Hervormde kerk (Lemmer)

Tsjerke oan it Dok
De Tsjerke oan it Dok anno 2011
Plaats	Lemmer
Gewijd aan	Willibrord
Coördinaten	52° 51′ NB, 5° 43′ OL
Gebouwd in	1716
Monumentale status	Rijksmonument
Monument­nummer	25749
Architectuur
Architect(en)	Auke Bouwes Disma
Interieur
Orgel	Ypma, Van Dam
Detailkaart
Afbeeldingen
Interieur met orgel
Officiële website
Portaal    Christendom

De Tsjerke oan it Dok is een kerkgebouw aan het Kerkhof in de Friese plaats Lemmer. De kerk wordt gebruikt voor de kerkdiensten door de Protestantse Gemeente in deze plaats.

Beschrijving

De Tsjerke oan it Dok werd in 1716 gebouwd als vervanger van een kerk, die in de 16e eeuw was gebouwd. De bouw vond plaats onder leiding van Auke Bouwes Disma, meester timmerman uit Sneek.^[1] Aanvankelijk bestond de kerk uit een beuk met een driezijdige sluiting. Later, in 1759, werd er aan de noordzijde een dwarsbeuk geplaatst. Ook deze dwarsbeuk heeft een driezijdige sluiting. Aan de westzijde van de kerk werd een toren half ingebouwd. De toren heeft een achtkantige lantaarn, met daarboven een rond koepeldak. Aan de zuidzijde van de kerk werd in de tweede helft van de 19e eeuw een consistorie gebouwd.

In de kerk zijn gewelfschilderingen aangebracht die onder meer de noordelijke en de zuidelijke sterrenhemel weergeven. Ook zijn er afbeeldingen van de zon, de maan, wolken en vogels aangebracht. Bij een restauratie in 1984 werden deze schilderingen ontdekt. De rijk versierde preekstoel is halverwege de 18e eeuw gemaakt door Gerben Jelles Nauta, een beeldhouwer uit Sneek. De preekstoel bevat diverse Bijbelse taferelen en christelijke symbolen. Het orgel dateert uit 1842 en is gemaakt door Dirk Sjoerds Ypma, een orgelbouwer uit Bolsward. In 1863 werd het orgel gewijzigd door het Leeuwarder bedrijf L. van Dam en Zonen.

In de muur van de toren is in 1955 boven de ingang van de kerk een oorlogsmonument aangebracht. Het bronzen reliëf, gemaakt door Nico Onkenhout, toont een knielende man, die een duif laat vliegen. Daaronder de tekst: "Har dea us frijdom 1940-1945".

De kerk is erkend als rijksmonument. Het torenuurwerk als gemeentelijk monument^[2]

• 
  Oorlogsmonument aan de kerkmuur
• 
  Doopvont gemaakt door Jan Murk de Vries

Bronnen

• Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Herv. Kerk en kerkhof
• Stenvert, Ronald [et al.] (2000) Fryslân. Monumenten in Nederland - Lemmer (De Lemmer) (gemeente Lemsterland) uitg. Rijksdienst voor de Monumentenzorg/Waanders, Zeist/Zwolle, ISBN 90 400 9476 4
• Stichting Alde Fryske Tsjerken Lemmer de hervormde kerk

Noot

1. Auke Bouwes Disma bouwde in 1706 ook de kerk van het Friese Westhem.
2. Correspondentie betr. gemeentelijk monument Kerkhof 1, Gemeente De Friese Meren (24 maart 2015)

Mediabestanden

Zie de categorie Tsjerke oan it Dok van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.