1 złoty wzór 1957
Państwo
|
Polska
|
Emitent
|
Narodowy Bank Polski
|
Typ monety
|
moneta powszechnego obiegu
|
Nominał
|
1 zł
|
Rocznik
|
1957, 1965, 1966, 1967, 1968, 1969, 1970, 1971, 1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1977, 1978, 1980, 1981, 1982, 1983, 1984, 1985
|
Emisja
|
Mennica
|
Mennica Państwowa w Warszawie, mennica w Kremnicy
|
Nakład
|
844 893 646 szt.
|
Data emisji
|
27 czerwca 1957
|
Data wycofania
|
1 stycznia 1995
|
Projektant
|
Andrej Peter (awers) Josef Koreň i Anton Hám (rewers)
|
Opis fizyczny
|
Masa
|
2,12 g
|
Średnica
|
25 mm
|
Materiał
|
alupolon
|
Rant
|
ząbkowany
|
Stempel
|
zwykły
|
1 złoty wzór 1957 – moneta jednozłotowa, wprowadzona do obiegu 27 czerwca 1957 r. zarządzeniem z 11 czerwca 1957 r. (M.P. z 1957 r. nr 51, poz. 324), zmieniającym nazwę państwa umieszczaną na monecie na Polska Rzeczpospolita Ludowa oraz wprowadzającym zasadę oznaczania roku bicia[1]. Została wycofana z obiegu z dniem denominacji z 1 stycznia 1995 roku, rozporządzeniem prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 18 listopada 1994 (M.P. z 1994 r. nr 61, poz. 541)[1].
Złotówkę wzór 1957 bito do 1985 roku[2].
Awers
W centralnym punkcie umieszczono godło – orła bez korony, poniżej rok bicia, dookoła napis „POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA”, a od 1965 roku, na monetach bitych w Warszawie, pod łapą orła dodano znak mennicy[1].
Rewers
Na tej stronie monety znajdują się cyfrę „1", poniżej napis „ZŁ” dookoła gałązka laurowa przepasana pośrodku wstążką[1].
Nakład
Monetę bito w alupolonie na krążku o średnicy 25 mm, masie 2,12 grama, z rantem ząbkowanym, w Warszawie i Kremnicy. Projektantami byli[3]:
Nakłady monety w poszczególnych latach przedstawiały się następująco[2]:
1 złoty wzór 1957
Lp.
|
Rocznik
|
Mennica
|
Znak mennicy
|
Nakład (sztuk)
|
Uwagi
|
1
|
1957
|
Warszawa
|
brak
|
58 631 470
|
|
2
|
1965
|
MW
|
15 015 000
|
|
3
|
1966
|
18 185 000
|
|
4
|
1967
|
1 002 000
|
|
5
|
1968
|
1 176 000
|
|
6
|
1969
|
3 024 000
|
|
7
|
1970
|
6 016 000
|
|
8
|
1971
|
6 000 000
|
|
9
|
1972
|
7 000 000
|
|
10
|
1973
|
15 000 000
|
|
11
|
1974
|
42 000 000
|
|
12
|
1975
|
33 000 000
|
|
13
|
Kremnica
|
brak
|
22 106 000
|
|
14
|
1976
|
22 000 000
|
|
15
|
1977
|
Warszawa
|
MW
|
65 000 000
|
|
16
|
1978
|
80 000 000
|
|
17
|
Kremnica
|
brak
|
16 400 000
|
|
18
|
1980
|
Warszawa
|
MW
|
100 002 000
|
istnieją monety wybite stemplem lustrzanym1 (nakład 5000 sztuk)[4]
|
19
|
1981
|
4 082 000
|
istnieją monety wybite stemplem lustrzanym (nakład 5000 sztuk)[4]
|
20
|
1982
|
59 643 000
|
istnieją monety wybite stemplem lustrzanym (nakład 5000 sztuk)[5], istnieją odmiany z cienkimi albo grubymi cyframi roku na awersie[6], istnieją odmiany z listkami wieńca laurowego złączonymi albo rozdzielonymi na rewersie[6]
|
21
|
1983
|
40 636 076
|
|
22
|
1984
|
61 036 000
|
|
23
|
1985
|
167 939 100
|
|
gdzie: 1 – bicia roczników stemplem lustrzanym wykonano w Mennicy Państwowej na początku lat 90. XX w. w ramach emisji zestawów rocznikowych monet PRL z lat 1979, 1980, 1981, 1982, 1986, 1987, 1988, 1989, 1990[7]
Opis
Razem z dwudziestogroszówką i pięćdziesięciogroszówką były pierwszymi monetami z nazwą państwa Polska Rzeczpospolita Ludowa[1].
Rewers monety jest identyczny z rewersem złotówki z 1949 roku. To samo dotyczy średnicy obu monet. Masa jest identyczna z masą odmiany złotówki z 1949 w alupolonie[2].
W drugiem połowie lat osiemdziesiątych XX w., ze względu na ujednolicenie wzoru awersu monet obiegowych, została zastąpiona złotówką wzór 1986[1].
Od 27 czerwca 1957 roku aż do dnia denominacji z 1 stycznia 1995 roku, w obiegu krążyły obok siebie złotówki z nazwą państwa[1]:
- Rzeczpospolita Polska (1949) oraz
- Polska Rzeczpospolita Ludowa (1957–1990).
Mimo bardzo dużego nakładu, złotówki z 1957 roku w stanie zachowania I są bardzo rzadkie na rynku numizmatycznym i osiągają wysokie ceny. Można spotkać liczne, nieznanego pochodzenia, współczesne egzemplarze wybijane stemplami skopiowanymi z oryginalnych monet z 1957 r[1].
Ze względu na niski nakład, monety z roczników 1967 i 1968, nawet w stanie zachowania III, rzadko pojawiają się w obrocie kolekcjonerskim[1][8][9][10].
Wersje próbne
Istnieją wersje tej monety należące do serii próbnych w mosiądzu (rok 1957) i niklu (rok 1957), pierwsza z wklęsłym druga wypukłym napisem „PRÓBA”, wybite w nakładzie 100 i 500 sztuk odpowiednio[2]. Katalogi informują również o istnieniu wersji próbnych technologicznych w nowym srebrze i miedzioniklu z roku 1957 o nieznanych nakładach[2].
W serii monet próbnych w niklu wybito z datą 1958 cztery alternatywne projekty złotówki, które nie weszły jednak do obiegu[2].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i JerzyJ. Chałupski JerzyJ., Specjalizowany katalog monet polskich XX i XXI w. część trzecia Rzeczpospolita Polska 1945-1952 Polska Rzeczpospolita Ludowa 1952 1989, 2010 . Brak numerów stron w książce
- ↑ a b c d e f JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Monety polskie, 2003 . Brak numerów stron w książce
- ↑ JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Polskie monety obiegowe, pamiątkowe i kolekcjonerskie 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2022, s. 54, ISBN 978-83-87355-01-2 .
- ↑ a b JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Polskie monety obiegowe, pamiątkowe i kolekcjonerskie 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2022, s. 61, ISBN 978-83-87355-01-2 .
- ↑ JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Polskie monety obiegowe, pamiątkowe i kolekcjonerskie 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2022, s. 62, ISBN 978-83-87355-01-2 .
- ↑ a b JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Polskie monety obiegowe, pamiątkowe i kolekcjonerskie 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2022, s. 62–63, ISBN 978-83-87355-01-2 .
- ↑ JanuszJ. Parchimowicz JanuszJ., Polskie monety obiegowe, pamiątkowe i kolekcjonerskie 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2022, s. 292–337, ISBN 978-83-87355-01-2 .
- ↑ 1 złoty 1967 - rzadki rok [online], OneBid [dostęp 2024-09-10] (pol.).
- ↑ 1 złoty 1967, rzadki rocznik, mennicze [online], OneBid [dostęp 2024-09-10] (pol.).
- ↑ 1 złoty 1968, rzadki rocznik, mennicze [online], OneBid [dostęp 2024-09-10] (pol.).
Linki zewnętrzne