PROFILBARU.COM

De Chapelle royale was een afdeling van het Franse hof (Maison du roi), de huishouding van de koningen van Frankrijk tijdens het ancien régime, en belast met de religieuze verplichtingen en ceremoniën van het hof.

Algemeen

De verplichtingen die direct betrekking hadden op de godsdienstoefeningen van het hof (de dagelijkse, de periodieke en de incidentele kerkelijke verplichtingen) waren, met de daarmee direct verbonden gregoriaanse gezangen, ondergebracht in de Chapelle Oratoire. Alle overige liturgische muziek was de taak van de Chapelle Musique. De Chapelle Musique vormde met onderdelen van twee andere afdelingen van de Maison du roi de Musique du roi. Met aan het hoofd een maître (voor de Chapelle Musique was dit een bisschop) droegen de sous-maîtres zorg voor de kerkmuziek. Onder Lodewijk XIV werden er sinds 1683 vier sous-maîtres aangesteld die ieder een kwartaal per jaar hun taak uitoefenden. De sous-maîtres operereerden nauw samen met de organisten, die al sinds 1678 voor alleen een kwartaal aantraden.

Sous-maîtres van de Chapelle royale

Verdeling vanaf 1683 na de invoering van een sous-maître per kwartaal (een nieuwe naam in de kolom per kwartaal betekent een nieuwe benoeming)

jaar	Eerste kwartaal	Tweede kwartaal	Derde kwartaal	Vierde kwartaal
1683	Goupillet	Colasse	Minoret	Delalande
1690
	1694 Delalande
1700
		1704 Delalande
1710
			1714 Delalande
1720

	1723 Gervais	Campra	Bernier
				1726 Gervais+Campra+Bernier
1730
				1735 Campra
			1738 Blanchard	1738 Madin
1740
	1744 Mondonville
		1745 Mondonville+Blanchard+Madin
		1748 Blanchard+Mondonville		Le Prince
1750
		1757 Blanchard+Gauzargues		1757 Ducros
	1759 Gauzargues
1760
	1761 Gauzargues		1761 Blanchard
1770			1770 Mathieu
	1775 Giroust

Organisten van de Chapelle royale

Verdeling vanaf 1678 na de invoering van een organist per kwartaal (een nieuwe naam in de kolom per kwartaal betekent een nieuwe benoeming)

jaar	Eerste kwartaal	Tweede kwartaal	Derde kwartaal	Vierde kwartaal
1678	Thomelin	Buterne	Nivers	Lebègue
1680
1690
	1693 Couperin
1700
				1702 Garnier
			Marchand
1710
				1714 Dagincour
			Landrin
1720
		1721 Dandrieu
1730
	1733 Marchand
	1738 Calvière	1738 Daquin
1740
1750
	1735 Paulin
				1758 Fouquet
1760			Landrin
			1766 Balbastre
1770			A-L Couperin
1772	Paulin		A-L Couperin
1780
	1785 Le Bourgeois
	1789 P-L Couperin
1790			Séjan

Afbeeldingen van de kapel

Interieur van de kapel van het Kasteel van Versailles, met het orgel van Clicquot dat in 1995 door de firma Boisseau et Cattiaux weer naar zijn (nagenoeg) oorspronkelijke dispositie werd gerestaureerd. De kapel werd pas 4 jaar voor de dood van Lodewijks XIV voltooid, nadat tientallen jaren in het paleis op diverse plaatsen (soms tijdelijke) kapellen dienst hadden gedaan. De stijl van de kapel was daarom ook meer volgens de nieuwere lichtere smaak dan de Louis XIV-stijl; de huidige situatie is uit de tijd van Lodewijk XVI.

Literatuur

Beaussant, Philippe (in samenwerking met Patricia Bouchenot-Déchin)(1996), Les Plaisirs de Versailles. Théâtre & Musique, Parijs, Fayard
Benoit, Marcelle (red.) (1992), Dictionnaire de la musique en France aux XVII et XVIIIe siècles, Parijs, Fayard