De Union pour la démocratie française kwam in 1978 op initiatief van president Giscard d'Estaing tot stand als fusie van verschillende centrum- en centrumrechtse partijen, die niet gaullistisch waren en Giscard d'Estaing steunden voor een herverkiezing, omdat zij hem prefereerden boven een gaullist. De UDF is gedurende de hele tijd in het Franse parlement vertegenwoordigd geweest.
De naam 'Union pour la démocratie française' is afgeleid van een boektitel van Giscard d'Estaing: 'Démocratie française'.
Mouvement Démocrate Socialiste de France MDSF - De partij heette later Parti social-démocrate PSD en was een afsplitsing van de Parti socialiste. De partij was daarna onderdeel van de Force démocrate.
Ideologisch gezien is de Union pour la démocratie française voornamelijk centrumrechts. Iedereen en iedere politieke partij kan tot de UDF toetreden, tenzij men extreemrechts is. De UDF is echter niet gaullistisch. Op economisch gebied zijn er UDF'ers, die een economie van sociale gerechtigheid nastreven, maar ook UDF'ers, die een laisser-faire economie voorstaan. Naast kritiek op het leiderschap van Bayrou, was de onduidelijke economische koers van de UDF een van de redenen van de Démocratie libérale, die laisser faire waren georiënteerd, om uit de UDF te treden.
Geschiedenis
De partij werd na haar oprichting door Giscard d'Estaing, Jean Lecanuet en Raymond Barre geleid. René Monory was als lid van de Union pour la Démocratie Française tussen 1978 en 1981 minister van Financiën in de regering van Raymond Barre. Simone Veil was van 1995 tot 1997 lid van de UDF.
De huidige partijvoorzitter, François Bayrou, liet in 1998 voor het eerst van zich horen. Hij verzette zich hevig tegen samenwerking met het extreemrechtse Front national FN van Jean-Marie Le Pen, terwijl sommige leden van de Union pour la Démocratie Française wel met die partij wilden samenwerken. Sindsdien kreeg de stroming rond Bayrou de overhand en werd iedere samenwerking met het Front National uitgesloten. Bayrou werd kort daarop voorzitter van de UDF. De Démocratie libérale, die niet geheel afwijzend stond tegenover samenwerking met het FN, trad daarop met haar voorzitter Alain Madelin uit de UDF. Een deel van de Démocratie libérale zag deze zet van Madelin niet zitten en bleven binnen het UDF. Zij richtten de Pôle républicain indépendant et libéral PRIL op.
Tijdens het Partijcongres van 1998 in Rijsel werd het voorstel van Bayrou om de unie om te zetten in een partij door de Force démocrate en de PRIL gesteund. De PRV en de PPDF verwierpen het idee en legden de nadruk op de zelfstandigheid van hun partijen en de intentie om zelfstandig te blijven en bleven voorlopig zelfstandig binnen de UDF. De UDF begon in 1999 begon een eigen lijst, los van de lijstverbinding met de RPR en de DL voor de Europese verkiezingen van dat jaar. De steeds lossere verhouding met de RPR van Chirac, dit ondanks het feit dat de UDF een coalitiepartner was in de regering-Raffarin, leidde tot protesten binnen de UDF en ook tot kritiek op partijvoorzitter Bayrou. Veel leden van de UDF, waaronder een groot deel van de PRV en PPDF, besloten in 2002 zich aan te sluiten bij Chiracs Union pour un mouvement populaire (UMP). De groep rondom François Bayrou raakte hierdoor geïsoleerd. Ondanks dit alles bleef de UDF in de regering en maakte ook deel uit van de regering-de Villepin.
François Bayrou en tien andere UDF-parlementsleden stemden op 16 mei 2006 vóór een motie van wantrouwen van de Parti socialiste gericht tegen premier de Villepin. De motie haalde overigens niets uit daar de regeringspartij Union pour un mouvement populaire (UMP) een meerderheid in het parlement bezat. Bayrou en de tien anderen werden vervolgens door de pers gezien als een oppositiepartij, en niet zoals voorheen, als een partij pro UMP.
Bayrou kondigde op 25 april 2007, in de aanloop van de Franse parlementsverkiezingen van dat jaar, de vorming aan van een partij die de Union pour la démocratie française moest opvolgen: Mouvement démocrate MoDem, Democratische Beweging. De partij kwam op 10 mei van de grond. De meerderheid van de UDF-parlementsleden zagen niets in de nieuwe partij en sloten zich bij het Nouveau Centre NC aan, dat een alliantie vormde met de UMP van Sarkozy, terwijl MoDem onafhankelijk bleef opereren. Zowel het Nouveau Centre en MoDem zijn partijen uit het politieke centrum.
Er werd ter gelegenheid van de gedeeltelijke omvorming van de unie tot een partij in 1998 een jongerenbeweging, Jeunes UDF, opgericht. Lidmaatschap was er voor jongeren tussen de 16 en 35 jaar. Hun voorzitter was Arnaud de Belenet.
Samenstelling per 27 juli 2019 De deelnemende partijen met de meeste zetels worden genoemd, alleen de partijen met een enkele zetel binnen de fractie ontbreken.
