Het gerechtsgebouw Leuven is opgetrokken in het centrum van de Belgische stad Leuven aan het Ferdinand Smoldersplein, naar de plannen van de BrusselsearchitectOscar Francotte. Het werd in gebruik genomen in 1930.
Het ontwerp van het justitiepaleis werd door het Provinciaal Bestuur van Brabant gegund aan de Brusselse architect Oscar Francotte. Deze architect was opgeleid aan de Franse Academie en aanhanger van het eclecticisme. De bouwperiode liep van 1923 tot 1930. Het justitiepaleis werd een bouwwerk in een historiserendearchitectuurstijl met elementen uit Franse renaissance en barok. Het werd gebouwd met witte natuursteen en baksteen.
Het bouwwerk kan opgedeeld worden in een hoofdvleugel langs het Smoldersplein, een iets achteruit geschoven hoekvleugel, deels langs het Smoldersplein met zes traveeën, deels langs het Margarethaplein met acht traveeën, een vleugel in de Vaartstraat van tien traveeën en een achtervleugel die van het geheel een rechthoekig complex maakt rond twee binnenpleinen. Tussen de twee binnenpleinen bevindt zich de centrale traphal.
Architecten F. De Smet en P. Doms tekenden in een eigentijds functionele stijl een extra zijvleugel vijf verdiepingen hoog en vijf traveeën breed in de Vaartstraat die tussen 1988 en 1990 werd gebouwd op de locatie van de voormalige Leuvense bioscoopzaal Lovanium. Deze gevel repliceert de bakstenen pilasters van de zijvleugel van het gerechtsgebouw met waterlijsten van gewassen beton.
De monumentale trap binnen in het gerechtsgebouw is gerealiseerd in marmer met granieten zuilen met acanthusbladkapitelen, met een spiegelgewelf met een plafondschildering die de allegorie van de gerechtigheid voorstelt, geschilderd door Albert Ciamberlani (gerealiseerd van 1926 tot 1932).[1]
Op het Ferdinand Smoldersplein bevindt zich voor de ingang van het gerechtsgebouw een standbeeld van Pieter Coutereel, een Middeleeuws meier van Leuven. Het beeld van de hand van Georges Vandevoorde werd onthuld op 13 september 1936.