De groeve is genoemd naar de natuuronderzoeker en onderwijzer Eli Heimans.
De Heimansgroeve is niet meer in gebruik. De groeve is een geologisch monument dat wordt beheerd door de Stichting Het Limburgs Landschap.[1] Omdat het gesteente hier erg hard is heeft het KNMI boven de groeve een seismologisch meetstation opgesteld om aardbevingen te registreren. Direct ten oosten van de Heimansgroeve ligt de Kampgroeve.
Geschiedenis
Aanvankelijk werd er in een kleine groeve gesteente gewonnen voor het verharden van wegen. In een zijwand werd later een gat gemaakt in de hoop er steenkool aan te treffen.[2]
In 1910 ontdekte de natuuronderzoeker Eli Heimans in deze zogenaamde steenkoolgrot de eerste mariene fossielen in de toen nog kleine groeve.[3] Hij beschreef de plek in zijn boek Uit ons Krijtland (1911).[2]
In 1936-1937 werd de groeve onder leiding van de geoloog Willem Jongmans naar het noorden vergroot om geologisch onderzoek te kunnen verrichten.[2][3]
In de groeve bevinden zich lagen zandsteenbanken van kolenzandsteen die afgewisseld worden met lagen schalie, waarbij de lagen een duidelijke anticlinale structuur hebben. Op enkele plekken op de zandsteenbanken bevinden zich golfribbels, die erop duiden dat de zandsteen dicht bij de kust werd afgezet.[3]