Segon la mitologia grèga, lo Caòs (en grèc Χάος Khaos) foguèt lo principi infòrme existissent dempuèi totjorn de que foguèron creats los primièrs dieus e totas las causas. Comun als diferents mitescosmogonicsgrècs, èra concebut coma una mescla desordenada de tots los elements, que segon los grècs ancians èran quatre: tèrra, aire, aiga e fuòc.
Las tres caracteristicas mai importantas del Caòs:
Es un trauc sens fons ont tot tomba d'un biais immancable. Çò que contrasta radicalament amb la Tèrra que n'emergís per ofrir un luòc estable.
Es un luòc sens cap d'orientacion possibla, ont tot tomba en totas las direccions.
Es un espaci que dividís: aprèp que la Tèrra e lo Cèu se separèron, lo Caòs rèsta entre los dos.
Esiòde, poèta grèc del sègle VIII AbC, citava dins son òbra Teogonia que «abans de totas las causas existissiá lo Caòs; e aprèp Gèa la fertilitat, pilar solid de totes los Immortals qu'abiten els sucs del nevat Olimp e lo Tartar fòsc enclavat dins las prigondors de la tèrra espaciosa; e aprèp Eròs, lo mai bèl dels dieus immortals, que trenca las fòrcas, e que de totes los dieus e de totes los òmes possedís l'intelligéncia e sciéncia. E del Caòs nasquèt Erèba e la negra Nix, (...)»
Lo poètaroman del sègle I, Ovidi, definís lo Caòs primogenitor atal: «(...) quand la mar e la tèrra e el çò que cobrís tot lo firmament èran units e tota la natura semblava una bola, aquò èra nomenat Caòs» (Las Metamorfòsis, Libre I, 6-7).
Bibliografia
(ca) Parramon i Blasco, Jordi: Diccionari de la mitologia grega i romana. Edicions 62, Col·lecció El Cangur / Diccionaris, núm. 209. Barcelona, octobre del 1997. ISBN 84-297-4146-1, planes 42-43.