Sengetøy eller sengeklede er ulike tekstila ein nyttar til å reia opp senger, som laken, dynetrekk, putevar[1] og sengeteppe. Utstyr som sengeforheng og myggnetting kan også vera del av sengetøyet. Ulike delar sengetøy som passar saman i farge og mønster blir kalla sengesett.[2]
Historiske former for sengetøy er å ligga på skinnfell eller sengehalm med puter av semska skinn fylte med dun og reinsdyrhår, med dyner av skinnfellar eller ryer med flossida vend ned mot senga. Omgrep som «sengehalm» finst framleis som uttrykk for ei seng.[3]
Kvite lintøylaken med blonder og broderi er kjende frå slutten av 1500-talet. Sengetøy spelte ei viktig rolle for sosial status på den tida då den kvinna si medgift i tekstilar var av viktig økonomisk verdi. Når sengehalmen og fellar til å ligga på blei erstatta rundt 1700-talet med stoppa madrassar og puter blei det òg utvikla lintøy for senger.
Oppå senga kunne ein ha pryddekke av finare fellar eller ryer, og frå slutten av 1800-talet kvite sengeteppe. I finare heimar fanst himmelsenger og sengeforheng.
I 1949 blei det innført ein sengestandard, og i siste halvdelen av hundreåret fekk sengetøy dagens utforming. Skumplast erstatta materiale som vatt og sjoddi som fyll, og sengeteppe blei bytta ut med dynetrekk i standardiserte storleikar med fargar og mønster.
Galleri
Seng og vogge med sengetøy i Museum für Thüringer Volkskunde i Erfurt i Tyskland.
.jpg){kind=spacer}
.jpg)
.jpg)
.jpg)
