Iguana

Iguana
Groene leguaan (Iguana iguana), Florida, VS.
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Chordata (Chordadieren) Klasse: Reptilia (Reptielen) Orde: Squamata (Schubreptielen) Onderorde: Lacertilia (Hagedissen) Infraorde: Iguania (Leguaanachtigen) Familie: Iguanidae (Leguanen)
Geslacht
Iguana Laurenti, 1768
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Iguana op Wikispecies
Portaal    Biologie Herpetologie

Iguana is een geslacht van hagedissen die behoren tot de familie leguanen (Iguanidae).

Naam en indeling

De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door Josephus Nicolaus Laurenti in zijn Specimen Medicum, Exhibens Synopsin Reptilium Emendatam cum Experimentis circa Venena (1768). De naam iguana is een Spaanse verbastering van de Taíno-naam iwana voor de Antilliaanse soort.

Soorten

Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.^[1]

Naam	Auteur	Verspreidingsgebied
Groene leguaan (Iguana iguana)	Linnaeus, 1758	Antillen, Belize, Bolivia, Brazilië, Colombia, Costa Rica, Ecuador, El Salvador, Frans-Guyana, Grenada, Guadeloupe, Guatemala, Guyana, Honduras, Mexico, Montserrat, Nicaragua, Panama, Paraguay, Peru, Puerto Rico, Suriname, Trinidad en Tobago, Venezuela, geïntroduceerd in de Verenigde Staten in de staten Florida en Hawaï en in Taiwan
Antillenleguaan (Iguana delicatissima)	Laurenti, 1768	Antillen
Sabaanse zwarte leguaan (Iguana melanoderma)	Michel Breuil et al., 2020[2]	Saba en Montserrat

Uiterlijke kenmerken

Beide soorten hebben een kenmerkende halskwab, een stekelrij op de rug en een sublabiale schub op de wang. Ook hebben ze, net als veel andere hagedissen, een derde oog op het hoofd. Ze hebben zeer goed zicht, dat ze gebruiken om voedsel te vinden en met soortgenoten te communiceren.

In vergelijking met de groene leguaan mist de Antilliaanse soort I. delicatissima het streeppatroon op de staart, en de grote, ronde schub onder de oren. I. delicatissima is meer grijsachtig met een groengevlekte onderzijde.

Verspreiding en leefgebied

Antillenleguaan eet een mango in Dominica.

Het oorspronkelijke leefgebied van leguanen omvat is een groot deel van Midden- en Zuid-Amerika en leven in de landen Antillen, Belize, Bolivia, Brazilië, Colombia, Costa Rica, Ecuador, El Salvador, Frans-Guyana, Grenada, Guadeloupe, Guatemala, Guyana, Honduras, Mexico, Montserrat, Nicaragua, Panama, Paraguay, Peru, Puerto Rico, Suriname, Trinidad en Tobago en Venezuela. De groene leguaan is daarnaast geïntroduceerd in de Verenigde Staten in de staten Florida en Hawaï, en in Taiwan, Singapore en Thailand.^[1][3] Ook zijn niet-inheemse leguanen geïntroduceerd op veel eilanden van de Kleine Antillen en bedreigen daar de inheemse leguanenpopulaties.^[4]

De habitat bestaat uit tropische en subtropische bossen, ook in door de mens aangepaste gebieden zoals tuinen zijn een geschikte biotoop. De leguanen komen ook veel voor op stranden.

Beschermingsstatus

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan beide soorten een beschermingsstatus toegewezen. De groene leguaan wordt gezien als 'veilig' (Least Concern of LC), terwijl de antillenleguaan en de Sabaanse subpopulatie van de groene leguaan worden gezien als 'ernstig bedreigd' Critically Endangered of CR).^[5][6]

De antillenleguaan wordt met uitsterven bedreigd, hoofdzakelijk omdat de groene leguaan op de Kleine Antillen geïntroduceerd is en er wijdverspreid door de regio kruisingen plaatsvinden, hierbij wordt de antillenleguaan verdrukt door de groene leguaan. Op minstens meerdere eilanden vormt dit de belangrijkste bedreiging voor de Antilliaanse soort (Anguilla, Sint Eustatius, Dominica).^[7][8]

Op Sint-Maarten is de soort uitgestorven, maar komt nu een grote niet-inheemse groene leguaanpopulatie voor.^[9]

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties

Referenties

1. The Reptile Database - Peter Uetz & Jakob Hallermann, Iguana.
2. Breuil, M. et al. (2020), Painted black: Iguana melanoderma (Reptilia, Squamata, Iguanidae) a new melanistic endemic species from Saba and Montserrat islands (Lesser Antilles). Gearchiveerd op 17 mei 2023.
3. den Burg, Matthijs P. van, Van Belleghem, Steven M., Villanueva, Christina N. De Jesús (October 2020). The continuing march of Common Green Iguanas: arrival on mainland Asia. Journal for Nature Conservation 57. ISSN: 1617-1381. DOI: 10.1016/j.jnc.2020.125888.
4. van den Burg, M. P., Goetz, M., Brannon, L., Weekes, T. S., Ryan, K. V. (23 March 2023). An integrative approach to assess non‐native iguana presence on Saba and Montserrat: Are we losing all native <i>Iguana</i> populations in the Lesser Antilles?. Animal Conservation. ISSN: 1367-9430. DOI: 10.1111/acv.12869.
5. (16 March 2016). Iguana iguana: Bock, B., Malone, C.L., Knapp, C., Aparicio, J., Avila-Pires, T.C.S., Cacciali, P., Caicedo, J.R., Chaves, G., Cisneros-Heredia, D.F., Gutiérrez-Cárdenas, P., Lamar, W., Moravec, J., Perez, P., Porras, L.W., Rivas, G., Scott, N., Solórzano, A. & Sunyer, J. (IUCN). DOI: 10.2305/IUCN.UK.2020-2.RLTS.T174481A174437922.en.
6. International Union for Conservation of Nature and Natural Resources - Red List, Iguana iguana (Saba subpopulation) - IUCN Red List. Gearchiveerd op 19 juli 2023.
7. Pounder, Kieran C., Mukhida, F., Brown, R. P., Carter, D., Daltry, J. C. (22 February 2020). Testing for hybridisation of the Critically Endangered Iguana delicatissima on Anguilla to inform conservation efforts. Conservation Genetics 21 (3): 405–420. ISSN: 1566-0621. DOI: 10.1007/s10592-020-01258-6.
8. van den Burg, Matthijs P., Brisbane, Jeanelle L. K., Knapp, Charles R. (14 October 2019). Post-hurricane relief facilitates invasion and establishment of two invasive alien vertebrate species in the Commonwealth of Dominica, West Indies. Biological Invasions 22 (2): 195–203. ISSN: 1387-3547. DOI: 10.1007/s10530-019-02107-5.
9. van den Burg, Matthijs P, Meirmans, Patrick G, van Wagensveld, Timothy P, Kluskens, Bart, Madden, Hannah (19 February 2018). The Lesser Antillean Iguana (Iguana delicatissima) on St. Eustatius: Genetically Depauperate and Threatened by Ongoing Hybridization. Journal of Heredity 109 (4): 426–437. ISSN: 0022-1503. PMID 29471487. DOI: 10.1093/jhered/esy008.

Bronnen

• (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database - Iguana - Website Geconsulteerd 24 augustus 2019