Association française pour l'information scientifique

Association française pour l'information scientifique
Afkorting	AFIS
Oprichting	1968
Voorzitter	Louis-Marie Houdebine
Hoofdkantoor	4 Rue des Arènes 75005 Parijs
Land	Frankrijk
Europees lidmaatschap	European Council of Skeptical Organisations
Type vereniging	Non-profitorganisatie
Ledenaantal	700 (2010)[1]
Motto	'Science... et pseudo-sciences'
Website	pseudo-sciences.org

De Association française pour l'information scientifique of AFIS (Nederlands: Franse Vereniging voor Wetenschappelijke Informatie) is een vereniging volgens de Franse wet van 1901, opgericht onder leiding van Michel Rouzé in november 1968.^[2] Ze is als sceptische organisatie sinds 2001 lid van de European Council of Skeptical Organisations^[3] en publiceert het tijdschrift Science et pseudo-sciences ("Wetenschap en pseudowetenschappen").

Doelstellingen

Beginselverklaring: "De AFIS stelt zich tot doel het bevorderen van de wetenschap tegen degenen die haar culturele waarde miskennen, haar misbruiken voor misdadige doeleinden of als dekmantel voor kwakzalverij." Volgens de AFIS kan de wetenschap op zich de problemen van de mensheid niet oplossen, maar we kunnen ze ook niet oplossen zonder gebruik te maken van de wetenschappelijke methode. Burgers moeten worden geïnformeerd over de wetenschappelijke en technische vooruitgang en de problemen die ze helpt oplossen, in een voor iedereen toegankelijke vorm, ongeacht de druk van particuliere belangen. Ze moeten worden gewaarschuwd tegen valse wetenschappen en tegen wie ze in de media propageren uit persoonlijk of geldelijk belang. Via haar magazine Science et pseudo-sciences, verklaart de vereniging dat ze het volgende wil:

• een aantal feiten in de actualiteit van wetenschap en technologie houden vooral vanuit menselijk oogpunt;
• vanuit het actuele nieuws wetenschappelijke informatie over alle takken van het onderzoek verspreiden in voor iedereen toegankelijke taal;
• verkopers van valse of pseudowetenschap (astrologie, vliegende schotels, sektes, het "paranormale", nepgeneesmiddelen) en kwaadwillige charlatans en leveranciers van irrationaliteit onvoorwaardelijk aanklagen;
• het wetenschappelijke denken tegen de dreiging van een nieuw obscurantisme verdedigen.

Onafhankelijk van alle drukkingsgroepen weigert ze enige concessie aan sensatiezucht, desinformatie en inschikkelijkheid jegens het irrationele.^[4]

Publicatie

De AFIS publiceert een driemaandelijks tijdschrift Science et pseudo-sciences ("Wetenschap en pseudowetenschappen"). Volgens de vereniging had het tijdschrift in 2010 1400–1500 abonnees en 1400–2800 lezers per nummer.^[1] In 2010 gaf de verkoop van het tijdschrift een omzet van €82.232 voor de productiekosten en €60.125 voor portokosten.^[5]

Controversen

Astrologie

Toen Élizabeth Teissiers proefschrift Situation épistémologique de l'astrologie à travers l'ambivalence fascination/rejet dans les sociétés postmodernes ("Epistemologische situatie van de astrologie door de ambivalentie fascinatie/verwerping in postmoderne samenlevingen") in april 2001 werd geaccepteerd aan de Université Paris 5 René Descartes, veroorzaakte dit een oproer binnen de wetenschappelijke gemeenschap. De AFIS nam het initiatief om Teissiers thesis kritisch te analyseren.^[6] Dat bleek een pleidooi voor de astrologie gepresenteerd als een sociologiestudie en voldeed niet aan enige academische norm voor een proefschrift. De analyse werd uitgevoerd door een groep van astrofysici en astronomen (Jean-Claude Pecker, Jean Audouze en Denis Savoie), sociologen (Bernard Lahire en Philippe Cibois), een filosoof (Jacques Bouveresse) en door specialisten in de pseudowetenschappen (Henri Broch en Jean-Paul Krivine).^[7] Teissier accepteerde de kritiek op de inhoud van haar sociologieproefschrift niet en bestempelde de AFIS als de "taliban van de cultuur.""^[8]

GGO's

AFIS startte in 2007 een petitie tegen een moratorium van genetisch gemodificeerde maïs in Frankrijk.^[9][10][11] Ze heeft talloze artikelen gepubliceerd over ggo's.^[12] Ze lobbyde ook in de senaat tijdens de bespreking van de wet op de ggo's in 2008.^[13][14] Dit standpunt van de vereniging deed in maart 2008 een lid van het Wetenschappelijke Raad van AFIS, Marcel-Francis Kahn, emeritus professor in de geneeskunde aan de Universiteit Parijs-Diderot opstappen op grond van het feit dat "de AFIS – zonder onze mening te hebben gevraagd – een ommezwaai maakte naar een echte pro-ggo-lobby".^[15] Hij stelt ook de relatie tussen twee leden, Marcel Kuntz en Louis-Marie Houdebine en "Monsanto of haar dochterondernemingen" in vraag. Deze beschuldigingen zijn echter niet gebaseerd op een "echt bewijs" van Kahn zelf.^[16] De AFIS houdt ondertussen haar "totale onafhankelijkheid ten opzichte van elke industriële groep" staande.^[17]

Opwarming van de aarde

Na de publicatie van een dossier over de opwarming van de aarde, met inbegrip van het geven van een stem aan klimaatsceptici zoals Vincent Courtillot of Benoît Rittaud^[18][19] kreeg de vereniging kritiek van klimatologen en de Union rationaliste.^[20] Sylvestre Huet, wetenschapsjournalist bij Libération, uitte teleurgesteld door de "zo middelmatige" behandeling van het onderwerp kritiek op de vereniging.^[21]

Bestuur en transparantie

Voorzitters

Jean Bricmont, voorzitter van AFIS van 2001 tot 2006.

• Michel Rouzé (1969–1999)
• Jean-Claude Pecker (1999–2001)
• Jean Bricmont (2001–2006)
• Michel Naud (2006–2011)
• Louis-Marie Houdebine (2011–heden)

Wetenschappelijke Raad en sponsoringscommissie

• Jean-Pierre Adam (archeoloog, CNRS, Parijs).
• Jacques Bouveresse (filosoof, hoogleraar aan het Collège de France, voorzitter van de Filosofie van taal en kennis).
• Jean Bricmont (hoogleraar theoretische natuurkunde aan de Université catholique de Louvain, België).
• Henri Broch (hoogleraar natuurkunde en skeptisch onderzoek, Nice).
• Gerald Bronner (hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Straatsburg).
• Henri Brugère (veterinair arts, fysiologie-therapie professor aan de Nationale Veterinaire School van Alfort).
• Yvette Dattée (Honorary Research Director bij INRA, lid van de Academie van Landbouw van Frankrijk).
• Jean-Paul Delahaye (hoogleraar aan de Universiteit voor Wetenschap en Technologie van Rijsel, onderzoeker aan het Computer Science Laboratory van Rijsel).
• Marc Fellous (Professor of Medicine, Cochin-Instituut voor Moleculaire Genetica).
• Leon Gueguen (voedingsdeskundige, ere-directeur onderzoek van het INRA, lid van de Academie van Landbouw van Frankrijk).
• Louis-Marie Houdebine (bioloog en directeur van het onderzoek in het midden van het INRA Jouy-en-Josas).
• Bertrand Jordan (moleculair bioloog, emeritus directeur van onderzoek bij CNRS, Marseille).
• Jean-Pierre Kahane (wiskunde professor, lid van de Académie des sciences).
• Jean de Kervasdoué (professor aan het Conservatoire national des arts et métiers (CNAM), lid van de Academie van Technologieën).
• Marcel Kuntz (bioloog, research director bij CNRS).
• Gilbert Lagrue (honorair hoogleraar aan de Albert Chenevier Créteil Hospital).
• Hélène Langevin-Joliot (kernfysicus, emeritus Research Director bij CNRS).
• Guillaume Lecointre (professor aan het Muséum national d'histoire naturelle, Parijs)
• Jean-Marie Lehn (Collège de France, lid van de Académie des sciences, Nobelprijs voor de Scheikunde).
• Gerard Pascal (voedingsdeskundige en toxicoloog, ere-directeur onderzoek van het INRA, lid van de agrarische academies en technologieën).
• Jean-Claude Pecker (honorair hoogleraar Theoretische Astrofysica aan het Collège de France, lid van de Académie des sciences).
• Arkan Simaan (associate professor in de fysica, wetenschapshistoricus).
• Alan Sokal (hoogleraar natuurkunde aan de New York University en professor in de wiskunde aan de University College London).
• Jacques van Rillaer (hoogleraar psychologie, België).

Redactie Science et pseudo-sciences en website

• Jean-Paul Krivine (hoofdredacteur).
• Jean-Marc Le Douce (webmaster)

Transparantie

In 2008, naar aanleiding van het werk van de stichting Prometheus over de transparantiebarometer van NGO’s, wenste de AFIS deel te nemen aan een proces van transparantie door het openbaar maken van de samenstelling van de raad van bestuur, de balansen en activiteitsverslagen.^[22] De rekeningen van de vereniging zijn intussen sinds 2011 en de notulen van de activiteit sinds 2012 niet meer gepubliceerd.^[22]

Externe links

• Officiële nationale website
• Website AFIS-comité van Loire-Atlantique
• Website AFIS-comité van Languedoc-Roussillon

Bronnen, noten en/of referenties

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Association française pour l'information scientifique op de Franstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

1. (fr) Rapport d'activités. Website AFIS. AFIS (mei 2011). Gearchiveerd op 22 april 2015. Geraadpleegd op 2 april 2015.
2. (fr) Jean-Pierre Thomas, Notre histoire. Website AFIS. AFIS. Gearchiveerd op 22 april 2015. Geraadpleegd op 1 april 2015.
3. (en) Mike Heap, From the Chairman: The 10th European Skeptics Congress. Skeptical Adversaria. Association for Skeptical Enquiry (juni 2002). Gearchiveerd op 23 september 2015. Geraadpleegd op 1 april 2015.
4. (fr) Principes. Website AFIS. AFIS. Gearchiveerd op 22 april 2015. Geraadpleegd op 1 april 2015.
5. (fr) Comptes de l'exercice 2010. Website AFIS. AFIS (2010). Gearchiveerd op 22 april 2015. Geraadpleegd op 1 april 2015.
6. (fr) Communiqué de l’AFIS Thèse d’Élizabeth Teissier. Website AFIS. AFIS (26 april 2001). Gearchiveerd op 22 april 2015. Geraadpleegd op 1 april 2015.
7. (fr) Bernard Lahire, Philippe Cibois, Dominique Desjeux, Jean Audouze, Henri Broch, Jean-Paul Krivine, Jean-Claude Pecker & Jacques Bouveresse, Analyse de la thèse de Madame Élizabeth Teissier (6 augustus 2001). Gearchiveerd op 24 september 2015. Geraadpleegd op 1 april 2015.
8. (fr) Thierry Ardisson, Interview biographie de Elizabeth Teissier. Tout le monde en parle. France 2/Dailymotion (10 november 2001). Gearchiveerd op 3 april 2015. Geraadpleegd op 2 april 2015. ^(13:25)
9. (fr) Des scientifiques s'en prennent aux anti-OGM. L'Éxpress (14 december 2007). Gearchiveerd op 21 september 2013. Geraadpleegd op 1 april 2015.
10. (fr) Michel Naud, Rapport d'activité, assemblée générale 17 mai 2008. Website AFIS (2008). Gearchiveerd op 22 april 2015. Geraadpleegd op 1 april 2015.
11. (fr) Non au gel (moratoire) de la culture du maïs OGM résistant à la pyrale. Website petitie tegen ggo-verbod. AFIS (7 december 2007). Gearchiveerd op 3 maart 2016. Geraadpleegd op 1 april 2015.
12. (fr) OGM – Afis. Website AFIS. AFIS (oktober 2007). Gearchiveerd op 22 april 2015. Geraadpleegd op 1 april 2015.
13. (fr) Comment le Sénat et les lobbies ont réécrit le projet de loi OGM. Mediapart (1 april 2008). Gearchiveerd op 6 oktober 2014. Geraadpleegd op 1 april 2015.
14. (fr) Biotechnologies & Agriculture durable, un post-Grenelle de l’environnement. agrobiosciences.org (januari 2008). Gearchiveerd op 3 maart 2016.
15. (fr) Le Dr Kahn dénonce les liens de l’AFIS avec Monsanto. Website Combat Monsanto. Combat Monsanto (4 februari 2008). Gearchiveerd op 23 september 2015. Geraadpleegd op 1 april 2015.
16. "Desgevraagd bevestigde Marcel-Francis Kahn gewillig dat hij "tegen de campagne van onvoorwaardelijke verdediging van ggo's is die de AFIS de afgelopen twee jaar heeft gevoerd" en dat hij van mening is dat "er waarschijnlijk banden tussen deze twee onderzoekers en Monsanto en haar dochterondernemingen bestaan". Maar de dokter voegde er meteen aan toe dat hij zich niet bewust is van "specifieke feiten" en dat hij "geen bewijs" had om zijn uitspraken te ondersteunen." (fr) OGM : Marie-Monique Robin contre Monsanto. arretsurimages.net (25 april 2008). Gearchiveerd op 15 december 2017.
17. (fr) Elle court, elle court la rumeur.... Website AFIS. AFIS (11 maart 2013). Gearchiveerd op 22 april 2015. Geraadpleegd op 1 april 2015.
18. (fr) Vincent Courtillot & Jean-Louis Le Mouël, Et le Soleil dans tout cela ?. Website AFIS. AFIS (juli 2010). Gearchiveerd op 22 april 2015. Geraadpleegd op 1 april 2015.
19. (fr) Stéphane Adrover & Benoît Rittaud, Un point de vue sceptique sur la thèse « carbocentriste ». Website AFIS. AFIS (juli 2010). Gearchiveerd op 22 april 2015. Geraadpleegd op 1 april 2015.
20. (fr) Stéphane Foucart, Le rationalisme, au risque du biais "anti-écolo". Le Monde (20 september 2012). Gearchiveerd op 20 april 2015. Geraadpleegd op 1 april 2015.
21. (fr) Sylvestre Huet & Michel Naud, Réchauffement climatique : dialogue avec Sylvestre Huet. Website AFIS. AFIS (juli 2010). Gearchiveerd op 22 april 2015. Geraadpleegd op 1 april 2015.
22. (fr) Gouvernance et transparence. Website AFIS. AFIS (28 mei 2011). Gearchiveerd op 22 april 2015. Geraadpleegd op 1 april 2015.