De Sint-Gertrudiskerk is de parochiekerk van Kuringen, gelegen aan de Joris van Oostenrijkstraat 78.
Geschiedenis
Het is een driebeukige kruiskerk met westtoren. Toren, koor en kruisbeuk werden gebouwd omstreeks 1500 in laatgotische bouwstijl. Het schip en de zijbeuken werden omstreeks 1763 verbouwd en vergroot door Barthélemy Digneffe in opdracht van Augustina van Hamme, abdis van Herkenrode. De zijbeuken en de middenbeuk kwamen toen onder één dak. Van 1872-1874 vonden herstelwerkzaamheden plaats en in 1901 werd de toren gerestaureerd. In 1929 werd een portiek aangebracht. In 1965 werd een sacristie met kapel bijgebouwd.
Gebouw
De vierkante toren is gebouwd in ijzerzandsteen. Ze heeft drie geledingen, gescheiden door mergelstenen druiplijsten. De toren is aan de zuidzijde voorzien van een veelhoekig traptorentje.
Het eigenlijke kerkgebouw is opgetrokken in baksteen, op een plint van ijzerzandsteen, en met het gebruik van kalksteen en mergelsteen voor hoekbanden en dergelijke. Het koor heeft een driezijdige sluiting, en de spitsboogvensters werden in 1763 dichtgemetseld.
Een wapenschild met de lijfspreuk van de abdis, Regique deoque (voor koning en God) bevindt zich boven een vroegere, nu dichtgemetselde deur.
Het interieur van de kerk is classicistisch. De doopkapel was eertijds een kapel die gesticht werd door prins-bisschop Everhard van der Marck.
Inventaris
De meeste meubelen (communiebank, hoofd- en zijaltaren, biechtstoelen) zijn uit het derde kwartaal van de 18e eeuw en de preekstoel is van . Er hangt tegen de westgevel van de zuidelijke zijbeuk een laatgotisch, eikenhouten kruisbeeld uit het begin van de 16e eeuw, verder hangt boven het hoofdaltaar een schilderij dat de heilige Gertrudis van Helfta voorstelt. Ook hangt er in het transept een gotisch triomfkruis uit de tweede helft van de 15e eeuw.
In de pastorie bevinden zich een aantal beelden die in ouderdom variëren tussen de 13e en de 17e eeuw, zoals Gertrudis van Nijvel (eerste helft 13e eeuw), Onze-Lieve-Vrouw met Kind (omstreeks 1400), Christus op de koude steen (15e eeuw), Sint- Bernardus en Sint-Gertrudis (16e eeuw) en Johannes de Doper (vroeg-17e-eeuws). Een schilderij, voorstellende het mystiek huwelijk van Sint-Catharina is laat-17e-eeuws.
Een reliëf op een steunbeer van het koor toont hoe prins-bisschop Joris van Oostenrijk zijn hart schenkt aan Gertrudis van Nijvel. Dit hart bevindt zich in een laat-16e-eeuws epitaaf in de kerk.
Kon. St- Ceciliakoor
Het St.-Cecilia zangkoor zou opgericht zijn in 1898 vermits we in de kronieken terugvinden dat in 1948 het zangkoor zijn 50ste verjaardag vierde.
Het ontstaan van het zangkoor gebeurde onder impuls van de toenmalige pastoor E.H. Joannis Teuven, waarschijnlijk met als blinde organist Alfons Trekels. Dat zangkoor bestond uitsluitend uit mannen. Er werd alleen in het Latijn gezongen. Het hele koorgebeuren had plaats op het oksaal.
De St. Gertrudis kerk beschikte toen over een prachtig klinkend Smetorgel. Organisten waren Louis Stappers, Jack Scheepers, René Vanstreels, Elmar Cuppens, Paul en Hugo Schraepen, Maurice Reymen.
In 1960 werd het KAV-koor opgericht onder impuls van Gaby Becks, toenmalig voorzitter van KAV-Kuringen. Oorspronkelijk was het geen kerkkoor maar werden er huwelijksvieringen en gouden bruiloften opgeluisterd. Gedurende 40 jaar heeft dit koor gezongen onder leiding van Christ Cuppens, Jean Claes, Marie-Rose Engelen, Johan Seys en Chris Moens. Het koor werd begeleid door René Vanstreels, Paul en Hugo Schraepen en Maurice Reymen.
In 2000 hield het KAV-koor op te bestaan en zijn velen lid geworden van het St. Ceciliakoor. Maurice Reymen heeft het koor aan het orgel begeleid tot in 2012. Daarna werd hij opgevolgd door Gert Vaerendonck en vanaf 2016 door Jonas Albert.
In maart 2010 werd het zangkoor zelfs Koninklijk St. Ceciliakoor.
In 2017 nam Jonas Albert het dirigeerstokje over en bracht, als 22-jarige dirigent, nieuw leven in het koor. De focus bleef echter steeds bewaard op religieuze muziek. De impulsen van de jonge dirigent bracht het koor naar een volgend niveau.
Evenredig met het niveau nam het ledenaantal de afgelopen jaren toe.
Het koor bestaat momenteel uit 23 gemotiveerde koorleden.
Het kon. St-Ceciliakoor luistert ontelbare misvieringen op, maar is daarbuiten ook vaak te gast in basilieken, kathedraal ,orgel- en kerstconcerten, e.c.
