Roemenië in 1940 met Noord-Transsylvanie in geel aangegevenViering in Boekarest van de terugkeer van Noord-Transsylvanië in Roemeense handen, maart 1945
Noord-Transsylvanië (Roemeens: Transilvania de Nord of Ardealul de Nord) is een deel van Transsylvanië, gesitueerd in het huidige noorden van Roemenië. De bevolking bestaat voornamelijk uit Roemenen en Hongaren.
De regio werd vanaf 1918 door bezetting van het Roemeense leger, en daarna vanaf 1920 dankzij het verdrag van Trianon onderdeel van Roemenië. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het gebied in 1940 door de Tweede Scheidsrechterlijke Uitspraak van Wenen na 22 jaar weer onderdeel van Hongarije. In totaal ging het om 43.104 km² (ter vergelijking: dit is circa de oppervlakte van Nederland). Het gebied omvatte onder meer het Szeklerland en de steden Oradea en Cluj-Napoca die in die tijd allemaal een Hongaarse meerderheid van de bevolking kenden.
Tijdens het Hongaarse bewind vluchtten circa 200.000 Roemenen naar het overgebleven deel van Roemenië. Omgekeerd kwamen er ook circa 200.000 Hongaren uit Zuid-Transsylvanië naar Hongarije.
In 1944 viel het gebied weer in Roemeense handen en is tot op de dag van vandaag onderdeel van deze staat.
Bevolking
In 1930 voerde de Roemeense regering een volkstelling uit. Op basis hiervan bleek het gebied 2.395.153 te hebben met de onderstaande samenstelling van de bevolking:
Bevolking van Noord-Transsylvanië tijdens de Roemeense volkstelling van 1930:[1]
Etnische kaartKaart Hongarije tijdens de Tweede WereldoorlogKaart van de spoorlijn
Historische provincies van Roemenië
Bevolking
Roemenen
Hongaren
Duitsers
Joden
Overig
Bihor (gedeeltelijk)
305,548
136,351
130,127
2,101
20,420
16,549
Ciuc
145,806
20,976
120,627
439
2,383
1,381
Cluj (gedeeltelijk)
256,651
141,607
85,284
2,669
16,057
11,034
Maramureș
161,575
93,207
11,174
3,239
33,828
20,127
Mureș (gedeeltelijk)
269,738
115,773
121,282
11,271
9,848
11,564
Năsăud
145,574
103,897
7,488
21,211
6,450
6,528
Odorhei (gedeeltelijk)
121,984
5,430
112,375
454
1,250
2,475
Sălaj
343,347
192,821
107,662
16,010
13,380
13,474
Satu Mare
294,875
178,523
74,191
9,530
23,967
8,664
Someș
219,355
169,942
33,870
351
10,546
4,646
Trei Scaune (gedeeltelijk)
127,769
17,505
105,834
760
707
2,963
Târnava Mică en Târnava Mare (gedeeltelijk)
2,931
401
1,642
659
49
180
Totaal Noord-Transsylvanië
2,395,153
1,176,433
911,556
68,694
138,885
99,585
Procent
100 %
49,11 %
38,05 %
2,86 %
5,79 %
4,15 %
In 1941 voerde de Hongaarse regering een volkstelling uit. Hieruit bleek dat het gebied 2.577.260 inwoners had.
Etnisch was er sprake van de volgende verdeling:
Hongaren 1.380.507 (53,6%)
Roemenen 1.029.469 (39,9%)
Duitsers 44.686 (1,7%)
Overigen 122.598 (4,8%)
De bovenstaande cijfers zijn waarschijnlijk onder druk ontstaan. In 1930 waren er in de Roemeense volkstelling 468.000 Hongaren minder. Het is mogelijk dat etnisch gemengde gezinnen zich aanpasten aan de regerende macht, ook verklaarden de meeste Joden te behoren tot de Hongaarse bevolking. Verder was er sprake van Hongaarse vluchtelingen uit het zuiden van Transsylvanië. Dit waren er naar schatting 100.000 (nog eens 100.000 gingen naar andere delen van Hongarije). Ongeveer 200.000 Roemenen verlieten het gebied na 1940.
In 1941 verbleven er in Zuid-Transsylvanië ook nog eens ruim 188.000 Hongaren volgens de Roemeense volkstelling die daar meer dan 10% van de bevolking vormden.
Infrastructuur
Het aan Hongarije toegewezen gebied was aan de zuidzijde zo begrensd dat de spoorlijn tussen Kolozsvár en Marosvásárhely in handen was gebleven van Roemenië. De Hongaarse Koninklijke Spoorwegen besloten daarop om een nieuwe spoorlijn te bouwen tussen Szeretfalva en Déda om zo een verbinding te maken tot het spoornetwerk in het Szeklerland en het overige spoornet van Hongarije. (Hongaars: Szeretfalva–Déda-vasútvona; Roemeens: Calea ferată Sărățel–Deda). De lijn werd gebouwd tussen 1940 en 1942 en in dat jaar in gebruik genomen. Sărățel en Deda zijn sindsdien verbonden, de spoorlijn wordt tegenwoordig geëxploiteerd door de Roemeense spoorwegen.
