Muurbloem-associatie

Muurbloem-associatie
	Muurbloem-associatie met o.a. muurbloem en muurleeuwenbek
Syntaxonomische indeling
Klasse:	Asplenietea; (muurvaren-klasse)
Orde:	Tortulo-Cymbalarietalia; (muurleeuwenbek-orde)
Verbond:	Parietarion judaicae; (verbond van klein glaskruid)
Associatie
	Asplenio-Cheiranthetum; Segal 1969
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons

De muurbloem-associatie (Asplenio-Cheiranthetum) is een associatie uit het verbond van klein glaskruid (Parietarion judaicae). Het is een plantengemeenschap van zonnige, stenige, maar sterk verweerde en matig voedselrijke plaatsen.

Naamgeving en codering

Syntaxoncode voor Nederland (rVvN): r21Aa02
BWK-karteringscode: km

De wetenschappelijke naam Asplenio-Cheiranthetum is afgeleid van de botanische namen van twee veel voorkomende soorten binnen de associatie, de muurvaren (Asplenium ruta-muraria) en de kensoort muurbloem (Erysimum cheiri, vroeger Cheiranthus cheiri).

Fysiognomie

De vegetatiestructuur van de muurbloem-associatie wordt gekenmerkt door een zeer open vegetatie met volledige afwezigheid van de boom- en de struiklaag.

In de kruidlaag is de muurbloem dominant. Deze halfstruik met opvallend gele bloemen bepaald het aspect van de vegetatie. Andere soorten bloeiende planten en varens spelen een kleinere rol.

De moslaag is weinig soortenrijk met het gewoon muursterretje als meest gevonden soort.

Ecologie

De muurbloem-associatie is voornamelijk te vinden op vochtige, verweerde, kalkrijke rotswanden en muren. Van nature zijn ze enkel te vinden in rotsspleten en op rotswanden in kalkgebergten en -plateaus. In de Lage Landen vinden we ze vooral terug op oude stadsmuren, gracht- en kademuren, waterputten, kerkhofmuren en kasteelruïnes, vaak scheefgezakte of omgevallen muren die op het zuiden zijn geëxponeerd.

Het substraat is meestal sterk verweerd en verbrokkeld, met kalkrijke cementvoegen, vaak overdekt met fijn sediment en stikstofrijke humus.

Verspreiding

Het verspreidingsgebied van de muurbloem-associatie omvat de stedelijke gebieden van atlantische en subatlantisch Europa.

In Nederland komt deze associatie vooral voor in het rivierengebied. Ook in Vlaanderen zijn het vooral de steden langs de grote rivieren waar ze te vinden is.

Diagnostische taxa voor Nederland en Vlaanderen

De associatie heeft in Nederland en Vlaanderen twee kensoorten, de muurbloem, een plant die zelden ontbreekt, en het minder algemene stengelomvattend havikskruid. De belangrijkste begeleidende soorten zijn:

Kruidlaag

Kentaxon	Abundantie	Triviale naam	Botanische naam
kA	D	muurbloem	Erysimum cheiri
kA	O	stengelomvattend havikskruid	Hieracium amplexicaule
kV	Z	klein glaskruid	Parietaria judaica
kO	F	muurleeuwenbek	Cymbalaria muralis
kK	F	muurvaren	Asplenium ruta-muraria
kK	Z	blaasvaren	Cystopteris fragilis
	A	plat beemdgras	Poa compressa
	O	gewone paardenbloem	Taraxacum officinale
	O	grote brandnetel	Urtica dioica
	O	gewone melkdistel	Sonchus oleraceus
	O	vogelmuur	Stellaria media
	O	stinkende gouwe	Chelidonium majus
	O	grote zandkool	Diplotaxis tenuifolia
	O	Canadese fijnstraal	Conyza canadensis
	O	smal beemdgras	Poa angustifolia
	O	ijle dravik	Anisantha sterilis
	O	bijvoet	Artemisia vulgaris
	O	gewone zandmuur	Arenaria serpyllifolia