Gra Celsius

Pels articles omonims, vejatz gra e Celsius.

Termomètre en gra Celsius

Lo gra Celsius (simbòl: °C) es l’unitat de l’escala de temperatura Celsius. Es una unitat derivada, introducha en 1948^[1], dau Sistèma Internacionau d'Unitats^[2].

Son nom fa referéncia a l’astronòm e fisician suedés Anders Celsius, qu'inventèt en 1742 una dei premiereis escalas centigradas de temperatura.

Definicions: l'escala Celsius de temperatura e son unitat, lo gra Celsius

L'escala Celsius t se definís per la diferéncia t = T-T₀ entre doas temperaturas termodinamicas T e T₀ en kelvin (simbòl: K), ont T₀ = 273,15 K^[3].

L’unitat de l'escala Celsius es lo gra Celsius (simbòl: °C), per definicion egau en magnitud a l’unitat kelvin^[3]: per exprimir una diferéncia de temperatura, leis unitats «kelvin» e «gra Celsius» son equivalentas; en d'autrei tèrmes, un interval de temperatura a la meteissa valor en gra Celsius o en kelvin.
Per exemple:

• la temperatura 37 °C correspònd a 310,15 K (37 + 273,15 = 310,15)
• la temperatura 25 °C correspònd a 298,15 K (25 + 273,15 = 298,15)
• 37 °C - 25 °C = 12 °C, e 310,15 K - 298,15 °C = 12 K

Lo gra Celsius es una unitat de l’Escala Internacionala de Temperatura.

L'escala Celsius s'utiliza per exprimir lei temperaturas dins lei situacions de la vida vidanta: temperatura de l'aire, de l'aiga, d'una persona, d'un forn, d'un refregidor... Tanben s'utiliza dins de domenis scientifics e tecnics, e mai en fòrça cas s'impause l'usatge de l'escala kelvin.

Diferéncia entre l'escala Celsius e l’escala centigrada

L'escala Celsius se definís per un sol ponch fixe de 0 °C a 273,15 K^[4] (qu'es la temperatura de fusion de l’aiga) e una unitat qu'a la meteissa valor que l'unitat de la temperatura termodinamica en kelvin.

Autrament dich, l’escala Celsius se definís pas per la temperatura d’ebullicion de l’aiga a 100 gras sota una pression d’una atmosfèra au nivèu de la mar: aquesta darriera definicion es la dau gra centigrad. Pasmens, la diferéncia relativa es minima, 1/4000, la temperatura d’ebullicion de l’aiga estent de 99,975 °C^[5].

Istoric dau gra Celsius

Es a la 9^a Conferéncia Generala dei Pes e Mesuras (CGPM), en 1948, que lo Sistèma Internacionau, entre lei tres tèrmes de « gra centigrad », « gra centesimau », e « gra Celsius » chausiguèt lo darrier.

L'usatge (encara pron frequent) de « gra centigrad » per designar lo gra Celsiu, es incorrècte.

Règlas d'escritura dau Sistèma Internacionau d'Unitats

• Lo gra Celsius es la sola unitat que son nom compòrta una majuscula^[6]
• Lo simbòl, indissociable, dau gra Celsius es «°C». Es totjorn precedit d'un espaci insecable. Per exemple, s'escriu 25 °C (mai PAS 25°C, ni 25° C)
• A aquela unitat, se li aplica normalament lei prefixes dau Sistèma Internacionau. Per exemple, se pòt parlar de « milligrà Celsius (simbòl: m℃) »: 0,005 °C = 5 m°C

Nòtas e referéncias

1. (fr) BIPM - 1948
2. (fr) BIPM - tablèu 3
3. (fr) BIPM - kelvin
4. (fr) BIPM - Résolution 3 de la 9e CGPM
5. (en) About temperature
6. Unicament a l'iniciala dau segond mot

Liame extèrne

• Conversion de gra Celsius vers d’autreis unitats de temperatura