Immateriell kultur

Fra russefeiring17.mai. Foto av color line, Flickr, 2005.
Norsk trebåtbygging ble i 2016 representert på listen over immateriell kultur med oselveren.

Immateriell kultur, eller ikke-materiell kultur, er en fellesbetegnelse for åndelige kulturytringer, så som folkediktning, språk, utøvende scenekunst, sosiale skikker, ritualer, samt kunnskaper og ferdigheter knyttet til tradisjonelt håndverk. Immateriell kultur er dessuten brukt om ideer og menneskelige erfaringer i form av nedarvede tanker og handlingsmønstre.

Den immaterielle kulturen har vært folkloristikkens primære forskningsfelt. I en grenseoppgang mot etnologien er det sagt[av hvem?] at de to søsterfagene deler studiet av skikker, i det materielle (etnologi) og dets negasjon, det immaterielle eller åndelige (folkloristikk), mellom seg.

Andre anvendelsesområder

Når termen immateriell blir brukt i sammenstilling med andre ord, som verdier, kulturarv, rettigheter, mål, etc. viser det til ulike interesseområder eller til strategiske valg. «Immaterielle verdier» er også kommet til anvendelse som et mer dynamisk, vitalt og moderne uttrykk for det oppkonstruerte, sammensatte ordet «hjerne-kapital».

Kulturvern under «usynlighetshatten»

Immateriell kultur er satsningsfelt for UNESCO-konvensjonen fra 2003. Den immaterielle kulturen er i regelen lite håndfast, usynlig og flyktig, og følgelig må det ekstraordinære tiltak til for å bevare og trygge den. Ettersom den immaterielle kulturen er avhengig av menneskelig formidling eller overføring mellom generasjoner, er den allerede i utgangspunktet foranderlig. Dokumentasjonen kan gjøres ved film- og lydopptak eller ved å oversettes til andre konserverende medier som trykksaker, bøker, CD-er og DVD-er.

Ulike frivillige organisasjoner har lenge arbeidet med å opprettholde og videreføre kunnskap og ferdigheter knyttet til den immaterielle kulturarven.

Bevaring og revitalisering

Innsamlingsvirksomhet kan føre til at kunnskap som for all tid ville forsvunnet, likevel blir bevart. Dette vil særlig være tilfelle der hvor nærings- og livsformer er truet, hvor en etnisk minoritet underlegges en dominant kultur eller hvor det foregår en sterk modernisering av samfunnet. I visse tilfeller har arkivert og publisert materiale (bøker, plater og film) ført til revitalisering eller såkalte folklorismer. I den senere tid har man sett eksempler på en slik revitalisering av middelalderens stjernespill, som riktignok uten sitt opprinnelige, folkelig-burleske innhold er tatt opp igjen både som masseprosesjoner i gatene og som teaterforestillinger i barnehager og skoler.

I Norge

Norsk Folkeminnelag (NFL) utgir skriftserien Norsk Folkeminnelags skrifter. Siden starten i 1920 og frem til 2021 har NFL utgitt 176 boktitler i denne skriftserien, om ulike emner fra hele det immaterielle kulturfeltet, og om tradisjonsspesifikke kulturytringer fra alle landets fylker og en lang rekke bygder. Dette omfatter blant annet eventyr, sagn, anekdoter, ballader, trosforestillinger, religiøse, politiske og holdningsmessige aspirasjoner, skikker, folkelig dramatikk, ritualer, værmerker og trollformler.

Norsk håndverksinstitutt, som i 1987 ble etablert på Maihaugen som «Handverksregisteret», dokumenterer tradisjoner ved help av dokumentasjonsprosjekter innen håndverk og husflid og tradisjonsoverføring til yngre generasjoner. Det dreier seg om lafteteknikker, båtbygging, smedfag og en rekke andre fag og teknikker. Instituttet har et spesielt ansvar for små og verneverdige håndverksfag.

Også Norges Husflidslag er opptatt av immateriell kultur.

Den 4. desember 2024 ble norsk (og svensk) seterkultur oppført på UNESCOs liste over immateriell kulturarv.[1][2]

Den 5. desember 2024 ble den norske bunadkulturen oppført på UNESCO-listen. Oppføringen omfattet både bruken og tilvirkingen av bunader.[3]

Se også

Referanser

  1. ^ «Norsk seterkultur føres inn på UNESCOs liste over global kulturarv». FNs regionale informasjonskontor. 6. desember 2024. Besøkt 6. desember 2024. «Den 4. desember ble norsk seterkultur offisielt skrevet inn på UNESCOs liste over immateriell kulturarv. Arbeidet med å sikre denne anerkjennelsen startet allerede i 2018, og nominasjonen ble sendt inn av Norge i april 2023. Innskrivingen finner sted under UNESCO-møtet i Paraguay, Sør-Amerika. | Norge og Sverige har samarbeidet om nominasjonen, og representanter for seterkulturens organisasjoner fra begge land vil delta på en formell tildelingsseremoni i Oslo den 6. desember. [---] Seterkulturen skrives inn som en del av immateriell kulturarv.» 
  2. ^ «Summer farming at fäbod and seter: knowledge, traditions and practices related to the grazing of outlying lands and artisan food production». ich.unesco.org (på engelsk). UNESCO. Besøkt 6. desember 2024. «Inscribed in 2024 (19.COM) on the Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity.» 
  3. ^ «Traditional costumes in Norway, craftsmanship and social practice». ich.unesco.org (på engelsk). UNESCO. Besøkt 6. desember 2024. «Inscribed in 2024 (19.COM) on the Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity.» 

Eksterne lenker

Read other articles:

Festival internacional de la cerveza de Qingdao El Festival Internacional de la Cerveza de Qingdao (en chino simplificado: 青島國際啤酒節, en chino tradicional: 青岛国际啤酒节, en pinyin: qīngdǎo guójì píjiǔjiē) es un evento anual celebrado desde 1991 en el segundo fin de semana del mes de agosto en la ciudad de Qingdao en la República Popular China; esta ciudad es conocida como la ciudad china de la cerveza por la fabricación de la marca más reconocida del país, la c...

 

Mundo Boca Programa de televisiónGénero DeportePresentado por Máximo Reca (2011 - 2012) Daniel Retamoso (2012 - presente)País de origen  ArgentinaIdioma(s) original(es) CastellanoProducciónProductor(es) ejecutivo(s) Mariano LópezProductor(es) Daniel Retamoso Leo Meloni Marketing CABJDuración 30 minutosEmpresa(s) productora(s) Hanga.tv [contenidos]LanzamientoMedio de difusión Horario Sábados 00:30 (Telefe)Miércoles 16:00 (Fox)Primera emisión 15 de octubre de 2011 a 7 de julio d...

 

Mercedes-Benz C219 Общие данные Производитель Mercedes-Benz Годы производства 2004—2010 Сборка Зиндельфинген, Германия Сантьяго-Тьянгистенко, Мексика Класс бизнес-класс Дизайн и конструкция Тип кузова 4‑дв. купе (4‑мест.)/фастбэк Платформа Mercedes-Benz W219 Компоновка переднемоторная, задне

English editor and author This biography of a living person needs additional citations for verification. Please help by adding reliable sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately from the article and its talk page, especially if potentially libelous.Find sources: Stephen Jones author – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (March 2011) (Learn how and when to remove this ...

 

Teil der 1832 errichteten Gefängnismauern mit moderneren Aufbauten Das New Jersey State Prison (ehemals Trenton State Prison) ist ein staatliches Gefängnis in Trenton, der Hauptstadt des US-Bundesstaats New Jersey. Am 7. August 2009 verbüßten 1916 Häftlinge ihre Strafe in dieser Haftanstalt.[1] Die Anstalt ist in zwei verschiedene Sicherheitsbereiche unterteilt, wird aber in der Klassifikation des US-amerikanischen Gefängnissystems als Maximum Security eingestuft. Betrieben wird...

 

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (ديسمبر 2018) إبراهيم سيناء   معلومات شخصية اسم الولادة إبراهيم ياسين  الميلاد 1962 (العمر 61 سنة)لبنان الإقامة صفد...

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (ديسمبر 2018) العلاقات الإماراتية الكويتية   الكويت   الإمارات تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الكويتية الإ...

 

Medalla «La Nación Argentina al Valor en Combate» Otorgada por ArgentinaTipo MedallaElegibilidad Personal militar, policial o civil, argentino o extranjeroOtorgada por Realizar una acción destacada considerablemente respecto de las pautas de conducta correctasEstadísticasOtorgadas totales 321Póstumas 64PrecedenciaSiguiente mayor Cruz al Heroico Valor en CombateSiguiente menor Medalla al Muerto en Combate[editar datos en Wikidata] La medalla «La Nación Arg...

 

American country music duo The Delmore BrothersBackground informationOriginElkmont, Alabama, United StatesGenresCountryYears active1926–1952LabelsColumbia, Bluebird, Decca, KingMusical artist Alton Delmore (December 25, 1908 – June 9, 1964)[1] and Rabon Delmore (December 3, 1916 – December 4, 1952),[1] billed as The Delmore Brothers, were country music pioneer singer-songwriters and musicians who were stars of the Grand Ole Opry in the 1930s.[2] The Delmore Broth...

Professional organization in aviation, space, hyperbaric and environmental medicine Aerospace Medical AssociationFormation1929TypeProfessional AssociationHeadquartersAlexandria, VirginiaLocationUnited StatesMembership 2,000 as of 2017Official language EnglishPresidentValerie Martindale, PhD, CAsP, FAsMA (2017-18) alejandraExecutive DirectorJeffrey Sventek, MS, CAsP, FAsMA, FRAeSPublicationAerospace Medicine and Human Performance (since 2015) Aviation, Space, and Environmental Medicine (1975-2...

 

トニー・グナワン 基本情報生年月日 (1975-04-09) 1975年4月9日(48歳)性別 男性国籍 インドネシア(1975-2001) アメリカ合衆国(2001-)出身地 インドネシア・東ジャワ州スラバヤ身長 173㎝選手情報利き腕 右種目 男子ダブルス主な戦績世界ランク(最高) 1位 獲得メダル バドミントン インドネシア オリンピック 金 2000 シドニー 男子ダブルス 世界選手権 金 2001 セビリア 男...

 

مطار دارينالغرفة الوحيدة المتبقية من المطار، بتاريخ 23 سبتمبر، 2016م.معلومات عامةنوع المبنى مطارالمكان جزيرة دارين، محافظة القطيفالبلد  السعوديةتعديل - تعديل مصدري - تعديل ويكي بيانات مطار دارين أو مطار الرفيعة ويسمى بحسب الوثائق البريطانية قوة الطيران الحجازية النجدية ...

Malaysian politician In this Chinese name, the family name is Tiong (张). Yang Berhormat DatukTiong Thai KingPGBK MLA张泰卿Faction represented in Dewan Rakyat1995–2013Barisan NasionalFaction represented in Sarawak State Legislative Assembly2016–2018Barisan Nasional2018–2021United Sarawak PartyOther roles2004–2019Chairman of Sibu Municipal Council Personal detailsBorn (1945-07-04) 4 July 1945 (age 78)Political partyPSB (2014-2021)RelationsTiong Hiew King (Elder brother)Occupat...

 

Pesawat terbang supersonik atau pesawat supersonik adalah pesawat terbang yang dirancang untuk melebihi kecepatan suara setidaknya dalam beberapa konfigurasi penerbangan normal. Sebagian besar pesawat supersonik saat ini adalah pesawat militer atau eksperimental. Sebagian besar dari mereka, termasuk pesawat tempur militer, yang dirancang untuk melebihi kecepatan suara hanya beberapa pesawat dalam beberapa penerbangan yang luar biasa, seperti pesawat pengintai militer SR-71 Blackbird dan trans...

 

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: JustSystems – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (July 2012) (Learn how and when to remove this template message) JustSystems Corporation株式会社ジャストシステムTypePublicTraded asTYO: 4686IndustryComputer softwareFoundedTokushima City, Tok...

Certificate of Successful Completion of Examination (CSCE) A Volunteer Examiner Coordinator is an organization that has been approved by the Federal Communications Commission for the administration of amateur radio license examinations in the United States. The VEC system is established and outlined in Part 97 of the FCC rules and regulations.[1] The FCC maintains a list of the accredited VECs.[2] Although the FCC currently recognizes 14 VECs, the VEC sponsored by the American...

 

Natalija Hončarova Nazionalità  Ucraina Russia Altezza 194 cm Peso 74 kg Pallavolo Ruolo Schiacciatrice Squadra  Dinamo Mosca Carriera Giovanili Regina-ARTUniversitet Ivano-Frankhovsk Squadre di club 2007- Dinamo Mosca Nazionale 2005 Ucraina U-182006 Ucraina U-192007 Ucraina U-202007 Ucraina2010- Russia Palmarès  Campionato mondiale Oro Giappone 2010  Campionato europeo Oro Germania e Svizzera 2013 Oro Paesi Bassi e Belgio 2015  World Grand Prix Bronzo To...

 

German journalist and television presenter Erich BöhmeErich Böhme (1985)Born(1930-02-02)2 February 1930Frankfurt am Main, Weimar RepublicDied27 November 2009(2009-11-27) (aged 79)Bad Saarow, Brandenburg, GermanyNationalityGerman Erich Böhme (8 February 1930 – 27 November 2009[1]) was a German journalist and television presenter. Life and career Böhme grew up in Frankfurt am Main. After school, he studied economics there and graduated with a degree in economics from the Goet...

Daytona 500 1990The Daytona International Speedway Logo.Lokasi1801 West International Speedway Blvd,Daytona Beach, Florida 32114Zona waktuUTC−5 / −4 (DST) Daytona 500 1990, adalah perlombaan Daytona 500 yang ke-32 pada tanggal 18 Februari 1990 yang berlangsung di Daytona International Speedway, Daytona Beach, Florida menempuh lebih dari 200 lap di atas lintasan aspal tri-oval sepanjang 4 km per lapnya. Perlombaan pertama dari NASCAR Seri Piala Winston musim 1990 dimenangkan oleh Derrike C...

 

Laurent Fargues, Oberwolfach 2016 Laurent Fargues (* 19. Juni 1975 in Cagnes-sur-Mer) ist ein französischer Mathematiker. Fargues wurde 2001 bei Michael Harris an der Universität Paris VII (Institut de Mathématiques de Jussieu) promoviert (Correspondances de Langlands locale dans la cohomologie des espaces de Rapoport-Zink)[1] und habilitierte sich 2009 an der Universität Paris-Süd in Orsay. 2002 bis 2011 forschte er für das CNRS in Orsay, 2011 bis 2013 als Forschungsdirektor in...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!