Kunstenaarsboek

Twentysix Gasoline Stations, 1963 door Ed Ruscha

Kunstenaarsboeken zijn kunstwerken die uitgevoerd zijn in de vorm van een boek. Ze worden vaak gepubliceerd in kleine oplages, er wordt dan naar verwezen met de term multiples. Sommige kunstenaarsboeken worden slechts één keer uitgevoerd, dit zijn unicums.

Kunstenaarsboeken kunnen verschillende vormen aannemen, waaronder boekrollen, pop-up-boeken, harmonica-boeken, losse elementen die samenhoren in een doos, of de klassieke boekvorm van gebonden pagina's. Kunstenaars zijn reeds eeuwenlang actief in het vervaardigen van (kunst)boeken, maar het genre van het kunstenaarsboek is voornamelijk een kunstvorm uit de late 20ste eeuw.

Geschiedenis

Vroege geschiedenis

De kaft van William Blakes Songs of Innocence and of Experience

Sinds de vroege middeleeuwen zijn kunstenaars in Europa betrokken bij het vervaardigen van verluchte boeken, zoals het Book of Kells and the Très Riches Heures du Duc de Berry.

Het startpunt van het genre van kunstenaarsboeken wordt evenwel gelegd bij de publicatie van Songs of Innocence and of Experience van de Britse dichter en kunstenaar William Blake (1757–1827).[1] Blake's publicaties werden geschreven, geïllustreerd, ingekleurd en ingebonden door zijn vrouw Catherine en hemzelf en uitgegeven in eigen beheer. De illustraties liepen er door in handgeschreven teksten, en vormden zo samen een coherent geheel. Deze verregaande integratie van tekst, beeld en vorm, was een nieuw element in de geschiedenis van de boekkunst. Al deze factoren blijven tot vandaag sleutelconcepten in kunstenaarsboeken.

De boeken die William Morris publiceerde in zijn Kelmscott Press tijdens de jaren 1890, waren een tweede ijkpunt in het ontstaan van kunstenaarsboeken. Hij belichaamde een nieuwe tendens in de boekdrukkunst, die stond voor een individuele expressie van zowel de ontwerper als de uitvoerder, natuurgetrouwheid, en aandacht voor de gebruikte materialen en methodes. Morris was eveneens de grondlegger van de arts-and-craftsbeweging in Groot-Brittannië.

Avant-garde-kunstenaars doorheen de 20ste eeuw produceerden eveneens vele boeken als onderdeel van hun artistieke oeuvre. Ze produceerden pamfletten, posters, manifesto's en boeken. Dit gebeurde deels als een strategie om het traditionele galerie-systeem te ontlopen, om (revolutionaire) ideeën uit te dragen en om betaalbaar werk te maken dat (theoretisch gezien) mensen kon bereiken die anders niet in kunstgalerijen zouden komen. Enkele kunstenaars die hier belangrijk werk hebben gemaakt zijn de Italiaanse futurist Filippo Marinetti (1876–1944); Russische futuristen als Aleksej Kroetsjonych, Vladimir Tatlin en Olga Rozanova en El Lissitsky; Kurt Schwitters en de Bauhaus-beweging; en Theo van Doesburg en De Stijl.

Tot de bibliofiele verzamelgebieden behoren ook producten van de private press, die in kleine oplagen gedrukt wordt met handgezette loden letters. Het is echter het livre d'artiste, ook bekend als het livre de peintre, dat beschouwd wordt als de rechtstreekse voorloper van het hedendaagse kunstenaarsboek. Dit genre ontstond in Frankrijk aan het begin van de 20ste eeuw, en heeft de vorm van een geïllustreerd boek. De pagina's zijn echter rechtstreekse afdrukken van een bron die de kunstenaars zelf produceerden, waarbij de opmaak dus niet uitbesteed is aan een externe vormgever. Het boek Parallèlement (1900), gemaakt in opdracht van de Franse kunsthandelaar Ambroise Vollard met gedichten van Paul Verlaine en illustraties van Pierre Bonnard was een vroeg voorbeeld in het genre.[2] De livres d'artiste waren in wezen deluxe, limited editions, gedrukt op papier van hoge kwaliteit. Vaak werden ze niet gebonden, zodat de aparte pagina's eruit konden worden gehaald.

De late 20ste eeuw

In de jaren 1950 en 1960 maakten de Zwitsers-Duitse kunstenaar Dieter Roth (1930–1998) en de Amerikaanse kunstenaar Ed Ruscha (1937) conceptuele werken die beschouwd worden als de eerste echte kunstenaarsboeken.

De Mexicaanse schrijver en beeldend kunstenaar Ulises Carrión (1941–1989), die zich ook met mail art bezighield, heeft in 1975 voor het eerst in een essay "de nieuwe kunst van het boekenmaken" gedefinieerd.[3] Een reizende tentoonstelling (met catalogus) van kunstenaarsboeken in bibliotheken van België was Art is Books (1990-1992) van Guy Bleus.

In het midden van de twintigste eeuw beginnen kunstenaars vanuit de meest uiteenlopende disciplines met het medium boek te experimenteren. Ze ontnemen het boek zijn informatieve inhoud en ontdoen het daarmee van zijn oorspronkelijke functie. Het kunstenaarsboek informeert niet meer slechts over kunst, maar is zélf het artistieke uitdrukkingsmiddel.

Onderzoek

Kunstenaarsboeken vormen binnen de beeldende kunst een eigen verzamelgebied. In 1965 trad de jonge kunsthistoricus Frans Haks in dienst van het Kunsthistorisch Instituut (KHI) van de Universiteit van Utrecht. Eind 1966 werd Haks bibliothecaris van het KHI, onder de voorwaarde dat hij een verzameling kunstenaarsboeken mocht aanleggen. De verzameling van het KHI is nu een waardevolle bron van kunsthistorische informatie over kunstenaars uit de jaren zestig. Een recent fenomeen op het terrein van 'persoonlijke' dagboeken zijn de zogenaamde weblogs.

Collecties

Het Victoria & Albert Museum in Londen heeft een uitgebreide verzameling artists' books.

Er bestaan museale collecties die aandacht besteden aan het fenomeen kunstenaarsboeken, bijvoorbeeld het Museum voor Moderne Kunst Arnhem. In Amersfoort werd in 1998 het Armando Museum geopend in de Elleboogkerk. Een belangrijk deel van zijn schilderijen, beelden en manuscripten wil Armando aan het museum nalaten. Bij het Centrum voor Beeldende Kunsten Gelderland (opgeheven in 2011) was de 'Gelderse bibliotheek van Kunstenaarsboeken' gevestigd. Deze collectie werd ondergebracht in het CODA te Apeldoorn. In Brussel is bibliotheca Wittockiana gevestigd; een privé bibliotheek waar kunstenaarsboeken en andere bijzondere boeken worden getoond.

Beknopte lijst van kunstenaars die kunstenaarsboeken maakten

Literatuur

  • (en) From Manet to Hockney: modern artists' illustrated books, edited by Carol Hogben and Rowan Watson. London: Victoria and Albert Museum (1985).
  • (en) Royal Road Test. artists' book by Edward Ruscha, Patrick Blackwell and Mason Williams. Los Angeles: Pressmark (1967).
  • Guy Bleus. Kunstenaarsboeken uit het archief van Guy Bleus – 42.292 – E/E/N/F/E/E/S/T, Literair Museum, Hasselt (1998).
  • Johan Pas. Multiple / Readings. 51 kunstenaarsboeken, twee volumes. ASP / Vubpress / Upa (2011).
  • Het kunstenaarsboek als wetenschappelijke bron, scriptie Anne van der Zwaag (2003).

Read other articles:

Анатолій Георгійович Васютинський фото з надгробка фото з надгробкаНародився 10 (23) березня 1875(1875-03-23)ЛохвицяПомер 20 травня 1946(1946-05-20) (71 рік)Поховання Державний історико-меморіальний Лук'янівський заповідникКраїна Російська імперія, СРСРAlma mater Київський університетГалуз...

 

David RosenhanLahirDavid L. Rosenhan(1929-11-22)22 November 1929Jersey City, New Jersey, ASMeninggal6 Februari 2012(2012-02-06) (umur 82)Palo Alto, California, ASKebangsaanAmerika SerikatAlmamaterYeshiva College (BA)Columbia University (MA)Columbia University (PhD)Dikenal atasEksperimen RosenhanKarier ilmiahBidangPsikologiInstitusiSwarthmore College, Princeton University, Haverford College, University of Pennsylvania, Stanford University David L. Rosenhan (/ˈroʊznən/; 22 November 1929...

 

Tobi Amusan Tobi Amusan après son record du monde établi lors des championnats du monde 2022. Informations Disciplines 100 m haies Nationalité Nigériane Naissance 23 avril 1997 (26 ans) Lieu de naissance Ijebu Ode Taille 1,56 m Poids 57 kg Records Actuelle détentrice du record du monde du 100 m haies : 12 s 12 (2022) Palmarès Médailles obtenues Championnats du monde 1 - - Jeux du Commonwealth 3 - 1 Championnats d'Afrique 4 - - Jeux africains 2 - - modifier  Oluwatobiloba...

العلاقات الإندونيسية الإيرانية إندونيسيا إيران   إندونيسيا   إيران تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الإندونيسية الإيرانية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين إندونيسيا وإيران.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وج...

 

American actress (born 1991) Willa HollandHolland in 2017Born (1991-06-18) June 18, 1991 (age 32)[1]Los Angeles, California, U.S.OccupationsActressmodelYears active1995–presentParent(s)Brian De Palma (stepfather; 1995–1996) Willa Joanna Chance Holland (born June 18, 1991) is an American actress and model. She is known for her roles as Kaitlin Cooper in the Fox teen drama The O.C., Aqua in Kingdom Hearts, and Thea Queen in The CW series Arrow as well as its spin-off The F...

 

Railway station in West Bengal, India Jalpaiguri Roadজলপাইগুড়ি রোড Indian Railways junction stationPlatforms on each end of tracksGeneral informationLocationRailway Road, Patkata Colony, Danguajhar, Jalpaiguri, West BengalIndiaCoordinates26°33′34″N 88°42′35″E / 26.5594°N 88.7097°E / 26.5594; 88.7097Elevation84 metres (276 ft)Owned byIndian RailwaysOperated byNortheast Frontier RailwayLine(s)Barauni–Guwahati line, New Mal–...

American TV series or program Secrets and LiesSeason 1 title cardGenrePolice detectiveMysteryBased onSecrets & Liesby Stephen M. IrwinDeveloped byBarbie KligmanStarring Ryan Phillippe KaDee Strickland Dan Fogler Natalie Martinez Indiana Evans Belle Shouse Juliette Lewis Jordana Brewster Mekia Cox Charlie Barnett Kenny Johnson Terry O'Quinn Michael Ealy ComposerMatteo ZingalesCountry of originUnited StatesOriginal languageEnglishNo. of seasons2No. of episodes20ProductionExecutive prod...

 

Brazilian swimmer (born 1993) Larissa OliveiraLarissa Oliveira in 2013Personal informationFull nameLarissa Martins de OliveiraNational team BrazilBorn (1993-02-16) 16 February 1993 (age 30)Juiz de Fora, Minas Gerais, BrazilHeight1.68 m (5 ft 6 in)Weight56 kg (123 lb)SportSportSwimmingStrokesFreestyle Medal record Women's swimming Representing  Brazil World Championships (SC) 2014 Doha 4×50 m mixed medley 2016 Windsor 4×50 m mixed medley 2014...

 

Anugerah Musik Indonesia 2020Tanggal26 November 2020LokasiStudio RCTI+, JakartaPembawa acaraDaniel ManantaIkhtisarPenghargaan terbanyakNoahRhoma IramaWeird Genius (3)Nominasi terbanyakMarion JolaNoahRhoma Irama (6)Karya Produksi Terbaik-TerbaikLathi – Weird Genius & Sara FajiraAlbum Terbaik-TerbaikKeterkaitan Keterikatan – NoahPendatang Baru Terbaik-TerbaikTiara AndiniLegend AwardDidi KempotNasution BersaudaraNike ArdillaLifetime Achievement AwardRhoma IramaMelly GoeslawSitus webami-a...

Historic house in Virginia, United States United States historic placeAndrew Johnston HouseU.S. National Register of Historic PlacesVirginia Landmarks Register The Andrew Johnston House in November 2013.Show map of VirginiaShow map of the United StatesLocation208 N. Main St., Pearisburg, VirginiaCoordinates37°19′42″N 80°44′10″W / 37.32833°N 80.73611°W / 37.32833; -80.73611Area1.4 acres (0.57 ha)Built1829 (1829)Architectural styleFederalNRHP&#...

 

United States historic placeBirwood WallU.S. National Register of Historic Places The Detroit Wall as seen from Alfonso Wells Playground in August 2011LocationAlong the alleyway between Birwood Ave. and Mendota St. from Eight Mile Rd. to Pembroke Ave.Detroit, MichiganCoordinates42°26′32″N 83°9′58″W / 42.44222°N 83.16611°W / 42.44222; -83.16611Built1941MPSThe Civil Rights Movement and the African American Experience in 20th Century Detroit MPSNRHP refer...

 

Shopping mall in Georgia, United StatesMacon MallMacon Mall entrance facing Mercer University Drive.LocationMacon, Georgia, United StatesOpening date1975DeveloperColonial Properties[1]ManagementMacon-Bibb CountyOwnerMacon Bibb CountyNo. of stores and services29 (150 at peak)No. of anchor tenants5 (1 open, 4 vacant)Total retail floor area1,080,000 sq ft (100,000 m2).[2]No. of floors2Websitewww.maconmall.com Macon Mall is a two-level, 1.1-million-square-foot shopp...

For the videogame, see Sadness (video game). For the song by New Found Glory, see Radiosurgery (album). Sad redirects here. For other uses, see Sad (disambiguation) and SAD (disambiguation). Negative emotion A detail of the 1672 sculpture Entombment of Christ, showing Mary Magdalene crying Part of a series onEmotions Affect Classification In animals Emotional intelligence Mood Regulation Interpersonal Dysregulation Valence Emotions Acceptance Admiration Affection Amusement Anger Angst Anguish...

 

NJ Transit rail station MetuchenLooking towards New York on the inbound platform.General informationLocationMain Street and Woodbridge AvenueMetuchen, New JerseyUnited StatesCoordinates40°32′26.70″N 74°21′37.22″W / 40.5407500°N 74.3603389°W / 40.5407500; -74.3603389Owned byNew Jersey TransitLine(s)Amtrak Northeast CorridorPlatforms2 side platformsTracks4Connections NJ Transit Bus: 810, 813, 819ConstructionAccessibleYesOther informationFare zone11HistoryOpen...

 

American geologist (1860–1917) For other people named William Clar, see William Clark (disambiguation)]. For the expedition, see Lewis and Clark Expedition. William Bullock ClarkClark in 1914 publicationBorn(1860-12-15)December 15, 1860Brattleboro, Vermont, U.S.DiedJuly 27, 1917(1917-07-27) (aged 56)North Haven, Maine, U.S.Resting placeDruid Ridge CemeteryPikesville, Maryland, U.S.NationalityAmericanAlma materAmherst College (BA,LLD)University of Munich (PhD)Spouse Ellen C. Strong...

Russian legislative constituency Kanavinsky single-member constituency Constituency of the Russian State DumaDeputyVadim BulavinovUnited RussiaFederal subjectNizhny Novgorod OblastDistrictsBalakhninsky, Dzerzhinsk, Nizhny Novgorod (Kanavinsky, Moskovsky), Volodarsky[1]Voters519,159 (2021)[2] The Kanavinsky constituency (No.132[a]) is a Russian legislative constituency in Nizhny Novgorod Oblast. Until 2007 the constituency covered Kanavinsky, Moskovsky, Nizhegorodsky an...

 

Este artículo o sección tiene referencias, pero necesita más para complementar su verificabilidad.Este aviso fue puesto el 7 de noviembre de 2017. «Jabberwocky» es un poema escrito por el británico Lewis Carroll, quien lo incluyó en su obra Alicia a través del espejo (1871). «Jabberwocky» es generalmente considerado como uno de los mejores poemas sin sentido escritos en inglés. Muchas de las palabras usadas en el poema fueron inventadas por el propio Carroll o son fusiones de palab...

 

Swedish all-wheel drive system manufacturer Haldex TractionIndustryAutomotiveProductsAll-wheel drive (AWD) systemsParentBorgWarnerWebsitewww.haldex.com Haldex Traction is a manufacturer of intelligent all-wheel drive (AWD) systems, founded in Sweden. Since invention of Gen I in 1998, the company produced several generations of products licensed to and customized for some major automotive brands, that in turn have marketed Haldex Traction AWD under different names. On 17 December 2010, America...

Douglas L. PetersonPeterson in 2019NationalityAmericanEducationBA, Claremont McKenna College, MBA, University of PennsylvaniaTitle CEO of S&P Global CEO of Citigroup Japan COO of Citibank Chairman, CRISIL Chairman, Nikko Cordial Board member of S&P Global IIF Kravis Leadership Institute Partnership for New York City Business Roundtable Claremont McKenna College Paul Taylor Dance Company National Bureau of Economic Research US-China Business Council Japan Society Children2 Douglas...

 

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Oktober 2022. Artikel ini membutuhkan rujukan tambahan agar kualitasnya dapat dipastikan. Mohon bantu kami mengembangkan artikel ini dengan cara menambahkan rujukan ke sumber tepercaya. Pernyataan tak bersumber bisa saja dipertentangkan dan dihapus.Cari sumber: ...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!