Lijst van ruimtevluchten naar Mars

Mariner 4, eerste succesvolle vlucht langs Mars

Mariner 9, eerste satelliet in baan rond Mars

Deze lijst geeft een chronologisch overzicht van ruimtevluchten naar Mars. In deze lijst zijn alle ruimtevaartuigen opgenomen die het doel hadden om de planeet Mars te bereiken.

Het gaat tot nu toe in alle gevallen om onbemande ruimtevluchten. Ze zijn in onderstaande lijst in drie typen onderverdeeld. Het kan gaan om een ruimtesonde met als doel zo dicht mogelijk langs de planeet te vliegen (een scheervlucht of flyby). De ruimtesonde kan in een baan rond de planeet worden gebracht (een satelliet of orbiter). En een landingsmodule kan landen op het oppervlak van de planeet (een landingsmodule, lander of marslander). In het laatste geval kan het ook gaan om een voertuig dat op het oppervlak kan rondrijden (een marswagen, robotwagentje of rover).

In de eerste vijftig jaar ruimtevaart naar Mars, van 1960 tot 2010, zijn er 38 ruimteschepen naar Mars gestuurd (Rosetta en Dawn, die een komeet als uiteindelijk doel hadden, niet meegeteld). Daarvan waren er 18 van de Sovjet-Unie/Rusland, 18 van Verenigde Staten, 1 van Europa en 1 van Japan. Van deze 38 lanceringen waren er 14 succesvol (1 van de Sovjet-Unie, 12 van Verenigde Staten en 1 van Europa), dat is iets meer dan een derde van alle lanceringen (36,84 procent).

De eerste scheervlucht vond plaats op 14 juli 1965, de Mariner 4. De eerste satelliet in een baan rond Mars was de Mariner 9 op 13 november 1971. Er is in deze eerste 50 jaar 11 keer een landing naar het marsoppervlak ingezet (de eerste keer op 27 november 1971, de Mars 2). Drie keer sloeg de sonde te pletter, acht keer was de landing succesvol. Er zijn tot en met 2021 vijf robotwagens op Mars werkzaam geweest: Sojourner (1997), het duo Spirit (2004-2009) en Opportunity (2004-2018), Mars Science Laboratory ('Curiosity', 2012-) en Perseverance (2021-). Tegelijk met de laatstgenoemde robotwagen arriveerde de eerste marshelikopter: Ingenuity.

In de lijst zijn de landen weergegeven met hun vlag. In het geval van de Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA) is de Europese vlag gebruikt, maar ESA is onafhankelijk van (en valt niet samen met) de Europese Unie.

Voor een uitgebreidere bespreking van de verschillende ruimtevluchten, zie ruimtevaart naar Mars.

Chronologisch overzicht van ruimtevluchten naar Mars

Nr.	Missie	Land / Organisatie	Lancering	Aankomst bij Mars	Einde van missie	Type	Resultaten / bijzonderheden
1	Mars 1960A (Marsnik 1)	Sovjet-Unie	10 oktober 1960		10 oktober 1960	scheervlucht	Eerste marsmissie van de Sovjet-Unie. Mislukte lancering.
2	Mars 1960B (Marsnik 2)	Sovjet-Unie	14 oktober 1960		14 oktober 1960	scheervlucht	Mislukte lancering, storing in draagraket.
3	Mars 1962A (Spoetnik 22)	Sovjet-Unie	24 oktober 1962		24 oktober 1962	scheervlucht	Explodeerde kort na de lancering.
4	Mars 1	Sovjet-Unie	1 november 1962		21 maart 1963	scheervlucht	Geslaagde lancering, maar het contact raakte onderweg verbroken (scheervlucht op 19 juni 1963 ca. 193.000 km).
5	Mars 1962B (Spoetnik 24)	Sovjet-Unie	4 november 1962		19 januari 1963	lander	Brak in stukken bij het verlaten van de baan rond de Aarde.
6	Mariner 3	Verenigde Staten	5 november 1964		5 november 1964	scheervlucht	Eerste marsmissie van de Verenigde Staten. Doordat een schild niet goed losliet na het bereiken van de ruimte, lukte het niet om richting Mars te vliegen.
7	Mariner 4	Verenigde Staten	28 november 1964	14 juli 1965	21 december 1967	scheervlucht	Eerste succesvolle vlucht langs Mars, op 14 juli 1965, op 9846 km, verzond 22 foto's.
8	Zond 2	Sovjet-Unie	30 november 1964		1 mei 1965	scheervlucht	Geslaagde lancering, maar contact raakte verbroken drie maanden voor bereiken planeet. De Zond 2 vloog op 6 augustus 1965 doelloos langs Mars.
9	Mariner 6	Verenigde Staten	25 februari 1969	31 juli 1969	31 juli 1969	scheervlucht	Succesvolle vlucht langs Mars op 3431 km.
10	Mariner 7	Verenigde Staten	27 maart 1969	5 augustus 1969	15 augustus 1969	scheervlucht	Succesvolle vlucht langs Mars op 3430 km.
11	Mars 1969A	Sovjet-Unie	27 maart 1969		27 maart 1969	satelliet	Mislukte lancering.
12	Mars 1969B	Sovjet-Unie	2 april 1969		2 april 1969	satelliet	Mislukte lancering.
13	Mariner 8	Verenigde Staten	8 mei 1971		8 mei 1971	satelliet	Mislukte lancering.
14	Kosmos 419 (Mars 1971C)	Sovjet-Unie	10 mei 1971		12 mei 1971	satelliet	Mislukte lancering.
15	Mars 2	Sovjet-Unie	19 mei 1971	27 november 1971	22 augustus 1972	satelliet	Geslaagde missie. Tweede satelliet rond Mars (slechts 2 weken na Mariner 9). Satelliet bleef bijna negen maanden werkzaam.
					27 november 1971	lander, marswagen	Neergestort op oppervlak van Mars. Eerste voorwerp dat Marsoppervlak bereikt.
16	Mars 3	Sovjet-Unie	28 mei 1971	2 december 1971	22 augustus 1972	satelliet	Geslaagde missie. Satelliet bleef ruim acht maanden werkzaam.
					2 december 1971	lander, marswagen	Gedeeltelijk succesvol. Eerste geslaagde landing. Eerste werkzame lander op Mars. Na 15 seconden raakte het contact echter verbroken.
17	Mariner 9	Verenigde Staten	30 mei 1971	13 november 1971	27 oktober 1972	satelliet	Eerste satelliet in baan om Mars.
18	Mars 4	Sovjet-Unie	21 juli 1973	10 februari 1974	10 februari 1974	satelliet	Raakte niet in een baan om de planeet, maakte een scheervlucht op 1844 km.
19	Mars 5	Sovjet-Unie	25 juli 1973	2 februari 1974	21 februari 1974	satelliet	Gedeeltelijk succes. Deed onderzoek en maakte ongeveer 60 foto's. Bleef slechts negen dagen werkzaam.
20	Mars 6	Sovjet-Unie	5 augustus 1973	12 maart 1974	12 maart 1974	lander	Gedeeltelijk succes. Gegevens van landingsmodule zijn grotendeels onleesbaar.
21	Mars 7	Sovjet-Unie	9 augustus 1973	9 maart 1974	9 maart 1974	lander	Landingsmodule splitst te vroeg af en mist de planeet op 1300 km.
22	Viking 1	Verenigde Staten	20 augustus 1975	20 juli 1976	17 augustus 1980	satelliet	Succesvolle missie.
					13 november 1982	lander	Succesvolle missie. Bleef 6 jaar en 116 dagen actief op het Marsoppervlak.
23	Viking 2	Verenigde Staten	9 september 1975	3 september 1976	25 juli 1978	satelliet	Succesvolle missie.
					11 april 1980	lander	Succesvolle missie. Bleef ruim 3 jaar en 7 maanden actief op het Marsoppervlak.
24	Phobos 1	Sovjet-Unie	7 juli 1988		2 september 1988	satelliet	Contact onderweg naar Mars verloren.
						lander	Landingsmodule niet naar oppervlak van Phobos afgedaald.
25	Phobos 2	Sovjet-Unie	12 juli 1988	29 januari 1989	27 maart 1989	satelliet	Gedeeltelijk succesvol. Bereikte baan om planeet en deed twee maanden onderzoek naar Mars en de maan Phobos. Het contact raakte verloren net voor de landingsmodule naar Phobos zou worden gebracht.
						lander	Landingsmodule niet naar oppervlak van Phobos afgedaald.
26	Mars Observer	Verenigde Staten	25 september 1992		21 augustus 1993	satelliet	Drie dagen voor het bereiken van Mars op 24 augustus 1993, raakte het contact met de Mars Observer verloren. De Mars Observer zou in een baan om Mars bijna twee jaar lang uitgebreid onderzoek doen naar onder andere de samenstelling en het klimaat van Mars.
27	Mars Global Surveyor	Verenigde Staten	7 november 1996	11 september 1997	5 november 2006	satelliet	Succesvolle missie. Oppervlak van de gehele planeet zeer gedetailleerd in kaart gebracht.
28	Mars 96	Rusland	16 november 1996		17 november 1996	satelliet, lander, inslag	Eerste marsmissie van Rusland. De Mars 96 slaagde er niet in om de baan om de aarde te verlaten. De Mars 96 bestond uit een satelliet, twee Marslanders, en twee sondes die zich in de bodem van Mars zouden boren.
29	Mars Pathfinder en Sojourner	Verenigde Staten	4 december 1996	4 juli 1997	27 september 1997	lander, marswagen	Geslaagde landing. Na enkele dagen reed een robotwagentje, de Sojourner, van de lander af. Deze had een camera en meetinstrumenten aan boord, en voerde in de omgeving van de lander onderzoek uit. Eerste werkzame robotwagen op marsoppervlak.
30	Nozomi (Planet-B)	Japan	3 juli 1998		9 december 2003	satelliet	Eerste marsmissie van Japan. Geslaagde lancering. Onderweg traden er echter problemen op waardoor er geen baan rond Mars werd bereikt.
31	Mars Climate Orbiter	Verenigde Staten	11 december 1998	23 september 1999	23 september 1999	satelliet	Als gevolg van instructies waarbij verkeerde eenheden werden gebruikt, viel de Mars Climate Orbiter op Mars te pletter. De satelliet zou in een baan om Mars onderzoek doen, met name naar het weer op Mars.
32	Mars Polar Lander en Deep Space 2	Verenigde Staten	3 januari 1999	3 december 1999	3 december 1999	lander	Vlak voor landing raakte het contact verbroken, waarschijnlijk neergestort.
						inslag	Idem.
33	2001 Mars Odyssey	Verenigde Staten	7 april 2001	24 oktober 2001	nog actief	satelliet	Succesvolle missie. Doet uitgebreid onderzoek naar de samenstelling van Mars en de aanwezigheid van water. Op 15 december 2010 brak de Mars Odyssey een record, met een werkzaamheid van negen jaar en bijna 2 maanden (3340 dagen).
34	Mars Express en Beagle 2	ESA en Groot-Brittannië	2 juni 2003	25 december 2003	nog actief	satelliet	Eerste marsmissie van de ESA. Geslaagde lancering met Sojoez/Fregat-raket. Baan rond Mars bereikt en bezig met onderzoek.
					6 februari 2004	lander	Eerste missie van Groot-Brittannië. Na inzetten van de landing van de Beagle 2 werd er geen signaal meer ontvangen.
35	Spirit (MER-A)	Verenigde Staten	10 juni 2003	4 januari 2004	22 maart 2010	marswagen	Succesvolle missie. Het robotwagentje de Spirit bleef ruim vijf jaar actief op Mars en legde ruim zeven km af.
36	Opportunity (MER-B)	Verenigde Staten	7 juli 2003	25 januari 2004	13 februari 2019	marswagen	Succesvolle missie. Het robotwagentje Opportunity is na ruim 15 jaar stil gevallen. Op 10 juni 2018 had het wagentje ruim 45 km afgelegd.[1]
37	Rosetta	ESA	2 maart 2004	25 februari 2007	25 februari 2007	scheervlucht	Succesvolle missie. Ruimtesonde heeft weg vervolgd naar de komeet 67P/Tsjoerjoemov-Gerasimenko.
38	Mars Reconnaissance Orbiter	Verenigde Staten	12 augustus 2005	10 maart 2006	nog actief	satelliet	Succesvolle missie.
39	Phoenix	Verenigde Staten	4 augustus 2007	25 mei 2008	10 november 2008	lander	Succesvolle missie.
40	Dawn	Verenigde Staten	27 september 2007	17 februari 2009	17 februari 2009	scheervlucht	Succesvolle missie. Ruimtesonde heeft weg vervolgd naar de planetoïde Vesta.
41	Phobos-Grunt	Rusland, China en Finland	8 november 2011		15 januari 2012	satelliet, lander, retourvlucht	Mislukte lancering. Bedoeling was om monsters van de maan Phobos naar Aarde terug te brengen door Rusland (Roskosmos).
						satelliet	De eerste geplande Chinese satelliet naar Mars, Yinghuo-1.
						lander	Meteorologisch meetinstrument MetNet (Finland).
42	Curiosity (MSL)	Verenigde Staten	26 november 2011	6 augustus 2012	nog actief	marswagen	Grote robotwagen met lengte van 3 meter en gewicht van 900 kg.
43	Mangalyaan	India / ISRO	5 november 2013	23 september 2014	nog actief	satelliet	Eerste Indiase Marsmissie. De satelliet bereikte op 24 september 2014 zijn baan om Mars.
44	MAVEN	Verenigde Staten	18 november 2013	22 september 2014	nog actief	satelliet	Onderzoek naar atmosfeer van Mars.
45	ExoMars	ESA	14 maart 2016	16 oktober 2016	nog actief	satelliet, lander	Aurora-programma: Onderzoek naar sporen van leven op Mars. Trace Gas Orbiter met de Schiaparelli EDM lander
46	InSight	Verenigde Staten	5 mei 2018	26 november 2018	29 december 2018	CubeSat scheervlucht	Mars Cube One communicatiescheervlucht.
					nog actief	lander, boor	Onderzoek naar de ondergrondse structuur van Mars.
47	Mars Hope	VAE / MBRSC	20 juli 2020	9 februari 2021	nog actief	satelliet	Onderzoek naar atmosfeer van Mars; eerste Arabische Marsmissie.[2][3]
48	Tianwen-1	China	23 Juli 2020	10 februari 2021	nog actief	orbiter en rover	Onderzoek naar atmosfeer en sporen van leven, alsook structuur van de bodem onderzoeken; Eerste volledig Chinese Marsmissie[4]
49	Mars 2020	Verenigde Staten	30 juli 2020	18 februari 2021	nog actief	rover en helikopter	Astrobiologische doelstelling; de rover Perseverance is gebaseerd op de Curiosity.[5] Helicoptertechniek op Mars demonstreren en landschapfotografie[6]

Missies in voorbereiding

Toekomstige ruimtevluchten naar Mars

Missie	Geplande lancering	Type	Bijzonderheden
ExoMars 2	2026	Lander, rover	ESA ExoMars rover. (Nu zonder Roskosmos)
Heart of Gold	2024	Vrachtlander	Eerste onbemande marslanding van een SpaceX Starship
Impulse Space en Relativity Space	2024	Vrachtlander	Demonstratiemissie, beoogt de eerste commerciële marslanding te zijn
EscaPADE	2024	Satellieten	Twee onderzoeks satellieten van NASA, gebouwd door Rocket Lab, te lanceren door Blue Origin

Missies in onderzoek

Missie	Geraamde lancering	Type	Bijzonderheden
MetNet precursor	2015 of later	Lander	Precursor voor toekomstig samengesteld meteorologisch netwerk.[7]
MetNet	Na precursor	Lander netwerk	Wijdverspreid meteorologisch netwerk.[7]
Mars Geyser Hopper	2016	Lander	Moet geschikt zijn om minstens 2 keer te springen of te vliegen van zijn landingspositie naar een Martiaanse geiser.
Mangalyaan 2	op zijn vroegst 2024	Satelliet, lander	Mars-satelliet en -lander gelanceerd door een GSLV MKIII-raket.
PADME	2020	Satelliet	Moet ecologisch onderzoek doen op Phobos, Deimos en Mars zelf.[8][9]
CNSA Sample Return	2020	Rover, sample return	Landen tegen 2020, bodemmonsters terug tegen 2030.[10]
Icebreaker Life	2021	Lander, boor	Gebaseerd op de Phoenix-lander uit 2008, moet astrobiologische tests op bodemoppervlakte ijs uitvoeren.
Network	2022	3 Landers	Meteorologisch netwerk-concept.
Phootprint	2022	Lander, sample return	Monsters van Mars en zijn manen terugbrengen naar Aarde.
Next Mars Orbiter	tweede helft jaren 2020	Satelliet	Communicatiesatelliet, wordt mogelijk aangedreven door een ionenmotor met zonnepanelen.[11]
Phobos-Grunt 2	2024	Lander, sample return	Monsters van Phobos terugbrengen naar Aarde.
MELOS-1	2020s	Satelliet, lander	Geologisch onderzoek en onderzoek naar de atmosfeer van Mars.
Mars-Grunt	2020s	Satelliet, lander, sample return	Monsters van Mars terugbrengen naar Aarde.
BOLD	2020s	6 landers	De Biological Oxidant and Life Detection-missie moet astrobiologische tests uitvoeren op bodemoppervlakte grond.[12][13]

Galerij

• 
  Eerste robotwagentje op Mars, de Sojourner
• 
  Animatie van een reis naar Mars
• 
  Lage waarden betekenen gunstige lanceerperiodes voor een reis naar Mars

Zie ook

• Ruimtevaart naar Mars

Bronnen, noten en/of referenties

1. (en) Mars Exploration Rover Mission: Opportunity Clicks Over 44 Kilometers on the Odometer! NASA, februari 2017
2. (en) Tharoor, Ishaan, U.A.E. plans Arab world’s first mission to Mars. The Washington Post (16 juli 2014). Gearchiveerd op 14 maart 2016.
3. https://twitter.com/HopeMarsMission/status/1283680495407071232. Gearchiveerd op 28 augustus 2022.
4. Chinese lancering van Tianwen-1-missie naar Mars succesvol verlopen. NU (23 juli 2020). Gearchiveerd op 24 juli 2020. Geraadpleegd op 29 juli 2020.
5. (en) Brown, Dwayne, NASA Announces Robust Multi-Year Mars Program; New Rover to Close Out Decade of New Missions. NASA (4 december 2012). Gearchiveerd op 16 augustus 2023. Geraadpleegd op 29 maart 2024.
6. (en) 10 Things: Mars Helicopter NASA Tumblr. Gearchiveerd op 7 december 2022.
7. (en) Mars MetNet Mission. Finnish Meteorological Institute (april 2012). Gearchiveerd op 29 juli 2015. Geraadpleegd op 7 juni 2015.
8. (en) Phobos And Deimos & Mars Environment (PADME): A LADEE-Derived Mission to Explore Mars's Moons and the Martian Orbital Environment, 45th Lunar and Planetary Science Conference (2014). Gearchiveerd op 25 oktober 2023.
9. (en) Reyes, Tim, "Making the Case for a Mission to the Martian Moon Phobos", Universe Today, 1 oktober 2014. Geraadpleegd op 7 juni 2015.
10. (en) Nair, Minnie, "China Planning 'Better' Mars Mission", International Business Times, 28 september 2014. Geraadpleegd op 7 juni 2015.
11. (en) Stephen, Clark, "NASA eyes ion engines for Mars orbiter launching in 2022", Space Flight Now, March 3, 2015. Geraadpleegd op 5 maart 2015.
12. (en) Anderson, D. et al. The Biological Oxidant and Life Detection (BOLD) Mission: An outline for a new mission to Mars (pdf). Geraadpleegd op 7 juni 2015
13. (en) Wall, Mike, "Space Probe Fleet Idea Would Search for Mars Life", Space.com, 7 mei 2012. Geraadpleegd op 7 juni 2015.