PROFILBARU.COM

Blek le Rat is het pseudoniem van de kunstenaar Xavier Prou (Boulogne-Billancourt, 15 november 1951).^[1] Hij was een van de eerste graffiti-artiesten in Parijs en kreeg bekendheid als de 'Vader van de stencil-graffiti'.^[2]

Geschiedenis

In 1971 raakte Xavier Prou geïntrigeerd door de graffiti op zijn bezoek in New York. In Europa kende men enkel graffiti in de vorm van politieke leuzen en andere kreten, zoals Kilroy was here. In Parijs, als student aan de École des Beaux Arts, verdiepte Prou zich verder in de kunst van etsen, zeefdrukken en lithografie. Ook raakte hij geïnspireerd door David Hockney op zijn tentoonstelling in Parijs.^[1]

Beginjaren

Prou begon als graffiti-artiest in oktober 1981. Met Gérard Dumas, een vriend, schilderde hij een reproductie van een Amerikaanse graffiti, maar het resultaat was een flop. Daarom besloten Prou en Dumas stencils te gebruiken. Onder de naam 'Blek', afgeleid van het Italiaanse stripfiguur 'Il grande Blek' (in het Frans 'Blek le Roc'), begonnen ze de straten van het 14e en 18e arrondissement te versieren met ratten, bananen, rennende mannen en andere stencils. Op nieuwjaar werden Prou en Dumas betrapt toen ze ratten, tanks en dergelijke op het Centre Georges Pompidou stencilden. Op de vraag van de nachtbewakers van het museum wat ze aan het doen waren, antwoordden ze: "de l'art" (kunst).^[1]

Aan het einde van de winter van 1982 hield Dumas ermee op. Prou voegde 'le Rat' toe aan het pseudoniem, waarbij 'Rat' een anagram is van 'Art'. Volgens Prou is de rat het enige vrije dier in de stad, die bovendien, net als straatkunst, de pest verspreidt.^[1]^[3]

Levensgrote stencils

In maart 1983 stond in de Franse krant Libération een foto van een oude man met een pet. Prou kwam op het idee om van deze foto een levensgrote stencil te maken. Als snel verscheen deze oude man, door Prou 'Buster Keaton' of 'Charlot' genoemd, in tien Franse steden.^[1] Buster Keaton haalde verscheidene malen de media en aangemoedigd door dit 'succes' begon Prou nog meer levensgrote stencils te maken.^[4]

Arrestaties

In de zomer van 1984 verschenen stencils van andere artiesten in Parijs. De Parijse politie werd hierdoor steeds waakzamer en ook Prou werd een aantal keer gearresteerd. Gelukkig voor hem kon hij vaak rekenen op de sympathie van agenten en rechters, stille bewonderaars van zijn werk.^[1] In 1991 werd hij gearresteerd toen hij een replica van Caravaggio's Madonna en kind aanbracht. Zijn werk werd herkend als dat van Blek le Rat en zo werd Prous identiteit onthuld.^[4]

Een andere reproductie van Caravaggio, Madonna di Loreto, werd in mei 2012 gevonden achter posters op een huis in Leipzig. Dit werk dateert uit 1991 en is waarschijnlijk de oudst bewaarde graffiti van Blek le Rat.^[5]

Inspiratiebron

Veel werk van Blek le Rat is vooral bedoeld om een sociaal bewustzijn bij te brengen. Hierbij kaart hij dikwijls het probleem aan van de vele daklozen in de wereld door deze af te beelden als mistroostige figuren, zittend en liggend op straat.^[6] Door zijn motivaties en bovendien door zijn vernieuwende stencilmethode is Blek le Rat een inspiratiebron geweest voor veel graffiti-artiesten.^[1]

Banksy

De wereldbekende graffiti-artiest Banksy gaf in een interview toe:

"...Every time I think I've painted something slightly original, I find out that Blek Le Rat has done it as well, only twenty years earlier."^[7]^[8]

Inderdaad zijn er veel overeenkomsten tussen het werk van Banksy en Blek le Rat. Zo stellen ze beiden maatschappelijke wantoestanden aan de kaak en schilderen ze beiden vaak ratten. Hoeveel hun werk overeenkomt, toonde Blek le Rat door zijn bijdrage in 2011 aan een muurschildering die Banksy een jaar eerder had aangebracht, in het Mission District in San Francisco.^[9]

Tentoonstellingen

In oktober 2006 begon Prou onder zijn pseudoniem Blek le Rat te exposeren in de Leonard Street Gallery in Londen. In 2008 was hij een van de belangrijkste onder de vele graffiti-artiesten in het Cans Festival in Londen.^[8]

Zijn debuut in de Verenigde Staten had Blek le Rat in 2008 in de Subliminal Projects Gallery in Los Angeles, en op december 2009 exposeerde hij in de Metro Gallery in Melbourne, Australië. Deze tentoonstelling, genaamd Le Ciel Est Bleu, La Vie Est Belle ('De lucht is blauw, het leven is mooi') bevatte houten panelen, doeken, zeefdrukken en foto's uit heel zijn oeuvre, ook uit zijn beginjaren.^[3]

Ondanks het succes van zijn tentoonstellingen, is Blek le Rat niet gestopt met stencilen op straat. Op deze manier wil hij zoveel mogelijk mensen bereiken met zijn werk.^[3]

Bronnen, noten en referenties

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g (en) (fr) Blekmyvibe.free.fr. Gearchiveerd op 9 december 2016.
↑ (en) Samantha Gilewicz op Nylonmag.com, 4 april 2008: The insider: blek le rat
↑ ^a ^b ^c (en) Jon Reiss in Swindle Magazine.com: Blek le Rat
↑ ^a ^b (en) Januszczak Waldemar in The Sunday Times, 8 juni 2008: Blek le Rat, the man who gave birth to Banksy
↑ (en) Artstation, 15 april 2013: Wall piece by street artist Blek Le Rat saved in Leipzig. Gearchiveerd op 16 november 2022.
↑ (en) Juxtapox.com, 4 januari 2010: Exclusive Interview: Blek le Rat on Homelessness
↑ Elke keer als ik denk dat ik iets enigszins origineels heb geschilderd, kom ik erachter dat Blek le Rat het al twintig jaar eerder heeft gedaan.
↑ ^a ^b (en) Lee Coan in Daily Mail, 13 juni 2008: Breaking the Banksy: The first interview with the world's most exclusive artists. Gearchiveerd op 4 december 2008.
↑ (en) Blek le Rat meets Banksy in the Mission. Gearchiveerd op 6 december 2022.
↑ (en) Woostercollective.com: Martha Cooper, Blek le Rat and 11 spring

Literatuur

Sybille Prou en King Adz: Blek le Rat – Getting Through the Walls. Thames & Hudson (2008). ISBN 978-0-500-28735-4.
BLEK LE RAT – 30 Years. Art Publishing Limited. (2011) Essays door Jonathan LeVine, Jeffrey T. Iverson, Time Magazine, Carol Kino en Russell Howze.