Ferrol er ein by i provinsen La Coruña i Galicia i Spania ved kyten av Atlanterhavet. Byen har kring 75 000 innbyggjarar og eit storbyområde som omfattar opp mot 250 000 innbyggjarar.
Byen har vore kjend for skipsverfta sine og har hatt ein av dei største spanske marinebasane sidan Bourbon-familien styrte landet. Før dette, på 1600-talet, var Ferrol det viktigaste våpenlageret i Europa. I dag er byen mest kjend for skipsverftet Navantia.[1]
Byen er fødestad for den spanske generalen Francisco Franco i 1892 og vart offisielt kalla El Ferrol del Caudillo frå 1938 til 1982.
Historie
Det er funne spor etter menneske i området her frå førhistorisk tid. I romartida fasnt det ein fiskelandsby her i det første hundreåret fvt. Etter Romarriket fall, vart Ferrol plyndra av vandalar, og i 411 erobra av suebar. I 584 vart kongedømet deira innlemma i kongedømet til vestgotarane.[2]
Huset Asturias oppretta ein utpost her for å verne seg mot arabarane, som stundom kom nordover for å plyndre området. I tillegg vart området plyndra av normannarar og vikingar på tokt. På 1300-talet gav Henrik II byen til den mektige Andrade-familien.[4]
I 1568 vart byen råka av ein storbrann[5] som øydela mellomalderbyen og delar av festningsverka. Då Huset Bourbon kom til makta på 1700-talet, vart hamnebyen Ferrol ein av dei leiande marinebasane i landet.[6]
Skipsverfta A Graña og Ferrol vart bygde mellom 1726-1783[7] og produserte skip verna med koparskjold frå Xubia.
Det var nesten umogeleg å setje opp ein blokkade utanfor Ferrol i seglskutetida på grunn av vedvarande sterk vestavind langs denne farlege kyststripa. Trass i desse fordelane vart forsvarsverka reduserte under Karl IV og i 1800 gjekk britane i land med ein flåte på 109 skip og gjekk til åtak på San Felipe-borga. Dette åtaket på Ferrol fann stad under napoleonskrigane i Europa, då spanjolane var venta å gå inn på franskmennene si side, som dei gjorde i slaget ved Trafalgar i 1805.[8] Borga klarte derimot å stå imot åtaket og flåten trekte seg attende.
Under Ferdinand VII mista Ferrol statusen som hovudstad, men det var likevel aktivitet i byen, og i 1858 vart det første spanske dampskipet bygd i Ferrol.
Etter den spanske borgarkrigen vart skipsverfta i Ferrol overtekne av staten og nasjonaliserte i 1945. Frå 1938 til 1982 vart byen kalla «El Ferrol del Caudillo» etter diktatoren i Spania, Francisco Franco, som var fødd her.
