Akapit (łac.a capite, od głowy, od początku) – podstawowy sposób dzielenia łamu na rozpoznawalne wzrokiem mniejsze fragmenty w celu zwiększenia czytelności tekstu. Podstawowa jednostka logiczna dłuższego tekstu, składająca się z jednego lub wielu zdań stanowiących pewną całość treściową (myśl). Zadaniem akapitu jest wyraźne zaznaczenie nowej myśli w bieżącym wątku wypowiedzi.
Czasami jako synonimy akapitu są stosowane terminy ustęp, werset i paragraf, jednak mają one inne znaczenie.
Zasady tworzenia akapitów
Akapity buduje się poprzez:
wcięcie akapitowe – odsunięcie pierwszego wiersza akapitu (tzw. wiersza akapitowego)[1] od marginesu[2]. Typowa wielkość wcięcia akapitowego to 1 firet[3].
odstęp międzyakapitowy – zwiększenie odstępu między akapitami za pomocą stosownej opcji w programie do składu lub metodą nieprofesjonalną przez wstawienie pustego wiersza[4].
Pierwszy wiersz akapitu to wiersz akapitowy, a ostatni to wiersz końcowy[3].
Typowe błędy
Przy dzieleniu akapitu między sąsiednimi łamami (lub kolumnami) należy dbać, aby zarówno na początku, jak i na końcu akapitu znajdowały się co najmniej dwa wiersze tekstu. Najczęstszymi błędami pojawiającymi się podczas dzielenia tekstu są:
szewc – ostatni (jako jedyny) na dole łamu pierwszy wiersz akapitu
bękart – pierwszy na górze łamu ostatni wiersz akapitu (jako jedyny)
wdowa – krótki wyraz lub końcówka przeniesionego wyrazu w wierszu końcowym[5]
sierotka – wiszący wyraz (najczęściej spójnik lub przyimek).