Het vliegtuigontwerpbureau Toepolev werd in 1922 opgericht door Andrej Toepolev. Het bedrijf richt zich enkel op het ontwerp van vliegtuigtypes, waarna de daadwerkelijke bouw wordt uitbesteed aan diverse vliegtuigfabrieken in Rusland. Voor de Tweede Wereldoorlog was Toepolev vooral bekend vanwege zijn zware bommenwerpers, de grootste was de Toepolev ANT-20, het grootste vliegtuig van zijn tijd.
Gedurende de Tweede Wereldoorlog stapte het ontwerpbureau over op het ontwerpen van kleine tactische bommenwerpers, waaronder de Toepolev Tu-2. Grote aantallen van dit toestel werden geproduceerd, een aantal zelfs gedeeltelijk van hout, omdat er in de Sovjet-Unie een tekort aan staal heerste.
In 1945 waren drie BoeingB-29 Superfortress-bommenwerpers genoodzaakt een noodlanding te maken in het Russische Verre Oosten. Stalin greep deze unieke mogelijkheid met beide handen aan en beval direct om dit hypermoderne Amerikaanse toestel te kopiëren. Hieruit kwam de Toepolev Tu-4 voort, een vrijwel 1-op-1-kopie van de B-29.
De Tu-4 werd opgevolgd door de Toepolev Tu-16, het eerste straalvliegtuig van Toepolev. Toepolev was echter van mening dat de straalmotor nog niet efficiënt genoeg was en ontwierp daarom de Toepolev Tu-95-bommenwerper met vier turboprop-motoren. Dit toestel is tot op de dag van vandaag als tegenhanger van de B-52 Stratofortress nog in dienst bij de Russische Luchtmacht. Op het gebied van verkeersvliegtuigen ging Toepolev wél verder met de ontwikkeling van de straalmotor. Uit de Tu-16 werd de Toepolev Tu-104 ontwikkeld. Dit toestel was na de De Havilland DH.106 Comet en de Canadese Avro Canada Jetliner het derde operationele straalverkeersvliegtuig ter wereld.
Uit de Tu-95 werd echter ook een verkeersvliegtuig ontwikkeld, de Toepolev Tu-114, het grootste en snelste verkeersvliegtuig van zijn tijd. Al deze verkeersvliegtuigen werden gekenmerkt door de grote landingsgestellen met opvallend veel wielen. Hierdoor zijn al deze toestellen in staat om te landen op onverharde banen, iets wat veel voorkwam in Siberië.
Gedurende de jaren 60 werd kwam Toepolev onder leiding te staan van de zoon van Andrej Toepolev, Alexei Toepolev. Hij ontwierp onder andere de prestigieuze Toepolev Tu-144, de succesvolle Toepolev Tu-154 en de Toepolev Tu-22M. Hierdoor kwam de ontwikkeling in de Sovjet-luchtvaart op gelijke hoogte met die in het westen. Het laatste grote project van Toepolev voor de val van de Sovjet-Unie was de ontwikkeling van de Toepolev Tu-160, een supersonische intercontinentale bommenwerper die vanuit de Sovjet-Unie onder andere Los Angeles kon bereiken.
Post-Sovjetperiode
Na de val van de Sovjet-Unie ging Toepolev verder met verschillende andere ontwikkelingen. Er braken echter wel zware tijden aan voor het bureau, dat gedwongen werd geprivatiseerd. In de jaren 90 werd onder andere gewerkt aan:
↑Jakovlev is de Nederlandse transliteratie van het RussischeЯковлев, deze wordt echter weinig gebruikt. Als internationale handelsnaam gebruikt Jakovlev de Engelse transliteratie, Yakovlev. De prefix voor de vliegtuigmodellen is bij het gebruik van de Engelse transliteratie ook Yak in plaats van Jak.
↑Soechoj is de Nederlandse transliteratie van het RussischeСухой. Deze wordt echter weinig gebruikt. Als internationale handelsnaam gebruikt Soechoj de Engelse transliteratie, Sukhoi. Het prefix voor de vliegtuigmodellen is bij het gebruik van de Engelse transliteratie ook Su in plaats van Soe.
↑Mikojan is de officiële Nederlandse transliteratie van het RussischeМикоян, deze wordt echter weinig gebruikt. Als internationale handelsnaam gebruikt Mikojan de Engelse transliteratie, Mikoyan.
↑Iljoesjin is de Nederlandse transliteratie van het RussischeИльюшин. Als internationale handelsnaam gebruikt Iljoesjin de Engelse transliteratie, Ilyushin.
↑Irkoet is de Nederlandse transliteratie van het RussischeИркут, deze wordt echter weinig gebruikt. Als internationale handelsnaam gebruikt Irkoet de Engelse transliteratie, Irkut.