Een vloedgolf in de letterlijke betekenis is een getijdenfenomeen waarbij tijdens vloed een hoge getijgolf ontstaat. Vooral tijdens springtij kan dit sterk optreden. In trechtervormige estuaria kan zo'n getijgolf de vorm aannemen van een ware vloedbranding, een muur van water die een rivier of smalle baai stroomopwaarts binnendringt.
In ruimere zin wordt het woord vloedgolf gebruikt voor uiteenlopende verschijnselen, zoals een uitzonderlijk hoge golf, of water dat door een plotselinge stijging van het waterpeil een nieuw gebied binnendringt. Voorbeelden zijn tsunami's, monstergolven en stortvloeden. Als de vloedgolf samenvalt met zware storm wordt gesproken over een stormvloed.
