De villa was gelegen in een veld aan de westzijde van de Diepestraat ten noorden van Arensgenhout, ten oosten van Haasdal en ten westen van Aalbeek. Het complex ligt op een hoog deel van het lössplateau, het Centraal Plateau.
Opgravingstekening van Habets, gepubliceerd in 1882
In 1850 vonden hier voor het eerst opgravingen plaats, waarbij een vierkant gebouw gevonden werd. In 1876 bracht de priester en amateurarcheoloogJozef Habets een ommuurd terrein met daarop twee gebouwen aan het licht. Om het complex stond volgens hem een muur van 256 meter bij 95,8 meter. Op het westelijke uiteinde van het erf stond het hoofdgebouw, bestaande uit een aantal vertrekken, een kelder en een hypocaustum. Aan het oostelijke uiteinde stond een kleiner gebouw. Op een diepte van 20 tot 30 centimeter onder het maaiveld vond men een mergelfundering en een gedeelte van de vloer van een hypocaustum.
In 2008 en 2009 werden door RAAP Archeologisch Adviesbureau opnieuw twee kleine opgravingen uitgevoerd in verband met de heraanleg van de Diepestraat. Hierbij werden opnieuw muurfunderingen van het villacomplex aangetroffen, waaronder paalkuilen van een bijgebouw of erfafscheiding, een waterput en de zuidelijk begrenzing van de villa. Brandsporen wezen uit dat de villa in de 3e eeuw is afgebrand. Daarnaast werden restanten van een nederzetting en een crematiegrafveld uit de ijzertijd aangetroffen, en een omgreppelde hoeve uit het midden van de 12e eeuw. Het aangetroffen vondstmateriaal wees uit dat het gebied na die tijd werd verlaten.[3]
Sinds 1987 is het terrein een rijksmonument.[4] De gemeente Nuth plaatste er een kunstwerk en een informatiebord.
Bronnen, noten en/of referenties
Enckevoort, H. van, en J. Hendriks, 'Het platteland van Romeins Limburg', in: P. Tummers e.a. (red.), Limburg. Een geschiedenis, deel 1, tot 1500, pp. 115-152. LGOG, Maastricht, 2015
(en) Groot, T. de, 'Roman Villae in the Loess Area of the Dutch Province of Limburg. An Analysis of their Number, Distribution and Preservation', in: Berichten van de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek, volume 46. Amersfoort, 2006 (online tekst op academia.edu)
↑Op de kaart van Romeins Limburg in de 2e en 3e eeuw (naar Menne Kosian, RCE, Amersfoort) zijn in Zuid-Limburg circa 110 villacomplexen van steen- of leembouw te tellen, naast een 50-tal nederzettingen van houtbouw.[2]
