In de vroege middeleeuwen was de stad Lucca de zetel van de markgraven van Toscane, maar in 1081 verklaarde keizer Hendrik IV Lucca tot vrije stad, een zogenaamde commune. In de 12e eeuw nam de Lucca ook het gebied rond de stad in bezit om zo de republiek Lucca te vormen.
14e eeuw
De stad bleef bijna zeven eeuwen lang onafhankelijk, met uitzondering van een rumoerige periode in de 14e eeuw. In 1313 werd de stad ingenomen door Pisa, maar een opstand geleid door Castruccio Castracani dreef de Pisanen weer uit de stad. Castracani werd door keizer Lodewijk IV benoemd tot hertog van Lucca, maar viel later weer uit de gratie en werd door de paus in de ban gedaan. De stad viel daarna in verschillende handen tot het in 1342 door Pisa veroverd werd. In 1360 werd Lucca bevrijd door keizer Karel IV. Hierna werd Lucca weer een vrije stad.
Lucca werd tot 1628 geregeerd als democratie, en daarna als oligarchie. De vlag van de republiek droeg het motto Libertas (vrijheid).