorys
Robbe-Grillet, z wykształcenia inżynier, jest uważany za jednego – obok Nathalie Sarraute, Michela Butora i Claude'a Simona – z najważniejszych twórców nurtu literackiego określanego mianem nowej powieści. Przedstawiciele nouveau roman uznali, iż formuła tradycyjnej powieści się wyczerpała i zaproponowali odmienne, eksperymentalne podejście do fabuły i czasu powieściowego. Robbe-Grillet jest autorem Żaluzji (La Jalousie, 1957), powieści uważanej za szczytowe i najczystsze formalnie osiągnięcie nurtu.
Żaluzja to niewielki utwór skomponowany z fragmentów stworzonych przez bezimiennego narratora skrytego za żaluzją w domu na plantacji bananów w kolonii. Obserwuje on rozwijający się romans (domniemany?) żony plantatora (swojej?) z sąsiadem. Robbe-Grillet nie zachowuje porządku przyczynowo-skutkowego, poszczególne opisy mieszają się ze sobą, powtarzają. Stosuje niemal filmową technikę zapisu, a oko kamery rejestruje nic nieznaczący detal na równych prawach z wątkiem teoretycznie głównym. Już sam tytuł powieści jest grą z czytelnikiem – w języku francuskim jalousie oznacza zarówno żaluzję, jak i zazdrość.
Robbe-Grillet był także scenarzystą i reżyserem. Debiutował scenariuszem do Zeszłego roku w Marienbadzie (1961), a jego pierwszym wyreżyserowanym filmem był L'immortelle.
Zasiadał w jury konkursu głównego na 18. MFF w Cannes (1965). Członek Akademii Francuskiej od 25 marca 2004.
Powieści
Filmy
Linki zewnętrzne